بوی بد دهان که به عنوان هالیتوز شناخته می‌شود، مشکلی رایج است که بسیاری از افراد حتی با رعایت بهداشت دهان و دندان و مسواک زدن مداوم، با آن مواجه هستند. این مشکل می‌تواند باعث کاهش اعتمادبه‌نفس و ناراحتی در تعاملات اجتماعی شود. بوی بد دهان ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد که در ادامه به بررسی آن‌ها و روش‌های درمانی خواهیم پرداخت.
علت بوی بد دهان با وجود مسواک زدن
۱. باقی‌ماندن باکتری‌ها روی زبان
مسواک زدن تنها دندان‌ها را تمیز می‌کند، اما بسیاری از باکتری‌های تولیدکننده بوی بد روی سطح زبان، به‌ویژه در قسمت انتهایی آن، باقی می‌مانند. این باکتری‌ها ترکیبات سولفور تولید کرده و باعث بوی نامطبوع می‌شوند.
۲. خشکی دهان (زروستومیا)
بزاق نقش مهمی در شستشوی باکتری‌ها و ذرات باقی‌مانده غذا دارد. کمبود بزاق می‌تواند منجر به افزایش رشد باکتری‌های ایجادکننده بوی بد شود. خشکی دهان ممکن است به دلیل مصرف کم آب، مصرف داروهای خاص، تنفس از طریق دهان و برخی بیماری‌ها رخ دهد.
۳. مشکلات لثه (بیماری‌های پریودنتال)
التهاب و عفونت لثه‌ها (ژنژیویت و پریودنتیت) می‌تواند باعث ایجاد بوی بد دهان شود. این مشکلات معمولاً به دلیل تجمع پلاک‌های باکتریایی در اطراف دندان‌ها و زیر خط لثه رخ می‌دهند.
۴. مشکلات گوارشی و معده
رفلاکس اسید معده (GERD) یکی از دلایل اصلی بوی بد دهان است. در این شرایط، اسید معده به مری برگشته و باعث ایجاد بوی نامطبوع در دهان می‌شود. سوءهاضمه و عفونت‌های معده نیز می‌توانند نقش داشته باشند.
۵. عفونت‌های دهانی و سینوسی
عفونت‌های لوزه، سینوزیت و سایر مشکلات تنفسی می‌توانند باعث تجمع باکتری‌ها و تولید بوی بد دهان شوند. در برخی موارد، سنگ‌های لوزه‌ای (توده‌های سفیدرنگ حاوی باکتری) عامل اصلی بوی دهان هستند.
۶. تغذیه نامناسب
مصرف برخی غذاها مانند سیر، پیاز، قهوه، الکل و غذاهای پرچرب می‌تواند باعث ماندگاری بوی نامطبوع در دهان شود. همچنین رژیم‌های غذایی کم‌کربوهیدرات ممکن است باعث کتوز (افزایش مواد کتونی در بدن) شده و بوی خاصی در دهان ایجاد کنند.
۷. استعمال دخانیات و الکل
سیگار و مصرف الکل باعث کاهش بزاق، خشکی دهان و افزایش رشد باکتری‌های بدبو در دهان می‌شوند.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی بوی بد دهان
راه‌های رفع بوی بد دهان
۱. رعایت بهداشت کامل دهان و دندان
- مسواک زدن حداقل دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید
- استفاده از نخ دندان برای تمیز کردن فواصل بین دندانی
- تمیز کردن سطح زبان با مسواک یا اسکرابر زبان برای از بین بردن باکتری‌های مولد بو
۲. افزایش ترشح بزاق و پیشگیری از خشکی دهان
- نوشیدن آب کافی در طول روز
- جویدن آدامس بدون قند یا مصرف آب‌لیمو برای تحریک ترشح بزاق
- پرهیز از مصرف بیش از حد نوشیدنی‌های کافئین‌دار و الکلی که باعث خشکی دهان می‌شوند
۳. درمان مشکلات گوارشی
- مراجعه به پزشک در صورت ابتلا به رفلاکس معده و مشکلات گوارشی
- پرهیز از مصرف غذاهای سنگین و پرادویه قبل از خواب
- مصرف پروبیوتیک‌ها برای بهبود سلامت دستگاه گوارش
۴. اصلاح رژیم غذایی
- کاهش مصرف مواد غذایی با بوی تند مانند سیر و پیاز
- مصرف بیشتر سبزیجات تازه مانند جعفری و کرفس که خاصیت ضدباکتریایی دارند
- افزایش مصرف ماست پروبیوتیک برای تعادل باکتری‌های مفید در دهان و معده
۵. مراجعه به دندانپزشک
- انجام جرم‌گیری منظم برای از بین بردن پلاک‌ها و جرم‌های دندانی
- بررسی سلامت لثه و درمان هرگونه التهاب یا عفونت لثه‌ای
- در صورت لزوم، عصب‌کشی دندان‌های عفونی برای جلوگیری از انتشار باکتری‌ها
۶. استفاده از دهانشویه‌های ضدباکتریایی
- استفاده از دهانشویه‌های حاوی کلرهگزیدین یا فلوراید برای کاهش باکتری‌های دهانی
- غرغره با آب نمک یا جوش شیرین برای کاهش التهاب و از بین بردن باکتری‌ها
نتیجه‌گیری
اگر با وجود مسواک زدن همچنان دچار بوی بد دهان هستید، ممکن است مشکل از زبان، لثه‌ها، خشکی دهان، بیماری‌های گوارشی یا مصرف برخی غذاها باشد. رعایت بهداشت کامل دهان، نوشیدن آب کافی، مصرف مواد غذایی مناسب و مراجعه به دندانپزشک می‌تواند به رفع این مشکل کمک کند.
