اگرچه مریخ ممکن است سیاره‌ای خشک به‌نظر برسد، اما شواهد متعدد نشان میدهد که میلیاردها سال پیش آب و شاید حیات در سراسر سیاره سرخ جریان داشته است. اکنون، براساس تحقیقات جدید، این آب احتمالاً مدتی کمتر از آنچه قبلاً تصور می‌شد روی سطح مریخ بوده است.
براساس مقاله منتشرشده در نیچر، پیش‌ازاین محققان تصور می‌کردند شیارها و کانال‌های سطح مریخ توسط جریان آب ایجاد شده‌اند، حالا پژوهش جدید محققان دانشگاه اوترخت هلند نشان میدهد که این شیارها ممکن است حاصل تبخیر انفجاری یخ دی‌اکسیدکربن بوده باشد.
از آنجایی که آب به‌عنوان یک عنصر حیاتی موردنیاز برای ظهور و حفظ موجودات زنده در نظر گرفته می‌شود، نتایج این پژوهش ممکن است خبر بدی برای یافتن حیات میکروسکوپی باستانی در مریخ باشد.
کاهش احتمال وجود حیات در مریخ
«لونکه رولوفس» (Lonneke Roelofs)، محقق سیاره‌ای دانشگاه اوترخت، در بیانیه‌ای گفته است که نتایج تحقیقات او نشان میدهد که احتمال وجود حیات در مریخ کمتر از آن چیزی است که قبلاً تصور می‌شد. رولوف برای توضیح نحوه شکل‌گیری شیارها در مریخ می‌گوید که اتمسفر مریخ از 95 درصد دی‌اکسیدکربن تشکیل شده است. در طول زمستان مریخ، دما به زیر منفی 120 درجه سانتی‌گراد می‌رسد که به اندازه کافی سرد است تا دی‌اکسیدکربن در جو مریخ منجمد شود.
دمای بسیار سرد مریخ، باعث می‌شود گاز دی‌اکسیدکربن مستقیماً به یخ تبدیل شود. در فصل بهار با گرم‌شدن هوا، یخ دی‌اکسیدکربن مستقیماً به شکل گازی خود بازمی‌گردد، یعنی فاز مایع در این میان وجود ندارد و به عبارت دقیق‌تر، یخ دی‌اکسیدکربن دچار تصعید می‌شود. تصعید در سیاره سرخ، فرایندی خشن است.
فرایند تصعید به‌دلیل فشار کم هوای مریخ حالتی انفجاری دارد. فشار گاز ایجادشده در این فرایند باعث می‌شود که دانه‌های رسوبی سطح مریخ حرکت شدیدی پیدا کنند و همانند آب جریان داشته باشند.
رولوف و همکارانش شرایط مریخ را در آزمایشگاه خود شبیه‌سازی و سپس مستقیماً تصعید یخ دی‌اکسیدکربن را در این شرایط مشاهده کردند. آن‌ها در این آزمایش متوجه شدند که فرایند تصعید همانند جریان آب باعث ایجاد شیارهایی روی سطح می‌شود. بنابراین ممکن است آب در ایجاد برخی شیارها و کانال‌های مریخ دخیل نبوده و آن‌ها صرفاً حاصل تصعید یخ دی‌اکسیدکربن باشند.
