هوش مصنوعی یکی از پدیده‌های معاصر است که طی ماه‌های اخیر بیش از قبل بحث‌‌برانگیز شده است. البته باید گفت اصل و کلیت هوش مصنوعی ابداعی جدید نیست و باید آن را تکامل یافته ادوات و پلتفرم‌های قبلی دانست. موضوع این است که هوش مصنوعی حال دیگر خطرساز شده است. این در حالی است که بکارگیری این امکان جدید هرچه گذشته جدی‌تر شده تا جایی که برخی آن را تهدیدی برای انسان می‌دانند.
هوش مصنوعی تهدید یا فرصت؟
هوش مصنوعی طی مدت زمانی کوتاه هنر و رشته‌های متعدد هنری را نیز تحت تاثیر قرار داده است. شاید بتوان گفت بزرگترین خطر هوش مصنوعی بکارگیری آن در هنر است چراکه هنر مقوله‌ای ساختارمند و البته انسانی است. این انسانی بودن است که شاید بتواند هوش مصنوعی را در جایی شکست دهد.
آنچه هنرمندان و کارشناسان را بیشتر نگران کرده عمومیت یافتن هوش مصنوعی در رویدادهای مهم است. طی این چند سال هوش مصنوعی بخش جدیدی است که فستیوال‌ها، نمایشگاه‌ها و حراج‌ها به آن توجه نشان داده‌اند. این پدیده در عکاسی و فستیوال‌های این هنر نیز کاربردی عمومی یافته است.
بیانیه انتقادی چهارهزار هنرمند به حراج کریستیز
همه این موارد باعث شده چهارهزار هنرمند، بر علیه به رسمیت شناختن هوش مصنوعی توسط حراج کریستی نیویورک بیانیه‌ای عمومی را منتشر کنند. گفتنی است این حراج از ۲۰ فوریه آغاز شده و تا ۵ مارس ادامه خواهد داشت.
کارلی پورترفیلد سردبیر روزنامه «آرت» یکی از زیر مجموعه‌های خبرگزاری «سی‌ان‌ان» (، در اینباره گزارشی را در صفحه اصلی این رسانه، منتشر کرده است.
یک اثر در بخش مزایده کریستز/ قیمت این اثر بین ۷۰.۰۰۰ تا ۹۰.۰۰۰ دلار تخمین زده شده است
چالش‌هایی که معلوم نیست حل شوند یا خیر!
گزارش «سی‌ان‌ان» اینگونه آغاز می‌شود: نزدیک به ۴۰۰۰ نفر طی امضای یک بیانیه عمومی از کریستی نیویورک می‌خواهند، فروش آینده خود را به طور کامل به هوش مصنوعی اختصاص ندهد.
هنرمندان امضاءکننده تاکید کرده‌اند، این فروش گسترده در حراج معتبری چون کریستی که به آثار خلق شده توسط هوش مصنوعی اختصاص دارد، نخستین بار است که رخ می‌دهد. این توجه جدی نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است. آن‌ها بر توجه به حق مولف تاکید کرده‌اند و گفته‌اند، نگرانی‌شان ایجاد برخی قطعات و پلتفرم‌های دیجیتالی بر اساس هوش مصنوعی است که در نهایت هنرمندان واقعی را مورد بهره‌برداری قرار می‌دهند.
نامه‌ای که از کریستی خواسته بود مزایده را متوقف کند، در ابتدا توسط ۳.۹۳۶ هنرمند و نویسنده امضاء شده بود.
نویسندگان و امضاکنندگان بیانیه عمدتاً با مدل‌های هوش مصنوعی مورد استفاده برای ایجاد برخی از آثار در فروش مشکل دارند. آن‌ها روی استفاده بدون مجوز از نام و آثار هنرمندان و نادیده گرفتن حق مولف تاکید کرده‌اند.
گفتنی است این نامه طی روزهای گذشته و یک روز پس از اعلام فروش آثاری که با هوش مصنوعی ساخته شده‌اند و در حراج کریستی مورد فروش قرارگرفته‌اند، منتشر شده است.
پیش‌بینی فروش ۶۰۰.۰۰۰ دلاری
این فروش که خانه حراج انتظار دارد بیش از ۶۰۰.۰۰۰ دلار درآمد داشته باشد، شامل آثار هنرمندان مطرح است که همین موضوع نیز بر نگرانی هنرمندان معاصر در جهت استفاده از هوش مصنوعی، افزوده است.
«رفیق آنادول»، «هارولد کوهن»، «هولی هرندون و مت درایهرست»، «الکساندر ربن» و «کلر سیلور» هنرمندانی هستند که بیش از بیست قطعه از آن‌ها در معرض فروش قرار گرفته است.
براساس آمار ارائه شده، بیش از تقریبا یک چهارم این آثار دیجیتالی هستند و بر بستر توکن‌های غیر قابل تعویضNFT) ) تعریف شده‌اند.
به گفته کریستی نمونه‌هایی از سایر آثار در حراج فعلی، شامل باکس‌های نور و صفحه‌نمایش‌ها (شامل مانیتورها)، همچنین مجسمه‌ها، نقاشی‌ها و چاپ‌ها است.
در بخشی از بیانیه ۴۰۰۰ هنرمند آمده است:
این مدل‌ها و شرکت‌های پشت آن‌ها، هنرمندان انسانی را مورد بهره‌برداری قرار می‌دهند و از کار آن‌ها بدون اجازه یا پرداخت مبالغی برای رقابت با بازاری که به زودی شکل خواهد گرفت، استفاده خواهند کرد. این رقابت در ادامه با بهره‌گیری نامتناسب از هنرمندان و آثار هنری جدی و جدی‌تر خواهد شد.
امضاءکنندگان تاکید کرده‌اند: حمایت شما برگزارکنندگان، از این مدل‌ها و کسانی که از آن‌ها استفاده می‌کنند، سرقت انبوه کار هنرمندان انسانی توسط شرکت‌های هوش مصنوعی را به همراه دارد. این سهل الوصول بودن خود به تنهایی شرکت‌های تجاری را برای دریافت سود بیشتر، وسوسه خواهد کرد.
لزوم وضع قوانین جدید حقوقی برای مولفان
استفاده از آثار دارای حق چاپ هنرمندان برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی، خود مشکل دیگری است که اعتراض و انتقاد هنرمندان را برانگیخته است. در حال حاضر نیز چند پلتفرم با همین مضمون و عملکرد ابداع شده است.
موضوع این است که این روند منجر به شکایت‌هایی علیه شرکت‌های فناوری و سازنده‌های نرم‌ازار را دربرخواهد داشت. از سویی، هنرمندان می‌گویند که آثارشان بدون اجازه یا جبران مالی توسط برنامه‌های هوش مصنوعی برای آموزش مدل‌ها استفاده شده است! از سوی دیگر شرکت‌های فناوری خود را با استناد به استفاده منصفانه توجیه می‌کنند. ماجرا این است که این نوع برخورد موسسات و شرکت‌های هوش مصنوعی اجازه استفاده از برخی آثار دارای حق چاپ را به آن‌ها می‌دهد! این یعنی در این زمینه باید قوانین جدیدی وضع شود.
انتقاد یک سازمان غیرانتفاعی از توجه به هوش مصنوعی
اد نیوتن-رکس (مدیرعامل سازمان غیرانتفاعی Fairly Trained) که شرکت‌های هوش مصنوعی تولیدی را برای تأمین داده‌های منصفانه تأیید می‌کند، در شبکه اجتماعی ایکس نوشته است: چرا حراج کریستی به فروش این مدل‌ها با مبالغ ده‌ها یا هزار دلاری می‌پردازد و به این واسطه استفاده از هوش مصنوعی را تایید می‌کند؟ در حالی که چنین آثاری فقر زودهنگام هنرمندان را در پی خواهد داشت؛ چراکه آن‌ها مدام به این شیوه نامتعارف مورد سرقت قرار می‌گیرند.
نامه‌ای که به امضای چهارهزار هنرمند رسیده به متخصصان هنر دیجیتال کریستی، نیکول سیلز گایلز و سباستین سانچز، که رهبری حراج را بر عهده دارند، خطاب شده است.
در این کشاکش رسانه‌ای سخنگوی خانه حراج کریستی به روزنامه «ART» در دفاع از هوش مصنوعی اینگونه گفته است: هنرمندانی که آثارشان در حراج فعلی مورد فروش قرار می‌گیرد، همگی در شیوه‌های چند رشته‌ای فعالیت دارند و در این زمینه قوی هستند. در میان آن‌ها برخی در میان موزه‌های برجسته دنیا، افرادی شناخته شده‌اند.
او تاکید کرده: آثار حراج فعلی کریستی، از هوش مصنوعی برای تقویت بدنه کارهای خود استفاده می‌کنند.
از میان هنرمندان حضور یافته در حراج فعلی کریستی، سارپ کرم یاوز که اثرش در فروش کریستی گنجانده شده، می‌گوید: این ایده که بگوییم هنر تولید شده توسط هوش مصنوعی دزدی محسوب می‌شود، سوءتفاهمی است که بر اساس داده‌های مورد استفاده در چنین کاری، ایجاد شده است.
سارپ کرم یاوز، در ادامه بیان کرده است: بیشتر تصاویر تولید شده توسط هوش مصنوعی نتیجه ترکیب میلیون‌ها (به معنای واقعی میلیون‌ها) تصویر است. این بدان معنا است که هیچ هنرمندی نمی‌تواند ادعا کند اساسِ خلق تصویر یک چمنزار، یک خیابان، یک شوالیه، مختص به شخص اوست.
او افزوده: هوش مصنوعی به طور کلی در تصاویر تولیدی به طرق مختلف الهام انسانی را تقلید می‌کند. واضح‌تر اینکه چنین آثاری فقط در تجزیه و تحلیل اطلاعات کارآمد هستند.
کریستیز درباره این اثر اینگونه توضیح داده است: در «چهره‌های در حال ظهور» پیندار ون آرمن، دو عامل هوش مصنوعی بر روی پرتره‌ها کار می‌کنند؛ «یکی از عوامل از هوش مصنوعی مولد برای تصویرسازی و نقاشی چهره‌ها استفاده می‌کند؛ در حالی که دیگری فرایند را هنگامی که تصویر را به عنوان یک چهره انسانی شناسایی می‌کند متوقف می‌نماید».
سخن پایانی و خوشبینانه
با پیشرفت فناوری هوش مصنوعی و ادغام بیشتر آن در زندگی روزمره، قوانین مربوط به حق چاپ نیز با این پدیده همراه و همگام خواهد شد.
ماه گذشته، اداره حق چاپ ایالات متحده حکم داد که هنرمندان می‌توانند بر روی کارهایی که با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی ایجاد کرده‌اند، حق چاپ بگیرند. اما «مواد تولید شده صرفاً توسط هوش مصنوعی» همچنان برای حمایت‌ها واجد شرایط نیستند.
