هر سال با فرارسیدن ماه محرم، خانه همسایه رنگ و بوی خاصی به خود می‌گیرد. خانم همسایه که بانوی مهربانی است، هر سال به‌رسم نذری، عدس‌پلو می‌پزد. این مراسم برای ما که در همسایگی او زندگی می‌کنیم، یادآور ارزش‌های عمیق مذهبی و انسانی است. صبح زود، عطر مطبوع پیازداغ و ادویه‌های معطر از خانه همسایه بلند می‌شود و در کوچه‌ها می‌پیچد. همه دست‌به‌دست هم می‌دهند، برخی برنج را می‌شویند، عده‌ای عدس‌ها پاک کرده و می‌پزند و بقیه نیز مشغول آماده‌سازی تدارک سفره می‌شوند.
وقتی دیگ‌های بزرگ عدس‌پلو بر روی شعله‌های آتش به جوش می‌آیند، شور و اشتیاقی خاص در دل همه ایجاد می‌شود. صدای دعا و ذکر و نوای حسینی در فضا طنین‌انداز می‌شود و همه، از کوچک و بزرگ، با لبخند و دلگرمی در این مراسم شرکت می‌کنند. این سنت زیبا نه‌تنها بهانه‌ای برای گردهمایی و تجدید دیدار همسایه‌ها است، بلکه فرصتی است تا معنای واقعی عشق و ایثار را درک کنیم و یادمان باشد که محرم تنها یک ماه نیست، بلکه تجلی از دل‌ها و ارواحی است که به یکدیگر پیوند خورده‌اند.
پخت عدس‌پلو در ماه محرم یکی از سنت‌های دوست‌داشتنی خانه همسایه است که همیشه با شور و اشتیاق انجام می‌شود. در اینجا روش پخت عدس پلو به سبک خانم همسایه برای ۲۰۰ نفر را معرفی می‌کنیم:
عدس پلوی نذری
مواد لازم:
برنج: ۳۰ کیلوگرم
عدس: ۱۲ کیلوگرم
پیاز: ۱۰ کیلوگرم
گوشت چرخ‌کرده: ۱۰ کیلوگرم (در صورت تمایل)
کشمش پلویی: ۱۰ کیلوگرم (در صورت تمایل)
زعفران دم‌کرده: به مقدار لازم
کره یا روغن: به مقدار لازم
نمک، فلفل، زردچوبه و دارچین: به مقدار لازم
طرز تهیه عدس پلو نذری
آماده‌سازی عدس:
عدس‌ها را شب قبل شسته و خیس کنید. صبح روز بعد، آن‌ها را با مقداری آب و نمک روی حرارت ملایم بپزید تا نیم‌پز شوند. سپس آبکش کرده و کنار بگذارید.
پخت برنج:
برنج را چند ساعت قبل از پخت خیس کنید. برنج را در آب جوش ریخته و بگذارید نیم‌پز شود. وقتی دانه‌های برنج نرم ولی هنوز وسط آن‌ها کمی سفت است، برنج را آبکش کنید.
تهیه مواد گوشتی:
پیازها را نگینی خردکرده و در روغن یا کره تفت دهید تا طلایی شوند.
گوشت چرخ‌کرده را اضافه کرده و تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند.
نمک، فلفل، زردچوبه و دارچین را به مخلوط گوشت و پیاز اضافه کرده و خوب تفت دهید.
ترکیب برنج و مواد:
ته قابلمه مقداری روغن یا کره بریزید و نان یا سیب‌زمینی برای ته‌دیگ قرار دهید. یک‌لایه برنج در قابلمه بریزید و روی آن مقداری از مخلوط عدس قرار دهید. این کار را تکرار کنید تا مواد تمام شوند. در انتها کمی زعفران دم‌کرده روی برنج بریزید.
دم گذاشتن برنج:
قابلمه را روی حرارت ملایم قرار داده و بگذارید عدس‌پلو دم بکشد.
منبع: ایرنا
همه چیز درباره شیوه پخت عدس پلو نذری
با توجه به مناطق مختلف کشورمان، عدس پلو دارای دستورهای پخت متفاوتی است اما در کل دو نوع پخت برای آن وجود دارد.
عده‌ای به عدس پلو کشمش و گوشت اضافه می‌کنند و عده‌ای هم خرما و کشمش و یا گوشت و رب می‌زنند. البته عده‌ای هم هستند که هیچ‌کدام را استفاده نمی‌کنند و فقط به عدس و برنج بسنده می‌کنند.
در بعضی از دستور پخت‌های عدس پلو برای خوش طعم شدن غذا از چرخ کرده یا گوشت مرغ استفاده می‌کنند. البته افزودن مواد به عدس پلو بسته به سلیقه و ذائقه افراد دارد.
مقدار برنج برای عدس پلو نذری به تعداد ١٠٠ نفر
هر کیلو برنج برای ٧ یا ٨ نفر کفایت می‌کند، بنابراین برای ١٠٠ نفر می‌توان گفت ١۵ کیلو برنج لازم است. البته نوع برنج و مرغوبیت و خارجی و ایرانی بودن آن نیز تا دو کیلو می‌تواند اختلاف جزئی به وجود دارد.
با ما همراه باشید تا با مراحل پخت عدس پلو نذری برای ١٠٠ نفر آشنا شوید.
مواد لازم برای تهیه عدس پلو نذری برای ۱۰۰ نفر
|
مواد لازم
|
مقدار
|
|
برنج
|
۱۵ تا ۱۶ کیلوگرم
|
|
عدس
|
۵ تا ۶ کیلوگرم
|
|
پیاز
|
۵ کیلوگرم
|
|
گوشت چرخ کرده
|
۴ تا ۵ کیلوگرم
|
|
رب گوجه فرنگی (دلخواه)
|
۱ تا ۱/۵ کیلوگرم
|
|
زرشک برای تزئین
|
به مقدار لازم
|
|
روغن
|
۲ کیلوگرم
|
|
زعفران آب کرده
|
به مقدار لازم
|
|
کشمش پلویی (دلخواه)
|
۳ تا ۴ کیلوگرم
|
|
ادویه مخصوص عدس پلو
|
به میزان لازم
|
|
کره (دلخواه)
|
۱ تا ۲ کیلوگرم
|
طرز تهیه عدس پلو نذری
برای پخت عدس پلو نذری به تعداد بالا، مراحل زیر را دنبال کنید:
مرحله اول
ابتدا اقدام به پاک کردن برنج کرده و سپس یک شب قبل از پخت آن را در آب کافی با مقدار مناسبی نمک بخیسانید. و بعد عدس‌ها را نیز کاملا پاک کرده و خوب بشویید می‌توانید قبل از پخت به مدت دو ساعت در آب خیس کنید یا با کمی نمک در قابلمه ریخته و اجازه دهید عدس‌ها بپزند.
مرحله دوم
توصیه می‌شود در قابلمه را نگذارید تا پوست عدس‌ها هنگام پخت جدا نشوند. دقت کنید که از عدس‌های نوع زودپز نخرید چراکه با پخته شدن، زود پوستشان جدا می‌شود.
در ضمن عدس‌ها را به طور کامل نپزید و قبل از پخت کامل، از روی حرارت بردارید.
مرحله سوم
در این مرحله آب جوش را برای برنج آماده کنید. در فاصله به جوش آمدن آب، برای برنج باید مواد زیر را تهیه و آماده کنید
در این بخش دو روش پیش روی‌تان است:
ابتدا نصف پیازها را به شکل خلالی خرد کرده و تفت دهید و برای تزئین نگه دارید و نصف دیگر پیازها را به شکل نگینی خرد کرده و باز تفت دهید.
سپس گوشت چرخ کرده را به پیاز تفت داده شده بیافزایید و باز تفت دهید و در نهایت نمک و ادویه مخصوص پلویی را نیز اضافه کنید البته برای خوش رنگ شدن می‌توانید از زعفران دم کرده نیز استفاده کنید.
یا اینکه اگر برای تزئین پیاز نمی خواهید همه ی پیازها را به شکل نگینی خرد کنید و به گوشت چرخ کرده اضافه نمایید.
مرحله چهارم
رب گوجه فرنگی را به گوشت چرخ کرده اضافه کرده و کمی تفت دهید. (در اینجا می‌توانید از رب استفاده نکنید و کاملاً بستگی به ذائقه شما دارد) و بعد مواد را به خوبی ترکیب کرده و اجازه دهید روغن و رب گوجه کمی با هم تفت بخورد و پس از آن شعله را خاموش نمایید.
مرحله پنجم
کشمش را شسته تا گرد و غبارِ روی آن کاملا پاک گردد و بعد برای چند دقیقه با آب خیس کنید و سپس درون آبکش بریزید تا کاملا آبش گرفته شود.
در ظرف مورد نظر مقداری روغن ریخته و کشمش‌ها را تفت دهید. می‌توانید از چند قطره زعفران دم کرده هم برای خوش رنگ و لعاب شدن استفاده کنید.
کشمش‌ها را مرتب هم بزنید تا نسوزند چراکه در صورت سوخته شدن طعم تلخی به خود می‌گیرند.
مرحله ششم
بعد از اینکه آب جوشید؛ آب نمکی را که قبلا برنج را در آن خیسانده‌اید دور ریخته و برنج را به داخل قابلمه آب جوش بریزید و با یک کفگیر دسته بلند برنج را هم بزنید. حرارت شعله را بالا برده و در قابلمه را بگذارید تا آب و برنج به جوش آید.
به علت زیاد بودن نسبت برنج به عدس لذا از جوشاندن زیاد برنج باید پرهیز کنید و در نهایت عدس را به برنج افزوده و بعد برنج را درون آبکش بریزید.
مرحله هفتم
در این مرحله برنج را با آب سرد آبکش کرده و اجازه دهید تا آب برنج گرفته شده و بعد داخل قابلمه ریخته و بگذارید تا دم بکشد.
در این بخش به دو شکل می‌توان عمل کرد:
هم می‌توانید کف قابلمه ته دیگ بگذارید یا بدون ته دیگ لابه‌لای برنج گوشت چرخ‌کرده بریزید و همچنین می‌توانید گوشت و کشمش‌ها را در کنار غذا نیز به طور جداگانه سرو کنید.
اگر خواستید می‌توانید روی برنج، از گوشت تفت داده، پیاز خلالی، زرشک تفت داده، کشمش تفت داده و زعفران دم کرده نیز استفاده کنید.
نکات طلایی برای تهیه عدس پلو نذری
بهتر است در هنگام خیساندن برنج مقداری نمک به آن بزنید؛ ولی زمان پختن، آب برنج را خالی کرده و با آب سرد بشویید. البته نه تاحدی که نمک آن کاملا از بین برود.
اگر برنج را به روش کته درست کردید به اندازه ی هر پیمانه برنج یک پیمانه آب برای پخت در نظر بگیرید و اندازه ی آب عدس نیز به گونه ای باشد که به اندازه یک بند انگشت روی عدس‌ها را آب بپوشاند و در آخر همان یک بند انگشت آبی که از پخت عدس مانده را به برنج بیفزایید.
اگر از تخم گشنیز و زیره آسیاب شده استفاده کنید بوی زهم گوشت از بین رفته و کوفته ریزه‌ها لذیذتر می‌شود.
چنانچه می‌خواهید غذایتان خوشمزه باشد ابتدا باید حوصله و دقت کافی به خرج دهید و دوم از مواد اولیه مرغوبی استفاده کنید.
استفاده از زعفران هم فراموش نشود چراکه طعم و عطر غذا به وجود زعفران نیز بستگی دارد.
برای ته دیگ می‌توانید کمی روغن ته قابلمه ریخته و روی آن کنجد بپاشید و بعد نان لواش را قرار دهید که بسیار خوشمزه می‌شود.
بسته به سلیقه و ذائقه تان می‌توانید از گردو، خرما، خلال بادام، خلال پسته و پوست نارنج یا پرتقال نیز استفاده کنید.
برای طبخ عدس پلو برای ۵۰ نفر
اگر قصد داشتید عدس پلو را برای پنجاه نفر بپزید مقدار مواد ذکر شده در متن فوق را نصف کنید. باقی مراحل مشابه مراحل توضیح داده شده هستند.
منبع: نمناک
