به گزارش خبرآنلاین، مالک “باغ سردار” یکی از سرداران سرشناس ایران در جنگ‌های ایران و روس بود و این زمین‌ها را هم به پاس خدمت در جنگ‌ها از فتحعلی شاه قاجار هدیه گرفته بود. باغی که در گذر زمان توسط ورثه تقسیم شد و به فروش رسید و شاید هیچکس فکرش را هم نمی‌کرد که از اواخر دوره قاجار به بعد به یکی از مهم‌ترین نقاط پایتخت تبدیل شود.
ایسنا نوشت: ساخت اولین بیمارستان در ایران به دوره قاجارها بازمی‌گردد؛ روندی که هرچند حکومت آغازگر آن بود اما به مرور زمان در بین اغنیا، جا ماندگان این سلسله منقرض شده، پزشکان و… به یک سنت نیکو تبدیل شد تا زمین‌ها و باغات خود را وقف ساخت بیمارستان کنند؛ قصه‌ای که برای بیمارستان شفایحیائیان هم تکرار شد.
حسین خان معتمدالملک یحیاییان، پسر یحیی خان مشیرالدوله و عزت‌الدوله ملک‌زاده خواهر تنی ناصرالدین شاه قاجار بود؛ مردی که در وزارت خارجه مشغول به کار بود. بیمارستان شفایحیاییان نیز جزو اموال وقفی او بود که توسط همسر سومش، زیور یحیاییان و پس از مرگ معتمدالملک در سال ۱۲۹۳ شمسی برای ساخت بیمارستان وقف شد و اولین ساختمان‌های بیمارستان در سال ۱۳۰۶ در زمینی به مساحت ۷۱۰۰ متر و زیربنای ۱۹ هزار و ۵۰۰ متر مربع ساخته شد و در اختیار وزارت بهداری آن زمان قرار گرفت.
زیور یحیائیان-واقف بیمارستان شفایحیائیان
وقفی که البته مُعین شده بود تا واقف تا زمانی که در قید حیات است بتواند سهمی از آن داشته باشد؛ از این رو در دوره پانزدهم مجلس شورای ملی به وزارت بهداری وقت اجازه داده شد تا ماهانه پنج هزار ریال از اعتبار بودجه خود را برای زیور یحیاییان که یک قطعه زمین، چهار دستگاه عمارت و مقداری اثاثیه خود را برای ساخت بیمارستان وقف کرده بود به عنوان “حق‌التولیه” تا زمان حیات او پرداخت کنند. برای بعد از مرگ زیور یحیائیان هم مقرر شد تا فقط هزینه روشنایی، تعمیرات و نگهداری مزار خود و شوهرش در شهر ری تامین شود. وصیتی که البته به نظر می‌رسد مدتی به دست فراموشی سپرده شد تا در نهایت در اسفندماه ۱۴۰۱ مجددا مرمت و تعمیر مقبره این زوج در دستور کار قرار گرفت.
در سال ۱۳۴۹ اما وزارت بهداری تصمیم گرفت که ساختمان بیمارستان را در اختیار انجمن توانبخشی قرار دهد و از آن پس بود که بیمارستان شفایحیائیان با شکل امروزی خود آغاز به کار کرد و برای اهمیت دادن به رشته جراحی ارتوپدی در سال ۱۳۵۰ شمسی، به یک مرکز توانبخشی ملی فعال تبدیل شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و از سال ۱۳۵۹ نیز بیمارستان به سازمان بهزیستی کشور منتقل شد و تا سال ۱۳۶۳ هم زیر نظر آن سازمان بود و سپس از سال ۱۳۶۴ به دانشگاه علوم پزشکی ایران واگذار شد.
