قیمت بنزین ظهوریان نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی در واکنش به تصمیمات دولت در خصوص قیمت ارز ترجیحی و بنزین، گفت: در این مسائل مجلس تنها نقش نظارتی پسینی دارد و تا زمانی که دولت تصمیماتی را به صورت لایحه به مجلس تقدیم نکند، ابزار خاصی برای تأثیرگذاری بر این تصمیمات ندارد. این تصمیمات معمولاً در شورای سران قوا گرفته میشود و بعد از آن، در صورت نیاز، لایحهای به مجلس ارائه میشود تا اجماعی ملی در خصوص آن موضوع به دست آید.
افزایش قیمت ارز ترجیحی در سالهای آتی
در خصوص افزایش قیمت ارز ترجیحی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار داشت که قیمت ارز ترجیحی طبق لایحه بودجه به صورت تدریجی و متناسب با نرخ تورم افزایش خواهد یافت. به گفته او، در حال حاضر نرخ ارز ترجیحی ۲۸ هزار تومان است و با توجه به پیشبینی تورم ۳۰ درصدی در سال آینده، این نرخ به حدود ۴۰ هزار تومان خواهد رسید. اما این افزایش به تدریج انجام میشود و در نهایت، در سال ۱۴۰۴ ارز ترجیحی به ۴۰ هزار تومان خواهد رسید.
سیگنالهای دولت برای افزایش قیمت بنزین
این نماینده مجلس همچنین به موضوع افزایش قیمت بنزین اشاره کرد و گفت که هنوز هیچ برنامه رسمی از سوی دولت به مجلس ارائه نشده است. او افزود که در صورت تصمیمگیری در شورای سران قوا یا ارائه لایحه از سوی دولت، مجلس در این زمینه میتواند نظارت و تصمیمگیری کند. از نظر او، هرگونه تغییر در قیمت بنزین احتمالاً پس از اجماع در سطوح بالای دولتی و نهایتاً با ارائه لایحه به مجلس انجام خواهد شد.
این اظهارات نشان میدهد که تصمیمات مهم اقتصادی مانند تغییر قیمت ارز ترجیحی و بنزین، عمدتاً در سطح کلان و در میان مقامات دولتی اتخاذ میشود و مجلس تنها پس از آن میتواند نظارت پسینی داشته باشد. بنابراین، ممکن است در آینده نزدیک شاهد تغییراتی در قیمت این اقلام باشیم، اما این تغییرات پس از تأسیس اجماع در سطوح بالای حکومتی انجام خواهند شد.
گرانی بنزین از امشب
در ایران، یارانه بنزین یکی از سیاسـتهــای اقتصادی است که دولت برای حمایت از مصرفکنندگان اتخاذ کردهاست. این یارانه بهطور عمده برای کاهش هزینههای بنزین به خانوادهها و افراد درنظر گرفته میشود. معاون اجرایی رئیسجمهوری اخیرا اعلامکرده؛ دولت به ازای هر لیتر بنزین، ۴۰هزارتومان یارانه پرداخت میکند، درحالیکه این اقدام در کوتاهمدت ممکن است مزایایی همچون کاهش فشار اقتصادی بر مردم بهویژه قشر کمدرآمد را در پی داشتهباشد، اما در بلندمدت، آثار اقتصادی و اجتماعی منفی بسیاری بهدنبال دارد، بهویژه مصرف بیرویه بنزین و تشویق به استفاده بیش از حد توسط افراد ثروتمند، مسالهای است که بهطور جدی بر منابع مالی کشور فشار میآورد. این نوشته به موضوع یارانهها پرداخته و آثار و چالشهای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی آن را بررسی میکند. یکی از نتایج اصلی یارانه بنزین در ایران، افزایش بیرویه مصرف سوخت بودهاست. قیمت هر لیتر بنزین(غیرسهمیهای) در ایران ۳هزارتومان است، درحالیکه در بسیاری از کشورهای دیگر این رقم چندینبرابر بیشتر است. بهعنوان مثال، قیمت بنزین در ترکیه حدود ۲۵برابر ایران و در عراق نزدیک به ۱۰برابر است.
قیمت بنزین در سال ۱۴۰۳
آبان 1403: مسعود پزشکیان، رئیس جمهور کشور، در صحن مجلس، هزینه تمام شده بنزین را 8 هزار تومان اعلام کرد و توضیح داد یکی دیگر از چالش های موجود، اصلاح در یارانه های انرژی است. در حال حاضر میزان مصرف بنزین 40 درصد بالاتر از سال 1398 است.
قیمت هر لیتر بنزین امروز
در حالی که همیشه در آخرین روزهای سال صحبتهایی مبنی بر افزایش قیمت بنزین در بودجه سال آینده میشود؛ اما از سال ۱۳۹۸، هنوز قیمت بنزین افزایش نداشته است. برای سال ۱۴۰۳ نیز گفته میشد که قرار است کارتهای سوخت آزاد جایگاهها نیز جمع شود و بعد از تمامشدن سهمیه ۱۵۰۰ تومانی و سهمیه آزاد ۳۰۰۰ تومانی هر کارت سوخت خودرو، بنزین با قیمت ۸ هزار تومان به افرادی که بیشتر از سهمیه دولتی و آزاد نیاز دارند، تحویل داده شود. که البته این کار انجام نشده است.
این روش که چندین سال است روی آن بحث میشود، احتمال قاچاق سوخت را کمتر نمیکند، چرا که اختلاف قیمت بنزین در داخل کشور و در کشورهای اطراف زیاد است که حتی با قیمت ۸ هزار تومانی باز هم توجیهپذیر است. با این حال هم میتواند مقدار کمی در کاهش مصرف سوخت تاثیر داشته باشد و هم افرادی که مصرف سوخت بالایی دارند، قیمت بیشتری بپردازند.
قیمت بنزین در ایران امروز
دولت ایران به ازای هر لیتر بنزین یارانهای معادل ۴۰هزارتومان پرداخت میکند و این موضوع بار مالی سنگینی بر دوش دولت میگذارد. بر اساس اظهارات معاون اجرایی رئیسجمهوری، محمد جعفر قائم پناه دولت روزانه حدود ۶هزار میلیاردتومان برای یارانه بنزین هزینه میکند. این مقدار هزینه در حالی است که درآمدهای نفتی کشور به دلیل تحریمها و کاهش صادرات نفت کاهشیافته و دولت برای تامین این یارانهها با مشکل مواجه است. یکی از اثرات منفی این سیاست، کسریبودجه است. دولت برای پوشش این کسریبودجه ممکن است مجبور به چاپ پول و افزایش نقدینگی شود که خود یکی از عوامل اصلی تورم در کشور است. بهطور کلی، یارانههای سنگین نهتنها باعث افزایش نقدینگی و تورم میشوند، بلکه با کاهش کارآیی اقتصادی، منجر به بروز مشکلات ساختاری در اقتصاد میشوند؛ این در حالی است که دولت میتواند با استفاده از این منابع مالی برای سرمایهگذاری در پروژههای زیرساختی یا حمایت از بخشهای تولیدی، رشد اقتصادی کشور را تحریک کند. پرداخت یارانه بنزین همچنین باعث ایجاد ناپایداری مالی در کشور میشود. این یارانهها بهطور عمده برای تامین سوخت مصرفی داخلی استفاده میشوند، اما از آنجا که منابع نفتی کشور محدود است، این پرداختها میتواند در بلندمدت به یک بار مالی سنگین تبدیل شود، درحالیکه دولتهای بسیاری در سراسر جهان بهدنبال راهحلهایی برای کاهش یارانههای انرژی و افزایش درآمدهای مالیاتی هستند، ایران همچنان در دام یارانههای سنگین گرفتار شدهاست.