آیا تا به حال به این فکر کرده اید که ممکن است صفرا و خشکی چشم با هم ارتباط داشته باشند؟ اگر نمی دانید، بهتر است این مقاله را مطالعه کنید. همانطور که می دانید خشکی چشم یکی از مشکلات شایع چشمی است که می‌تواند باعث سوزش، خارش، احساس جسم خارجی در چشم و تاری دید شود. در طب مدرن، این مشکل به دلایلی مانند کاهش تولید اشک یا تبخیر بیش از حد آن نسبت داده می‌شود. اما در طب سنتی، خشکی چشم می‌تواند به غلبه صفرا در بدن ارتباط داشته باشد.
صفرا و خشکی چشم
در این مقاله به بررسی ارتباط صفرا با خشکی چشم از دیدگاه طب سنتی و مدرن پرداخته ایم.
صفرا چیست؟
در طب سنتی بدن انسان از چهار خلط اصلی تشکیل شده است: صفرا، سودا، دم و بلغم که هر کدام از این اخلاط ویژگی‌های خاص خود را دارند.
صفرا خلطی است گرم و خشک که از آتش نشأت می‌گیرد. این خلط در عملکرد گوارش، تحریک اشتها، و حرکت سریع مواد در بدن نقش دارد. اما اگر میزان آن از تعادل خارج شود، می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی مانند:
- تحریک‌پذیری
- بی‌خوابی
- لاغری
- خشکی پوست و چشم
- احساس گرمای زیاد
- سردردهای صفراوی (مخصوصاً در ناحیه پیشانی)
ارتباط صفرا با خشکی چشم
از دیدگاه طب سنتی، غلبه صفرا (یعنی زیاد شدن حرارت و خشکی بدن) می‌تواند منجر به تبخیر سریع رطوبت‌های طبیعی بدن شود، از جمله رطوبت چشم‌ها. در نتیجه چشم‌ها دچار خشکی، سوزش و حساسیت می‌شوند.
برخی علائم غلبه صفرا که ممکن است با خشکی چشم همراه باشند:
- خشکی دهان و لب‌ها
- تشنگی مفرط
- گرمای شدید بدن مخصوصاً در ناحیه سر و صورت
- احساس سوزش در چشم
- حساسیت به نور
دلایل خشکی چشم از دیدگاه پزشکی مدرن
در پزشکی نوین، دلایل خشکی چشم عبارت‌اند از:
- کاهش تولید اشک توسط غدد اشکی
- تبخیر بیش از حد اشک (مثلاً در اثر استفاده زیاد از وسایل دیجیتال)
- استفاده از لنزهای تماسی
- شرایط محیطی مانند باد و هوای خشک
- مصرف برخی داروها (مثل آنتی‌هیستامین‌ها، ضدافسردگی‌ها)
- افزایش سن (به‌ویژه در خانم‌ها بعد از یائسگی)
- بیماری‌های خودایمنی مثل سندرم شوگرن
راهکارهای پیشنهادی در طب سنتی برای خشکی چشم
درمان خشکی چشم ناشی از غلبه صفرا در طب سنتی معمولاً شامل موارد زیر است:
- کاهش مصرف غذاهای گرم و خشک مانند:
- ادویه‌جات تند
- فست‌فود
- سرخ‌کردنی‌ها
- قهوه و شکلات
- افزایش مصرف غذاهای سرد و تر مثل:
- خیار، کاهو، اسفناج
- ماءالشعیر طبی
- شربت بنفشه یا شربت سپستان
- روغن بادام شیرین (خوراکی یا قطره چشمی با نظر پزشک)
- بادکش ناحیه پشت گردن یا حجامت سبک (در صورت تشخیص متخصص طب سنتی)
- خواب کافی و دوری از استرس و حرارت زیاد
چشم‌ها می‌تونن در مورد سلامت کبد اطلاعات بدن (5 نشانه)
راهکارهای پزشکی مدرن برای درمان خشکی چشم
- استفاده از اشک مصنوعی بدون مواد نگه‌دارنده
- استفاده از پماد یا ژل‌های مرطوب‌کننده چشم در شب
- محدود کردن استفاده از صفحه‌نمایش‌ها
- استفاده از عینک محافظ در برابر باد و نور شدید
- نوشیدن آب کافی
- مراجعه به چشم‌پزشک در صورت تداوم علائم
کلام پایانی
حالا با خواندن این مقاله از ارتباط بین صفرا و خشکی چشم مطلع شدید. خشکی چشم می‌تواند نتیجه‌ی عدم تعادل در سیستم‌های مختلف بدن باشد، چه از منظر طب سنتی با غلبه صفرا و خشکی چشم، و چه از دیدگاه پزشکی مدرن با عوامل محیطی یا فیزیولوژیکی. شناخت علت دقیق این مشکل، اولین گام برای درمان صحیح است. ترکیب رویکردهای علمی و سنتی، می‌تواند در بسیاری از موارد نتیجه مثبت داشته باشد؛ به شرطی که تحت نظر پزشکان متخصص انجام شود.
