چند روز پیش مقام ولایت طالبان در قندهار با ارسال مکتوب رسمی به تمامی نهادهای این ولایت، مقامها را از هرگونه تصویربرداری از زندهجانها در نشستها و محفلهای رسمی و غیررسمی منع کرد.
محمد عزام، سخنگوی والی طالبان به خبرگزاری فرانسه تائید کرده است که چنین مکتوبی صادر شده است، اما گفته است که این ممنوعیت تنها شامل حال مقامات میشود.
عزام گفته است: «این مربوط به عامه مردم و رسانههای مستقل نمیشود.»
اما روز گذشته محمد هاشم شهید ورور، رئیس عمومی دعوت و ارشاد طالبان در سمیناری در کابل مشخصاَ در مورد تصویربرداری از سوی خبرنگاران صحبت کرد و اظهار داشت: «رسانهها با گرفتن عکس دچار گناه کبیره میشوند.»
مقامهای طالبان در حالی این سخنان را بیان میکنند که ادارات این گروه به کثرت از رسانههای تصویری استفاده میکنند و همواره تصویرها و ویدیوهای جلسات و دیدارهای مقامات را در رسانهها نشر میکنند.
رئیس عمومی دعوت و ارشاد طالبان خودش نیز این سخنان را در برابر کمرههای خبرنگاران در یک سیمنار ابراز داشت.
هرچند مقامهای طالبان در کابل به صورت رسمی نشر تصاویر زندهجانها در رسانهها را منع نکرده اند، اما این اظهارات موجی از نگرانیها را در میان خبرنگاران ایجاد کرده است. مشخص نیست که این اظهارات بیانگر دیدگاههای انفرادی برخی مقامهای طالبان است یا سیاست کلی اداره این گروه میباشد. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی اصلی اداره طالبان به پرسش کتبی دویچه وله در این رابطه پاسخ نداد.
نگرانی خبرنگاران از سانسور
طالبان در دوره اول حاکمیت خود نشر تصاویر زندهجانها را ممنوع کرده بودند و رسانههای تصویری اجازه فعالیت نداشتند.
مرکز خبرنگاران افغانستان در واکنش به این اظهارات مقامهای طالبان گفته است که چنین اقداماتی یک عقبگرد جدی در آزادی رسانهها است و مقامهای طالبان باید در این زمینه تجدید نظر کنند.
هرچند خبرنگاران شاغل در افغانستان به دلیل نگرانیهای امنیتی به سادگی حاضر به صحبت در باره محدودیتها نمیشوند، اما خبرنگارانی که این کشور را ترک کرده اند، در مورد آینده این حرفه نگران اند.
ظفرشاه رویی، خبرنگار افغان مقیم آلمان میگوید که طالبان با استفاده از دین میخواهند زمینه سانسور گسترده را برای رسانهها و خبرنگاران فراهم سازند.
این خبرنگار علاوه نمود که در حال حاضر به دلیل محدودیتهای وضع شده بر رسانهها، شهروندخبرنگاری تبدیل به یک روش اطلاع رسانی شده است که چنین اظهاراتی زمینه را برای مردم تنگتر میکند.
خدایار نایبزاده، خبرنگار افغان که به فرانسه مهاجرت کرده است، میگوید چنین اظهارات مقامهای طالبان باعث خواهد شد که مسئولان این گروه حاضر به صحبت با رسانهها نشوند.
سمیه ولیزاده، مسئول سابق دادخواهی مرکز خبرنگاران افغانستان که حالا در آلمان به سرمیبرد، گفت: «طالبان در دو سال گذشته ۱۵ دستورالعمل برای رسانهها صادر کرده اند و اقدام تازه این گروه زمینه برای اطلاع رسانی را محدودتر میسازد.»