سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفتوگویی با برنامه حماسهخوان در شامگاه دوشنبه ۱۴ آبان از شبکه یک صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، به بیان خاطرات و نکاتی از شهید نصرالله دبیرکل فقید حزبالله لبنان پرداخت.
عراقچی در ابتدای این گفتوگو عنوان داشت: هفته قبل از شهادت سیدحسن نصرالله، برای اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل به اتفاق آقای پزشکیان رئیسجمهور در نیویورک بودم و قرار بود روز دوشنبه به کشور بازگردم، دوشنبهای که سید جمعهاش ظاهراً شهید شد.
بحث اصلی ما در نیویورک، بحث مسائل غزه و لبنان بود که به تازگی بعضی از حملات در لبنان شروع شده بود.
عراقچی افزود: وقتی برای اولینبار وقتی این خبر را خواندم دلم فرو ریخت، به درخواست لبنان قبل از این اتفاق، یک جلسه شورای امنیت تشکیل شد که من در آن جلسه شرکت و صحبت کردم.
وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: من به دلیل این واقعه این سفر را یک روز زودتر به پایان رساندم و برای تصمیمگیریها و اقدامات مقتضی روز یکشنبه به تهران برگشتم.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: دو روز پس از پایان سفر نیویورک در روز سهشنبه عملیات وعده صادق2 انجام شد که باعث افتخاری و بازگشت روحیه شد.
عراقچی در ادامه افزود: ما از لحظه انجام عملیات وعده صادق2، منتظر واکنش مجدد رژیم صهیونیستی بودیم.
وزیر امور خارجه کشورمان اظهار داشت: یک روز پس از عملیات وعده صادق2، ظهر چهارشنبه به همراه رئیسجمهور، برای شرکت در مجمع گفتوگوهای همکاریهای آسیایی(ACD) عازم قطر شدیم.
وی افزود: در جلسه هیئت دولت من به آقای پزشکیان گفتم که این سفر در این شرایط دو خطر ممکن است داشته باشد: اولین خطر این بود که هواپیمای حامل رئیسجمهور هدف قرار گیرد و خطر دوم این بود که در همان زمان با حمله متقابل رژیم به کشور روبهرو شویم.
عراقچی خاطرنشان کرد: اینکه هواپیما مورد هدف قرار بگیرد احتمال کمی داشت، ولی خطر دوم این بود که هنگام استقرار در قطر، کشور مورد حمله قرار گیرد و پروازها قطع و رئیسجمهور در خارج از کشور حضور داشته باشد در حالی که حضور ایشان در کشور احساس میشد.
رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: در هیئت دولت مقداری با دوستان دیگه هم مشورت شد، و آقای پزشکیان بدون هیچ فکری تصمیم به سفر گرفتند. این خودش نشاندهنده اعتماد به نفسی بود که در دولت و در نظام وجود داشت. در کنار این جنگندههای نیروی هوائی نیز برای اسکورت هواپیما را همراهی کردند که به نوبه خود یک نمایش قدرت بود.
عراقچی در ادامه اظهار داشت: در مسیر برگشت یعنی عصر چهارشنبه، در شرایطی که حزبالله در شرایط سختی قرار داشت، سفیر ما در بیروت به واسطه حادثه تروریستی پیجرها مجروح شده و سفارت ما وضع مناسبی نداشت، تصمیم به سفر به بیروت گرفتم. در داخل هواپیما به رئیسجمهور این تصمیم را گفتم و ایشان با روحیه و با اعتماد به نفس از این تصمیم استقبال کردند.
وی افزود: صبح جمعه این پرواز انجام شد، در حالی که شامگاه قبل، دوباره انفجار مهیبی در بیروت صورت گرفت.
عراقچی خاطرنشان کرد: وقتی که پرواز در فرودگاه بیروت فرود میآمد ما از پنجرههای هواپیما دودی که از نقاط مختلف در شهر متساعد میشد را میدیدیم. وضعیت بیروت کاملا وضعیت ویژهای بود.
وزیر امور خارجه با اشاره به واقعه ترور شهید صفیالدین عنوان داشت: وقتی که وارد بیروت شدیم به ما اطلاع داده شد که انفجار شامگاه پنجشنبه مربوط به شیخ صفیالدین بوده و تا قبل از ظهر جمعه، دوستان شهادت ایشان را تایید کردند.
عراقچی افزود: در همین اثنا، در یک فضای امنیتی بسیار ویژهای برقرار بود. ملاقات با میقاتی نخستوزیر و نبیه بری رئیس مجلس انجام شد. من در اینجا احساس کردم که چقدر این سفر در این مقطع از جهات مختلف ضروری بود و چقدر در تقویت روحیه افراد، مقامات دولتی، کارکنان داخل سفارت و دوستان حزبالله ضروری بود.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: همه در آنجا در یک فضای بسیار سنگینی به سر میبردند. در شرایطی که بیروت پیدرپی هدف قرار میگیرد، سیدحسن نصرالله شهید شده، در انفجار بعدی شیخ صفیالدین شهید شده، فضا به قدری سنگین بود که روحیهها را تضعیف کرده بود.
عراقچی در ادامه اظهار داشت: حضور وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در آن فضا بیش از هر چیز برای دوستان ما در لبنان، روحیهبخش بود و این موضوع به نوبه خود، نشاندهنده اقتدار و اعتماد به نفس نظام بود و توأم با این، در عین حال روحیهبخش هم بود.
وزیر امورخارجه در ادامه بیان داشت: در این سفر همچنین اطلاعاتی میدانی به دست آمد که بعدتر همه گفتند که این اطلاعات شاید از دیگر موضوعات ارزشمندتر بود.
عراقچی افزود: این اطلاعات به این دلیل ارزشمند بود که در روزهای اول همهچیز بههمریخته و اطلاعات حزبالله نیز با همدیگر، با سفارت و با تهران نیز قطع شده و شرایط خیلی سختی در بیروت به وجود آمده بود.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: این سفر انعکاس بینالمللی و منطقهای بسیار گستردهای هم داشت، در این سفر همچنین با جمعی از نمایندگان پارلمان لبنان هم در داخل سفارت گفتوگو شد و صحبتهایی در آنجا ایراد شد که شاید هیچ زمان دیگری این سخنان را نگفته بودم.
عراقچی افزود: در این دیدار از شرایط اوایل انقلاب، سخن معروف امام درباره برافراشتن پرچم به دست سردارهای دیگر، واقعه 7 تیر و دیگر مشکلات ایران در سالیان اول انقلاب سخن گفتم و همچنین به این نکته اشاره داشتم که بعد از هر ضربه و خونی که به زمین ریخته شد، ما قویتر شدیم.
وزیر امور خارجه در ادامه عنوان داشت: در این دیدار همچنین به نمایندگان مجلس لبنان این نکته را گفتم که سلاح اصلی شیعه، سلاح اصلی جمهوری اسلامی و سلاح اصلی مقاومت، موشکها و پهپادها نیست و خون شهید وقتی به زمین میریزد، باعث بارور شدن نهال مقاومت و ایجاد سلاحی هست که باعث قویتر شدن نهضت و مقاومت میشود.
عراقچی در ادامه تصریح کرد: در این دیدار همچنین این موضوع را بیان داشتم که این اولینباری نیست که حزبالله رهبر خود را از دست میدهد و آنان را به مقایسه شرایط حزبالله در زمان شهید سید عباس موسوی با موقعیت کنونی الان حزبالله دعوت کردم.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: مطمئنم که ثمره خون شهید سیدحسن نصرالله به مراتب بیشتر خواهد بود و به مراتب تاثیرات گستردهتری خواهد گذاشت.
عراقچی افزود: در این سفرهای منطقهای اخیر اولین و مهمترین محور بحثم این بود که فکر اینکه حزبالله از بین رفته را نکنید و برای سران کشورهای مقصد این بحث را داشتم که حزبالله از بین نرفته است.
در این سفرهای منطقهای اخیر اولین و مهمترین محور بحثم این بود که فکر اینکه حزبالله از بین رفته را نکنید و برای سران کشورهای مقصد این بحث را داشتم که حزبالله از بین نرفته است
وزیر امور خارجه در ادامه گفت: ضربه متاسفانه ضربه کمی نبود ولی این ضربه به سر خورده و سازمان رزمی حزبالله و پایگاه اجتماعیاش سالم مانده بود.
عراقچی افزود: پس از بیروت در دمشق نیز مقامات از خارج سوریه در پای پلگان از روحیهبخشی این سفر گفتند.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: این نه عملکرد من بلکه عملکرد وزیر خارجه جمهوری اسلامی که در صحنه رفته و روحیه جمهوری اسلامی و اعتماد به نفس جمهوری اسلامی و اقتدار جمهوری اسلامی رو منتقل میکند و این وظیفه وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایرن است.
عراقچی تصریح کرد: وظیفه این بود که در آن شرایط، پیام مقاومت و پیام و هشدار جمهوری اسلامی را منتقل و سناریوهای ممکنی، که از آن غفلت میشد را معرفی کنم و توأم با آن البته زمینههای همکاری را هم ایجاد کنم. وظیفه این بود که کاربرد دیپلماسی رو نشان داده و بتوانیم از این سطح وسیع جنایات جلوگیری کنیم و جلوی بالاخره خوی تجاوزگری و تهاجم رژیم صهیونیستی را بگیریم.
وی افزود: سفر آقای دکتر قالیباف هم در ادامه یک زنجیره حرکاتی بود که انجام دادیم. حلقه اول این زنجیره وعده صادق دو بعد سفر آقای پزشکیان به قطر سپس سفر من به کشورهای منطقه و از همه مهمتر نماز جمعه نصر رهبری بود، و در مرحله بعد نیز آقای قالیباف سفر خود را به لبنان انجام دادند،که مجموعه اینها نمایش اقتدار نظام بود. اقدام آقای قالیباف اقدام شجاعانهای بود.
عراقچی در ادامه گفت: من نیتم پس از رای اعتماد این بود که قبل از نیویورک به بیروت بروم ولی شهید نصرالله پیغام دادند که عجله نکن و این به دلیل شرایط امنیتی بود، طبیعتاً من نیز پذیرفتم ولی اکنون افسوس میخورم که ایکاش که این سفر انجام میشد.
عراقچی با اشاره به ماجرای پیجرها عنوان داشت: من در روز واقعه پیجرها در جلسهای بودم، آن شب واقعا شب سختی بود، پس از این واقعه سریعا با همسر سفیر تماس گرفته شد و ایشان از مجروحیت چشمان و دست آقای امانی گفتند.
وزیر امور خارجه عنوان داشت: سریعا موضوع با طرفین لبنانی و وزیر بهداشت کشورمان در میان گذاشته شد و در همان شب هواپیمای برای انتقال مجروحین از جمله سفیر کشورمان تدارک دیده شد.
وی افزود: در آن شب بیش از صد مجروح از ناحیه چشم را به کشور آورده و در بیمارستانهای تهران مستقر کردیم و معالجات بلافاصله شروع شد، با عمل جراحی چشم آقای امانی توسط دکتر قاضیزادههاشمی وضعیت ایشان بهبود یافت و بینایی ایشان با چند عمل رو بهبودی میرود.
عراقچی با اشاره به جنگ 33روزه عنوان داشت: جنگ ۳۳روزه با موفقیت قابلتوجه حزبالله و شکست و فرار صهیونیستها تمام شد، هنگامی که این جنگ تمام شد، شهید نصرالله سفری اعلامنشده به تهران داشت و در آن سفر من نیز به عنوان عضو شورای معاونین وزارت امور خارجه خدمت ایشان رسیدیم.
وزیر امورخارجه خاطرنشان کرد: شهید نصرالله در این دیدار عنوان کردند که حزبالله در آن شرایط بسیار سختی داشته و روحیه نیروهای حزبالله در روزهای اول به شدت خراب بود تا هنگامی که پیام رهبری به حزبالله رسید. رهبری در این پیام نقل به مضمون عنوان داشتند که نصرت الهی هنگامی میرسد که جانها به لب رسیده باشد. شهید نصرالله عنوان داشتند وقتی این پیغام رسید شوق و ذوقی همه را دربر گرفت و ما با یک قوت قلب بیشتری ادامه دادیم و شد آنچه که شد.
عراقچی با اشاره به ویژگیهای شخصی شهید نصرالله اظهار داشت: شهید آدم خوشرویی بود و فارسی را هم به خوبی صحبت میکرد، بار دومی که ایشان را ملاقات کردم در هنگام مذاکرات هستهای بود و به من ماموریت داده شد که به بیروت و ملاقات ایشان بروم. در آن دیدار از حدود ۱۰ شب تا ساعت ۴ بامداد این ملاقات به طول انجامید و زیر و بم مذاکرات هستهای و برخی مسائل منطقهای برای ایشان عنوان شد.
وزیر امور خارجه افزود: نوبت سوم که به دیدار شهید نصرالله رفتیم در عید سال ۱۴۰۲ به همراه اقای خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی و در قالب اعضای این شورا بود.
رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: شهید نصرالله شخصیتی اسطورهای بود، بعضی از اسطورهها بعد از رفتنشان و جاری شدن خونشان برکاتشان هویدا میشود، برای مثال برکت شهید سلیمانی از سردار سلیمانی بیشتر بود یعنی سردار سلیمانی خوب خیلی نقش مؤثری داشت ولی خون شهید سلیمانی همان نقش را به مراتب بیشتری ایفا کرد.
عراقچی در ادامه این گفتوگو با اشاره به ترور شهید هنیه گفت: در زمان ترور شهید اسماعیل هنیه هنوز وزیر نبودم ولی به عنوان نماینده رئیسجمهور منتخب، درگیر کارهای وزارت امور خارجه بودم. رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: در ایام منتهی به تحلیف، مهمترین کاری که داشتیم برگزاری مراسم تحلیف بود. مراسم تحلیف با زحمت زیادی که کشیده شد به خوبی برگزار شد. در شب تحلیف رئیسجمهور میزبان ضیافت شام با مهمانان خارجی بود و شهید هنیه نیز در این ضیافت حضور داشتند، وقتی که در هنگام نماز صبح این خبر را شنیدم باور این موضوع برایم سخت بود.
عراقچی با اشاره به حمله رژیم صهیونیستی در بامداد 5 آبان اظهار داشت: آنچه که رژیم صهیونیستی در ۵ آبان انجام داد یک تهاجم جدید به جمهوری اسلامی بود. عملیات وعده صادق ۲ یک عملیات کاملاً دفاعی در مقابل ضربهای که رژیم زده بود و تهاجمی که قبلاً به ما کرده بود و بر اساس حق دفاع مشروع، قوانین حقوق بینالملل و منشور ملل متحد بود.
وی در این زمینه افزود: تهاجم رژیم صهیونیستی در ۵ آبان تهاجمی بود که برای ما مجدداً این حق را ایجاد کرد که به آن به عنوان یک امر دفاعی پاسخ دهیم.
عراقچی خاطرنشان کرد: اینکه چگونه و در چه زمانی و به چه شکلی این پاسخ را بدهیم به تصمیم جمهوری اسلامی ایران بستگی دارد.
وزیر امورخارجه تصریح کرد: این پاسخ با توجه به شرایط زمانی به شکل مقتضی انجام خواهد شد.
رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: جمهوری اسلامی ایران تصمیمات هیجانی و احساسی نخواهد گرفت و هرگاه ضربه به ما وارد شده با تأمل هوشمندانه و حکیمانه پاسخ مقتضی را انتخاب کردیم و این را هم در عملیات وعده صادق 1 و هم در عملیات وعده صادق ۲ و در موقعیتهای دیگر هم شاهد بودیم.
عراقچی در ادامه بیان داشت: ایران ملتی بزرگ با هزاران سال سابقه تاریخی و تمدن است و بر این اساس حکیمانه تصمیم میگیریم.
وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: ما برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و اینکه چه کسی انتخاب شود خیلی ارزشی قائل نیستیم و اینکه بعضی مباحث درباره تاثیر انتخاب یکی از این دو نامزد در موضع ایران در قبال جنگ غزه و آرمان فلسطین مطرح میشود در مواضع اصولی کشور و راهبردهای کشور تاثیری ندارد؛ اگرچه در سطح تاکتیکها ممکن است تاثیراتی داشته باشد. رهبری نیز در همین زمینه فرمودند که مسئولان در جای خودش تصمیم میگیرند.
عراقچی افزود: ما در مورد اصول و آرمانهای خودمان هیچ وقت مصالحه نمیکنیم ولی تاکتیکها ممکن است بسته به شرایط تغییر پیدا کند.
وزیر امور خارجه کشورمان خاطرنشان کرد: در یک سال گذشته که رژیم صهیونیستی بارها سعی کرد جمهوری اسلامی را برای درگیری تحریک کند ولی ما به این که در بازی دیگران بیفتیم تحریک نشدیم و در این زمینه هر اقدامی را لازم بدانیم انجام میدهیم.
عراقچی تصریح کرد: ما موجودیت رژیم صهیونیستی را به عنوان یک عنصر اشغالگر به رسمیت نمیشناسیم اما به عنوان وزیر امور خارجه پیامی را چندین بار در سفرهای منطقهای تکرار کردم و آن پیام این است: «اراده ما را به محک نکشید و ما را آزمایش نکنید» ما آزمایش خودمان را پس دادهایم.
رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: توانمندیهای ایران وارداتی نیست که با حمله و بمباران از بین برود.
عراقچی در پایان این گفتوگو عنوان داشت: در سفرهای منطقهای بعضیها به کنایه گفتند که رژیم صهیونیستی حتماً تأسیسات هستهای ایران را از بین میبرد؛ من به آنان خندیدم.