بعد از 20 ژانویه سال 2025 که ترامپ بار دیگر وارد کاخ سفید شد ، شاید اغراق نباشد که بگوییم افکار عمومی هر روز منتظر یک تصمیم غیر منتظره از طرف دونالد ترامپ هستند. ترامپ در دوره قبل ریاست جمهوری خود نیز به مرد تصمیم های غیر منتظره شهرت داشت .
اخرین ساعات روز سه شنبه بود که در حالی که همه منتظر بودند که ترامپ فرمان اجرایی برای اعمال فشار حداکثری بر ایران را امضا کند ، او یادداشتی برای اعمال «فشار حداکثری» علیه ایران را امضا می‌کرد.
پیش از این اقدام ترامپ ، خبرگزاری رویترز در خبری مدعی شده بود که ترامپ قرار است در رابطه با «احیای فشار حداکثری علیه ایران» فرمان اجرایی صادر کند ، اما پس از آن، خبرگزاری انگلیسی خبر خود را اصلاح کرد و فرمان اجرایی را به «یادداشت ریاست‌جمهوری» تغییر داد.( اینجا بخوانید)
فرمان‌های اجرایی ابزارهای قوی‌تری هستند که تأثیرات قانونی دارند، در حالی که یادداشت‌های ریاست‌جمهوری بیشتر به عنوان راهنمایی یا بیانیه‌های غیررسمی عمل می‌کنند.( اینجا بخوانید)
البته در کنار امضای این یادداشت برای اعمال «فشار حداکثری» علیه ایران ، ترامپ آمادگی خود برای گفت‌وگو با «مسعود پزشکیان» همتای ایرانی خود را ابراز کرده است.
به این بهانه نگاهی می اندازیم به سیاست فشار حداکثری که از سوی دولت آمریکا اعمال می شود.
سیاست فشار حداکثری به چه معنا است؟
سیاست فشار حداکثری آمریکا یا Maximum Pressure Strategy، به مجموعه اقدامات و تحریم‌های اقتصادی و سیاسی گفته می‌شود که دولت ایالات متحده آمریکا بر ضد کشورهای مخالف خود، به ویژه ایران، اعمال می‌کند. هدف از این سیاست، وادار کردن این کشورها به تغییر رفتار و پذیرش خواسته‌های آمریکا است. این سیاست نخستین بار در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ علیه ایران به اجرا گذاشته شد و شامل تحریم‌های شدید اقتصادی، از جمله تحریم فروش نفت ایران و دسترسی این کشور به سیستم مالی بین‌المللی بود.
جنبه‌های سیاست فشار حداکثری آمریکا علیه ایران
تحریم‌های اقتصادی: هدف از این تحریم‌ها، کاهش درآمدهای نفتی ایران و ایجاد فشار اقتصادی بر کشور بود.
انزوای بین‌المللی: آمریکا تلاش کرد تا ایران را در سطح بین‌المللی منزوی کند و از همکاری سایر کشورها با ایران جلوگیری کند.
فشار سیاسی: آمریکا از طریق اعمال فشار سیاسی و دیپلماتیک، تلاش کرد تا ایران را وادار به مذاکره و پذیرش خواسته‌های خود کند.
آیا این سیاست ترامپ جواب می دهد؟
سیاست فشار حداکثری آمریکا با انتقادات بسیاری از سوی جامعه بین‌المللی و حتی برخی از مقامات آمریکایی مواجه شده است.
حامیان این سیاست ترامپ معتقدند که این سیاست، ابزاری مؤثر برای وادار کردن ایران به تغییر رفتار است و می‌تواند از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری کند.
منتقدان این سیاست نیز بر این باورند که این سیاست، منجر به تشدید مشکلات اقتصادی و افزایش تنش‌ها در منطقه می‌شود و نمی‌تواند به طور مؤثری رفتار ایران را تغییر دهد. آنها معتقدند که رویکردهای دیپلماتیک و مذاکره، راهکار بهتری برای حل مسائل مربوط به ایران است.
ایران چه خواهد کرد؟
گزینه‌های مطرح تهران در قبال سیاست “فشار حداکثری آمریکا” در میان تحلیلگران سیاسی و امنیتی به سه گزینه خلاصه می شود:
اول: «فشار حداکثری از واشنگتن و مقاومت حداکثری از تهران، با هدف تغییر روند».
دوم: «فشار حداکثری از واشنگتن و توافق صرف و هدفمند هسته‌ای از تهران، با هدف توقف تحریم‌ها و عبور از دوره ترامپ».
سوم: «فشار حداکثری از واشنگتن و تعامل حداکثری از تهران، با هدف رفع کلیه تحریم‌ها».
به‌نظر می رسد ترامپ به دنبال گزینه سوم است اما اگر دو گزینه دیگر در دستورکار جمهوری اسلامی قرار گیرد، احتمالا اسرائیل به‌عنوان نیروی نیابتی ترامپ وارد عمل خواهد شد.
شما چه فکر می کنید نظر خود را با ما در میان بگذارید.
