نتایج تحقیق جدید برای اولین بار نشان میدهد که استرس میتواند سلولهای بدن را ظرف یک روز پنج سال پیر کند. البته خواب خوب شبانه بخش اعظم این آسیب را جبران میکند.
برخی افزایش سن را در گذر سالها و برخی دیگر در خطوط چهره و خط لبخند جستوجو میکنند اما از نگاه دانشمندان موضوع کمی پیچیدهتر است.
آنها میگویند سن بیولوژیک معیار و ملاک مهمتری است.
به گزارش دیلیمیل، سن بیولوژیک با باز کردن دیانای و خواندن آن برای بررسی تغییرات کوچک تعیین میشود که ساعت اپیژنتیکی نامیده میشود. این تغییرات را میتوان با پوسیدگی ناخن یا خراش روی سیدی مقایسه کرد که در سطح میکروسکوپی رخ میدهند.
دکتر آرت پترونیس، متخصص ژنتیک از دانشگاه کانادا، میگوید مردم در طی زمان تغییراتی را در این ساعتها جمعآوری میکنند و دانشمندان هم تا به امروز فکر میکردند که این ساعتهای اپیژنتیکی در مدت زمان کوتاه کاملا ثابت و بدون تغییرند. اما طبق تحقیقات دکتر پترونیس که در مجله Aging Cell منتشر شد، این ساعتها ممکن است به تغییراتی که در طول روز رخ میدهد، حساس باشند.
این ساعت بسیار حساس است و یک روز استرس میتواند کاری کند که فرد تغییرات ژنتیکی پنج ساله را تنها طی ۲۴ ساعت پشت سر بگذارد. اما این به آن معنا نیست که یک روز پراسترس خاص میتواند سالها زندگی را از بین ببرد. زیرا این تغییرات ژنها میتواند در جهت مثبت هم کار کند.
به همین دلیل شرکتهای متعددی در سراسر جهان به وجود آمدهاند که برای افرادی که در مورد پیری سلولیشان کنجکاوند، آزمایشهای خانگی ارائه میدهند. متخصصان میگویند در حوزه علم اپیژنتیک، هنوز چیزهای زیادی درباره درستی این آزمایشها وجود دارند که نمیدانیم.
دکتر پترونیس و همکارانش با نمونهبرداری هر سه ساعت یک بار از خون ۵۲ فرد مسن نتیجه گیری کردند. آنها روی هر یک از نمونهها ۱۷ آزمایش مختلف انجام دادند که هر کدام نشاندهنده تغییرات اپیژنتیک متفاوتی بود. در ۱۳ مورد آزمایش، محققان یک نوسان بزرگ در یک دوره ۲۴ ساعته را شاهد بودند.
ساعتهای اپیژنتیک در طول شب کمترین سن را نشان دادند و در طول روز رفتهرفته بالاتر رفتند و در حوالی ظهر هم بیشترین سن را نشان دادند. بنابراین در صورت انجام شدن آزمایش در حوالی ظهر، اوج سن بیولوژیکی را نشان میدادند.
این مطالعه نشان میدهد که همه ما در مقیاس نوسانی تغییرات اپیژنتیک قرار داریم، نه در سن ایستا و ثابت. محققان امیدوارند تا از طریق این آزمایش درهای تازهای را در حوزه ساعتهای اپیژنتیک بگشایند.