سعید جلیلی در نشست پرسش و پاسخ دانشجویی «آرمان خواه» که، ۲۷ آذر در دانشگاه تبریز برگزار شد، اظهار کرد: یکی از بحث‌های بسیار مهمی که در اندیشه سیاسی مطرح است، بحث «آرمان» است. وقتی از دیرباز به اندیشه‌های سیاسی نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که اگر کسی در این حوزه اندیشه ورزی کرده، غایت آن اندیشه مهم بوده و باید بدانیم که قرار است این مباحث ما را به کجا برد. مفهوم آرمانشهر، مدینه فاضله و اوتوپیا نیز بر همین اساس است.
وی افزود: نگاه‌های مختلفی در طول تاریخ مطرح بوده و به امر آرمانشهر پرداخته‌اند. نظریه پردازان نیز سعی کرده‌اند تا بر اساس مبناهای فکری خود، یک مدلی را تعریف کنند و به اصطلاح خود، اوتوپیایی را مطرح کنند و سوالی که در این راستا مطرح است، این است که آرمان شهر را چه چیزی شکل می‌دهد؟
وی خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم راجع به سیاست، حکمرانی و اداره جامعه صحبت کنیم، ابتدا باید تکلیف خود را با برخی موضوعات روشن کنیم و نگاه خود به انسان، هستی، علم و دانش و معرفت را روشن کنیم. در این صورت است که نگاه فرد نسبت به آرمانشهر نزدیکتر می‌شود.
جلیل گفت: ما امروز در یک جهانی زندگی می‌کنیم که تحولاتی در آن در حال انجام است و اندیشه‌هایی نیز در آن وجود دارد. مثلا در قرن گذشته، اندیشه مارکسیستی آمد و جامعه بی‌طبقه به معنای این‌که دولت نباید باشد را آرمانشهر خود عنوان کرد و چند دهه نیز بخش عمده‌ای از دنیا، مشغول این نگاه بودند و در ادامه نیز نگاه‌های دیگری ایجاد شد.
وی افزود: برخی از اندیشه‌های مطرح شده قرن‌های گذشته توانسته تا به امروز امتداد یابد و به عرصه اجتماع کنونی بیاورد. مثلا «دکارت» فیلسوف نامدار فرانسوی هم‌معاصر ملاصدرای ما بود و هر دو به نظریه پردازی در یک زمان مشغول بودند اما نظرات ملاصدرا، عمیق‌تر و قابل دفاع‌تر بود ولی این نظرات در کتابخانه‌ها مانده است در حالی که نظرات دکارت، امتداد یافته و به مناسبات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی امروز آورده و تمدن غرب را شکل داده است.
وی ادامه داد: تمدن غرب، امروز مناسبات جهان را تعریف کرده و حداقل از ۸۰ سال گذشته تا به امروز، این مناسبات از مباحث نظری خارج شده و فراتر رفته است و خودشان اعتقاد دارند که این مناسبات، همان نظم جهانی است.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به تاثیرات این مناسبت حاکم بر دنیا، گفت: امروز تمام دنیا می‌بیند که رژیم صهیونیستی با موشک به بیمارستان حمله کرده و هزاران کودک و زن را می‌کشد اما این رژیم را همان کسانی که ادعای همین مناسبات را داشته و رهبری می‌کنند، به عنوان نمونه درخشان دموکراسی معرفی می‌کنند.
وی ادامه داد: سال گذشته، نمایشی راه انداختند که برای خود بازیگرانی داشت. در ایران یک خانمی فوت کرد و بازیگران به وسط صحنه آمدند. البته که افراد معمولی نبودند و شامل بایدن و مکرون می‌شدند که اظهار ناراحتی می‌کردند. یک سال نگذشت که پرده دوم این نمایش با موشک باران به بیمارستان غزه نمایان شد و همین بازیگران، سراسیمه به تل آویو رفته و با کسانی که این جنایات را مرتکب شده‌اند، عکس یادگاری گرفته و به آن‌ها کمک مالی کردند.
وی خاطرنشان کرد: آن‌ها به صراحت بیان می‌کنند که آن چیزی که ما را با این رژیم گره زده است، مبناهای مشترک دموکراسی، تمدن و اندیشه ما است. روسای جمهور آمریکا به صراحت می‌گویند که اسرائیل، شمشیر دموکراسی و سپر آزادی است.
جلیلی با اشاره به دیگر مسائل مربوط به مناسبات امروز جهان، اظهار کرد: ایلان ماسک، کمتر از دو هفته پیش یادداشتی به همراه سه نفر دیگر منتشر کرد که عنوانش همبستگی با اسرائیل بود و نقدش نیز این بود که نمی‌توان رفتار این رژیم را نسل کشی نامید و می‌گوید که کاملا منطبق با اصول و قابل توجیه است. در مثالی دیگر نیز جان لاک، فیلسوف معروف انگلیسی نیز معتقد است که یک عده در وضع طبیعی قرار دارند که حقی ندارند و عده دیگر نیز وضع مدنی هستند. دولت برای حفاظت از مالکیت افراد در وضع مدنی تشکیل شده و کسانی که در وضع طبیعی هستند، مستحق بردگی هستند. این فیلسوف، یکی از سهام داران شرکت‌های برده‌داری در آمریکا بوده است.
وی خاطرنشان کرد: افسران رژیم صهیونیستی نیز به صراحت بیان می‌کنند که در خصوص عملیات طوفان الاقصی، حماس و فلسطین حقی ندارد و در وضع طبیعی است و این رژیم دارد از کل تمدن غرب دفاع می‌کند. بیش از ۷۰ روز است که زن، مرد و بچه فلسطینی‌ها تحت شدیدترین بمباران‌ها و حملات نظامی قرار می‌گیرند ولی در مناسبات امروز دنیا علی رغم این‌که در خود سازمان ملل نیز خواستار توقف این جنایت می‌شوند اما یک کشور می‌آید و به راحتی قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل را وتو می‌کند.
وی افزود: سند راهبرد امنیت آمریکا نیز به صراحت بیان می‌کند که همانطور که آمریکا در یک قرن گذشته رهبری دنیا را برعهده داشته است، باید در قرن آینده نیز آن را ادامه دهد. اما به چه حقی و بر چه مبنایی؟ چرا در حالی که بقیه نمی‌توانند استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای داشته باشند، خودشان می‌توانند به عنوان سلاح از آن استفاده کنند؟
جلیلی ادامه داد: منطق استکبار، جدید نیست ولی شکلش هر روز در حال تغییر است. استکبار به معنای ضعیف نگه داشتن بقیه در برابر خود است و دو دیدگاه در مقابل آن وجود دارد که یکی دیدگاه تسلیم و دیگری ایستادگی در برابر آن است.
2727
