نشست خبری شانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد امروز یکشنبه سوم دی ماه با حضور گلعلی بابایی دبیر علمی، حامد محقق معاون شعر و ادبیات و علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب برگزار شد.
علی رمضانی در این نشست در سخنانی گفت: رونق ادبیات یکی از دلایل برگزاری جایزه است که قطعاً برگزاری جایزه تنها یکی از اهداف جایزه را رقم میزند، آموزش و کمک به تولید نیز مهم است که نیازمند پیگیری مسئولان است، خانه کتاب هم در این حوزه مسئولیت دارد.
وی با اشاره به حوزه ادبیات گفت: ادبیات پرامانتترین و پرخوانترین و پرفروشترین حوزه هاست. امسال شانزدهمین دوره جایزه با صدمین سال تولد جلال مصادف شد. ما در روز ۱۱ آذر در زادگاه جلال در طالقان نشستی با حضور نویسندگان و ادبا و مردم برگزار کردیم که استقبال مردم از همشهری خود جالب توجه بود و اجتماع برگزیدگان و نویسندگان حوزه ادبیات داستانی هم پیش از اختتامیه برگزار میشود.
جلال آلاحمد هر سال یک ارمغان و آورده برای ما دارد، سال گذشته هفتادمین سال انتشار غربزدگی بود امسال هم تصمیم گرفتیم به کتاب ولایت عزراییل توجه ویژه کنیم.
جواد محقق نیز در سخنانی گفت: معاونت شعر و ادبیات از اول آبان فعالیت جدی برای جایزه را آغاز کرد و شروع به جمعآوری کتابها کرد، آثار زیادی به دبیرخانه رسید و کتابها تفکیک شدند، ۸۹۳ عنوان در مستندنگاری، ۴۴۳ عنوان در داستان کوتاه، رمان با ۱۴۷۰ عنوان و نقد ادبی با ۸۳ کتاب، در مجموع ۲۸۸۹ عنوان کتاب به دبیرخانه رسید.
وی با اشاره به آمارهای تاریخی جایزه جلال گفت: ۴۰ هزار عنوان کتاب در ۱۵ دوره جایزه جلال بررسی شده، ۱۱۳ نفر برنده جایزه شدهاند، هدایتالله بهبودی با ۳ بار برگزیده بیشترین دریافت جایزه را داشته است. ۵۵ ناشر جایزه جلال را دریافت کردند. امسال ناشران شهرستانی میان نامزدها هستند و دو نویسنده غیرتهرانی داریم، بازه سنی نامزدها نیز ۲۸ تا ۶۲ سال است. ۳ نویسنده با اولین کتابشان نامزد دریافت شدند.
محقق با اشاره به دورههای جلال نیز گفت: در ۱۱ استان دوره آلجلال برگزار شده است و ۳۳ کارگاه نیز در این زمینه برگزار شده است، ۲۲۰ نفر هم در این کارگاهها آموزش دیدند.
گلعلی بابایی دبیر علمی جایزه جلال نیز در سخنانی گفت: وقتی پیشنهاد دبیری علمی داده شد راغب نبودم، چون میدانستم کار سختی است و مهمترین موضوعی که باید روی آن تکیه داشته باشیم حقالناسی است که به گردن انسان میافتد، دبیر علمی تنها یک رأی دارد. الحمدلله در این دوره داوران خوب بودند و اعتقاد داشتند حقالناس را باید حفظ کنیم.
وی ادامه داد: بار اصلی تفکیک آثار بهعهده دبیرخانه است، از ۱۶ آبان کار داوری را شروع کردیم، نقد ادبی ۸۳ اثر بود در ۳ جلسه و نهایتاً با حضور هیئت علمی داوریها انجام شد، اما در داستان کوتاه، رمان و مستندنگاری ساعتها وقت داوران صرف شد تا به نامزدهای نهایی برسیم.
بابایی گفت: در برخی رشتهها وضعیت رقابت نزدیک بود و تصمیمگیری بسیار مشکل بود. از اعضای هیئت علمی تشکر میکنم، چون حضور آنها مثمر ثمر بود و حتی توانست نتایج را تغییر دهد.
بخش دوم این نشست به پرسش و پاسخ اصحاب رسانه اختصاص داشت، رمضانی در پاسخ به پرسش تسنیم مبنی بر اینکه با توجه به تاکید داوران و دبیران علمی جایزه جلال در دورههای اخیر مبنی بر ضرورت تغییر اساسنامهای جایزه در بخش مستند نگاری، آیا پیشنهاد مشخص و متممی برای شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال شده است؟ گفت: این موضوع در جلسهای که ما با حضور ۲۰ نفر از منتقدان و اعضای هیأت علمی داشتیم، نیز مطرح شد. چون حجم آثار این حوزه قابل توجه است، اگر دنبال کرده باشید در اساسنامه اولیه جایزه تاریخ نگاری آورده شده و در ادامه به مستند نگاری تغییر یافته است، این تغییرات تغییرات معمولی است که نیازمند بررسی دقیقتر دوستان در معاونت است، دوستان ما در حال بررسی هستند تا پیشنهاد پختهای ارائه شود، موضوعات دیگری هم مطرح شده است که آنها هم در حال بررسی است، اگر بتوانیم به جمع بندی برسیم این پیشنهاد ارایه میشود.
وی ادامه داد: البته با این مسئله هم مواجه هستیم که بین متخصصان نیز بر سر حوزه مستندنگاری اجماعی نیست اگر به اجماع خوبی برسیم که به برجسته شدن گونه مستندنگاری که در این سالها بسیار مورد توجه قرار گرفته و حتی از صرف پرداخت موضوعات دفاع مقدس نیز خارج شده و تاریخ شفاهی مسائل دیگر نیز را در برمی گیردبرسیم، این پیشنهاد را به شورا ارائه خواهیم کرد.
رمضانی در پاسخ به پرسش دیگر تسنیم و در توضیح بیشتر گفتههای آقای بابایی مبنی بر اینکه با حضور اعضای هیئت علمی در جلسه نهایی داوران، داوریها تا حدودی تغییر یافت، گفت: مطابق ایین نامه در جلسه نهایی علاوه بر سه داور برای هر رشته یک نفر نماینده هیئت علمی و دبیر علمی به جلسه نهایی اضافه میشوند. ترکیب نهایی ۵ نفر است آثاری که به مرحله نهیای توسط داوران رسیده است در جلسهای با حضور نماینده اعضای هیئت علمی و دبیر علمی مورد بحث و گفتگو قرار میگیرد نماینده و دبیر نیز تنها یک رای دارند، بنابراین اثری که حائز اکثریت ارا از بین این ۵ نفر شود به عنوان برگزیده معرفی میشود. اینکه آقای بابایی فرمودند حضور اعضای هیئت علمی نظر را تغییر داد، منظور در مباحثه گفتگو و اغنا بود.
گلعلی بابایی دبیر علمی این دوره نیز در توضیح بیشتر این مطلب، افزود: آثار تا قبل از جلسه نهایی توسط سه داور که تصمیم گیر هستند ارزیابی میشوند ممکن است از بین این سه داور دو داور رأی مثبت و یک رأی داور رأی منفی داشته باشند. در جلسه پایانی دو رای دیگر یعنی آرای عضو هیئت علمی و دبیرعلمی نیز اضافه میشود انجا ممکن است آن دو داور به اثری به عنوان برگزیده رأی داده باشند که در نهایت رای نیاورد منظور من این موضوع بود.
در ادامه مدیرعامل خانه کتاب با اشاره به افزایش جایزه ادبی جلال آل احمد در دوره شانزدهم گفت: مبلغ جایزه جلال در این دوره افزایش یافته است، بهصورتی که برای برگزیدگان مبلغ ریالی از ۲۵۰ میلیون تومان به ۴۰۰ میلیون افزایش یافته و جایزه شایستگان هم از ۵۰ میلیون به ۱۰۰ میلیون رسیده است.