فصل پاییز چند روزی است شروع شده و نوسان دمای هوا از خصوصیات روزهای آغازین این فصل است. طبیعت این ماه و دروازه ورود به فصل سرد سال باعث می‌شود که بسیاری افراد در دام بیماری‌های ویروسی بیفتند.
سرماخوردگی و آنفلوانزا از جمله بیماری‌های رایج پاییز است و درگیرشدن با این بیماری‌ها می‌تواند چند روزی آدم را کلافه و خسته کند. بدن‌درد، تب، سرفه، آبریزش بینی و… علائم و نشانه‌هایی است که هنگام بروز آن باید حساس شده و اقدامات درمانی را آغاز کنیم.
در طب ایرانی نیز توصیه‌هایی برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری‌ها و نیز روش‌های درمان در هنگام مبتلا شده توصیه شده که می‌تواند میزان تبعات این بیماری‌ها را کاهش دهد. نوشیدن برخی دم‌نوش‌ها و پرهیز از مصرف برخی مواد غذایی از جمله توصیه‌های طب سنتی به بیماران این فصل است.
مهشید چایچی، سرپرست معاونت توسعه سلامت دفتر طب ایرانی و مکمل با اشاره به افزایش ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوانزا در فصول سرد سال و با بیان اینکه شرط پیشگیری و درمان، اصلاح سبک زندگی متناسب با مزاج فرد و تقویت سیستم دفاعی بدن است، تأکید کرد: اگر فردی دچار کم‌خونی و ضعف بدنی است، حتما باید از غذا‌های مقوی مولد خون مانند آبگوشت، تخم‌مرغ عسلی، کباب چنجه، شیره انگور، آب سیب، آب‌هویج، حریره‌بادام و شیربادام، رب سیب و به نخوداب، آب عسل با آبلیمو و یا مغزیجات استفاده کند تا طبیعت و قوای عمومی بدن تقویت شود و همچنین از مصرف غذا‌های دیرهضم، شور، تند، پرادویه و فست فود‌ها خودداری کند.
پرخوری و تند غذا خوردن ممنوع
وی تأکید کرد: تنظیم ساعات غذاخوردن و پرهیز از پرخوری و سریع غذاخوردن نیز از آداب مهم تغذیه هستند که در تقویت طبیعت مدیره بدن و پیشگیری از بیماری‌های مهمی دارند.
سرپرست معاونت توسعه سلامت دفتر طب ایرانی و مکمل با اشاره به این که دفع ادرار، مدفوع و یا تعریق، راه‌های دفع مواد زائد در بدن هستند و بهم خوردن تعادل در هر کدام فرد را مستعد ابتلا به بیماری می‌کند، تأکید کرد: مبتلایان به یبوست نسبت به سایرین بیشتر مستعد ابتلا به سرماخوردگی، آنفولانزا و بیماری‌های عفونی هستند و حتماً باید با اصلاح تغذیه و پیاده‌روی منظم این مشکل برطرف شود.
گلابی، انجیر و سوپ سبزیجات بخورید
چایچی افزود: مصرف میوه‌های ملین مانند گلابی، انجیر و سوپ سبزیجات همراه با روغن بادام خوراکی یا روغن‌زیتون و شربت خاکشیر با آب گرم به درمان یبوست کمک می‌کند.
استرس و بیخوابی را رفع کنید
وی ادامه داد: همچنین اگر فردی دچار استرس یا بیخوابی است، باید اصلاح شود، چراکه به‌هم‌خوردن تعادل خواب و بیداری می‌تواند دستگاه ایمنی بدن را ضعیف کند و فرد را مستعد ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوانزا کند. ورزش ملایم و پیاده‌رپیاده روی در فصل پاییز بین صبح تا ظهر حدود ده تا دوازده ظهر که هوا متعادل‌تر است، به تقویت دستگاه ایمنی بدن کمک می‌کند.
سرپرست معاونت توسعه سلامت دفتر طب ایرانی و مکمل با اشاره به نتایج مطالعات و مقالات راجع به عسل که حاکی از خواص ضدباکتریایی، ضدقارچی و ضدویروسی آن است، گفت: مصرف شربت عسل با آبلیمو به همراه آب گرم در صبح ناشتا مقوی دستگاه ایمنی بدن است و اگر فردی دچار سرماخوردگی یا آنفولانزا شده باشد، به بهبودی علائم بیماری کمک می‌کند.
خودسرانه مصرف نکنید
چایچی با تأکید بر اینکه گیاهان دارویی نباید خودسرانه مصرف شوند، تصریح کرد: به‌عنوان مثال، آویشن به‌تن‌هایی برای درمان سرماخوردگی با هر علائمی مناسب نیست و ممکن است در مواردی باعث تشدید بیماری شود، همچنین افرادی که دارای مزاج گرم هستند، باید در خوردن گیاهان با طبع گرم احتیاط کنند، خصوصاً در روزهای اول و زمانی که دچار تب هستند.
اگر سرفه دارید باید چه کنید؟
وی ادامه داد: سرفه‌ها اگر خشک باشند، چرب کردن بینی با روغن بنفشه، مصرف دمنوش ختمی پنیرک، عناب، نشاسته، فرنی، حریره بادام در کنار مواد لعاب دار مانند تخم شربتی، تخم بالنگو، تخم بارهنگ، به دانه، به بهبود این سرفه‌ها کمک می‌کند و اگر سرفه‌ها خلط دار باشند، استفاده از آویشن یا شربت‌هایی با ترکیبات رازیانه، آویشن و بابونه، چرب کردن بینی با روغن سیاه دانه، ماساژ قفسه سینه، ماساژ و بادکش پشت ریه‌ها و استفاده از حمام و بخور گرم به بهبود سرفه‌ها کمک می‌کند.
چایچی با اشاره به اینکه گاهی دستگاه گوارش نیز طی سرماخوردگی درگیر می‌شود، گفت: استفاده از دمنوش نعناع یا عرق زنیان به بهبود علائم گوارشی مانند اسهال و دل پیچه کمک می‌کند.
سرپرست معاونت توسعه سلامت دفتر طب ایرانی و مکمل با تأکید بر اینکه زنان باردار باید بیش از دیگران در مصرف گیاهان دارویی احتیاط کنند، افزود: گیاهانی مانند، آویشن، گل گاوزبان ختمی و پنیرک برای زنان باردار در سه ماه اول بارداری بهتر است مصرف نشود و توصیه ما استراحت کافی در زمان بیماری، شست‌وشوی حلق و بینی با آب و نمک ولرم رقیق، حداقل سه بار در روز، استفاده از بخور آب گرم، مصرف سوپ جو با سبزیجات، خوردن آب سیب و لیموشیرین و در صورت نیاز چرب کردن گلو و قفسه سینه با روغن بابونه است.
