الزام واقعی شدن دستمزد ۱۴۰۴ بر مبنای هزینه‌های روز زندگی
بر اساس ماده ۴۱ قانون کار حداقل دستمزد بر مبنای نرخ تورم اعلامی از سوی مراجع رسمی و هزینه سبد معیشت باید تعیین شود. البته نرخ تورم بانک مرکزی مربوط به تمام کالاهاست ولی تاکید گروه کارگری روی تورم ۱۵ قلم کالای اساسی سبد معیشت کارگران است که از برنج و گوشت و روغن تا هزینه‌های مسکن و اجاره‌بها، حمل و نقل و پوشاک را شامل می‌شود. به گفته مقامات کارگری و نمایندگان کارگر در شورای عالی کار حداقل دستمزد باید زندگی یک خانوار با میانگین حدود ۴ نفر را اداره کند. در روزهای اخیر کارشناسان و فعالان حوزه کار بر لزوم تعیین حداقل مزد بر مبنای نرخ تورم و سبد معیشت تاکید کرده و خواستار واقعی شدن دستمزد ۱۴۰۴ بر مبنای هزینه‌های روز زندگی شده‌اند.
سال گذشته در رقم سبد معیشت اختلاف نظر بود
سال گذشته کمیته دستمزد شورای عالی کار رقم سبد معیشت کارگران را ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تعیین کرد و گروه کارگری این رقم را نپذیرفت و در نهایت روی این رقم و مبانی اختلاف نظر به وجود آمد، به نحوی که رقم مورد نظر گروه کارگری برای هزینه سبد معیشت ۱۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان اعلام شد که ۵ میلیون تومان اختلاف داشت. تاکید گروه کارگری بر سبد معیشت مطلوب و بعد خانوار ۳.۳ نفر بود ولی گروه کارفرمایی بر سبد مقرون به صرفه و بعد خانوار ۲.۷ نفر اصرار داشت و اختلاف نظر وجود داشت.
به اعتقاد کارشناسان امسال با توجه به توافق گروه کارگری و کارفرمایی و تصویب کلیات و مبانی در جلسه آخر کمیته دستمزد به نظر می‌رسد که شورای عالی کار نیز این اجماع را بپذیرد و هزینه سبد معیشت برای تعیین دستمزد واقعی پذیرفته شود.
رقم مورد توافق امسال چقدر است؟
محمدرضا تاجیک، نماینده کارگران در شورای عالی کار در خصوص رقم نهایی سبد معیشت گفت: در جلسه روز یکشنبه رقم سبد معیشت نهایی شده و روز گذشته نیز مجددا این رقم در شورای عالی کار مطرح شد و به تصویب رسید و بین شرکای اجتماعی و دولت این توافق حاصل شد و پس از دو سال این توافق یک قدم مثبتی بود که با حمایت سه‌جانبه شرکا به یک هدف مشترک رسیدیم. تاجیک با اشاره به رقم مورد توافق سبد معیشت افزود: رقم مورد توافق برای اقلام خوراکی ۹۱.۱۸۸.۰۷۶ ریال و اقلام غیرخوراکی هم ۱۴۳.۲۲۸.۵۷۲ ریال است که در مجموع این رقم سبد هزینه مطابق آمار دی ماه ۱۴۰۳ برابر با ۲۳۴.۴۱۶.۶۴۸ ریال یعنی ۲۳ میلیون و ۴۴۱ هزار و ۶۴۸ تومان خواهد شد. این نماینده کارگری تصریح کرد: ملاک این رقم بر اساس الزام قانونگذار تبصره ۲ ماده ۴۱ است و با توجه به اینکه کمیته دستمزد ذیل شورای عالی کار است و با دستور این شورا هم شروع به کار کرده است طبق نظرات کارشناسی با شرکا اجماعی با این رقم به توافق رسیدیم.
خط‌کشی برای تعیین دستمزد
او با بیان اینکه ملاک تعیین دستمزدها باید رقم سبد معیشت باشد، خاطرنشان کرد: هدف نهایی رسیدن به تعیین مزد بر اساس سبد معیشتی است و مطابق تبصره ۲ ماده ۴۱ می‌بایست با یک خط‌کشی این اندازه‌گیری صورت گیرد و قانونگذار هم باید بر اساس رقم سبد معیشت دستمزد کارگران تعیین شود و هر ساله هم با مذاکرات و چانه‌زنی‌ها دستمزدها مشخص می‌شود. تاجیک با بیان اینکه دستمزد سال ۱۴۰۳ اختلاف زیادی با این رقم سبد معیشتی دارد، ادامه داد: تبعات این موضوع در چند جلسه بررسی می‌شود، با توجه به اینکه سبد معیشت دی ماه به این میزان رسیده است و میزان تورم هم بیش از ۳۲ درصد است باید مشخص شود چه رقمی را به عنوان دستمزد کارگران برای سال ۱۴۰۴ می‌توان در نظر گرفت.
این نماینده کارگری با بیان اینکه دولت باید راهکاری در این خصوص ارایه دهد، افزود: دستمزدها باید بر اساس سبد معیشتی تعیین شود هر چند ممکن است امسال یا سال آینده هم این اتفاق نیفتد اما باید از دولت این درخواست را داشت که قانون را اجرا کند.
تورم موجود چقدر است؟
تاجیک در خصوص طولانی شدن جلسات تعیین دستمزد کارگران در اسفند ماه نیز گفت: خوشبختانه امسال زودتر از سال‌های قبل رقم سبد معیشت مشخص شد و این نیاز از سال ۱۳۹۵ که کمیته دستمزد کارش را آغاز کرد حس می‌شد و از آن زمان بررسی‌ها در حوزه سبد معیشت آغاز شد. این نماینده کارگری در شورای عالی کار خاطرنشان کرد: وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی خرد جمعی را به کار گرفته است و نامه‌نگاری‌ها هم با دستگاه‌های ذی‌ربط انجام شده است و صندوق‌های بازنشستگی، وزارت اقتصاد و… سعی داشتند که اتفاقی رخ دهد تا برای جامعه مفید باشد و لزوما هدف نمایندگان کارگری هم این است که قدرت خرید کارگران مانند گذشته شود و سفره‌شان مطابق گذشته شود نه اینکه روز به روز کوچکتر شود.
تاجیک با اشاره به تورم موجود تصریح کرد: تورم کنونی کارگران را تحت فشار قرار داده است و شرایط معیشتی آنها زیر این حجم از گرانی در حال خرد شدن است و همین رقم ۹ میلیون تومان برای اقلام خوراکی که تعیین شده، معادل رقمی است که کارگران برای امسال مزد می‌گیرند.
این نماینده کارگری خاطرنشان کرد: در کنار رقم اقلام خوراکی که مورد نیاز همه افراد جامعه است، باید هزینه مربوط به انرژی و اجاره مسکن و حمل و نقل و پوشاک و آموزش را هم در نظر گرفت و اگر این رقم را امسال حقوق و دستمزد به کارگران بدهند آنها دیگر حتی در چادر هم نمی‌توانند زندگی کنند. تاجیک تصریح کرد: درخواست ما این است که دولت به مساله دستمزدها بیشتر وارد شود چرا که برای به گردش درآمدن چرخ تولید و دستور مقام معظم رهبری مطمئنا باید توان کارگر را افزایش دهند تا بتواند از کارفرما خرید کند. این نماینده کارگری گفت: امیدواریم که با تعاملات انجام گرفته و برطرف شدن اختلاف نظرها سفره کارگران بزرگ‌تر شود.
