آنچه مسلم است پرداخت عیدی به کارگرانی هم که کمتر از یک سال در کارگاه اشتغال به کار داشته‌اند الزامی است و به موجب تبصره یک ماده واحده مذکور، مبلغ پرداختی به کارگرانی که کمتر از یک سال در کارگاه کار کردند باید به مأخذ ۶۰ روز مزد و به نسبت ایام کارکرد در سال محاسبه شود.
مبنای تعیین عیدی پایان سال کارگران، حداقل دو و حداکثر سه برابر مصوبه دستمزد شورای عالی کار است و کارفرمایان باید دو ماه پایه حقوق را به عنوان حداقل عیدی و سه ماه پایه حقوق را به عنوان حداکثر عیدی و پاداش آخر سال به نیروهای کار خود بدهند.
شورای عالی کار ۲۹ اسفند سال گذشته در نشست تعیین دستمزد، حداقل دستمزد کارگران برای سال ۱۴۰۳ را ۳۵ درصد افزایش داد. بر این اساس حداقل دستمزد ماهانه کارگران از ۵ میلیون و ۳۰۸ هزار تومان به ۷ میلیون و ۱۶۶ هزار تومان رسید که با احتساب فرمول حداقل و حداکثر عیدی، کارگران امسال حداقل ۱۴ میلیون و ۳۳۲ هزار تومان و حداکثر ۲۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان عیدی دریافت خواهند کرد.
طبق قاعده حداقل عیدی کارگران برای ۱۲ ماه کارکرد، دو برابر حقوق پایه است به‌شرطی که از سه برابر حداقل حقوق بیشتر نشود.امسال حداقل حقوق کارگران هفت میلیون و ۱۶۶ هزار تومان است، بنابراین حداقل عیدی کارگران برای کارکرد ۱۲ ماه، ۱۴ میلیون و ۱۶۶ هزار تومان و حداکثر عیدی کارگران ۲۱ میلیون و ۴۹۸ هزار تومان است.
فرمول محاسبه عیدی کارگران به تفکیک فعالیت کمتر از ۱۲ ماه و بیشتر از ۱۲ ماه
حداقل عیدی کارگرانی که کمتر از ۱۲ ماه کار کرده‌اند = (حقوق ماهانه × تعداد ماه‌های کاری) ÷ ۱۲
حداکثر عیدی کارگرانی که کمتر از ۱۲ ماه کار کرده‌اند = (حقوق ماهانه × ۲ × تعداد ماه‌های کاری) ÷ ۱۲
حداقل عیدی کارگرانی که بیشتر از ۱۲ ماه کار کرده‌اند = حداقل دستمزد روزانه × ۶۰
حداکثر عیدی کارگرانی که بیشتر از ۱۲ ماه کار کرده‌اند = حداقل دستمزد روزانه × ۹۰
میزان عیدی کارگران با سابقه یکسال و کمتر از یکسال نیز به این شرح است:
کارگران با سابقه یک سال
برای کارگرانی که یکسال کامل کار کرده‌اند، عیدی معادل ۶۰ روز مزد روزانه آنهاست و مزد روزانه به این نحو محاسبه میشود:
عیدی = (۶۰ روز × مزد روزانه)
کارگران با سابقه کمتر از یک سال
برای کارگرانی که کمتر از یکسال در کارگاه اشتغال به کار داشته‌اند نسبت به مدت کارکردشان محاسبه میشود:
عیدی = (۶۰ روز ÷ ۳۶۵ روز) ×(تعداد روزهای کارکرد × مزد روزانه)
جدول عیدی ۱۴۰۳ کارگران
حقوق، سنوات و عیدی کارگران از مبالغی است که توسط دولت و طی قانون وزارت کار تعیین میشود و تمام کارفرمایان موظف هستند طبق این قانون به تمام کارکنان خود این مبالغ را پرداخت کنند. حداقل عیدی کارگران در سال ۱۴۰۳ ۱۴میلیون و۳۳۲هزارتومان است و حداکثر عیدی ۲۱میلیون و۴۹۸ هزارتومان اعلام شده است. این رقم برای کارگرانی است که حداقل ۱۲ ماه در یک مجموعه به صورت مستمر فعالیت داشتند. بنابراین اگر کارگری ۶ ماه در یک مجموعه مشغول به فعالیت بود، مشمول نصف رقم عیدی کامل کارگران که حوالی ۱۰ میلیون و ۷۰۰ هزارتومان است خواهد شد.
در ایران نه تنها کارگران مشمول قانون کار هستند بلکه بسیاری از کارمندان نیز مشمول این قانون بوده و عیدی آنها بر اساس قانون کار محاسبه میشود و به همین دلیل محاسبه مبلغ عیدی کارگران اهمیت ویژه ای دارد.
به صورت قانونی برای محاسبه عیدی کارگران باید حداقل دو برابر و حداکثر سه برابر پایه حقوق، عیدی سالانه در نظر گرفته شود. به عبارتی، میزان عیدی کارگران برای یکسال، حداقل برابر با حقوق ۶۰ روز و حداکثر برابر ۹۰ روز حقوق آنها خواهد بود.
شرکت ها با توجه به وضعیت مالی و سودآوری شرکت، بهره وری و سابقه کاری کارگر و با توجه به صلاح‌دید کارفرما می‌توانند حداقل دو و نهایتا سه برابر پایه حقوق به کارکنان خود عیدی پرداخت کنند.
پایه سنوات و تاثیر آن در مبلغ عیدی ۱۴۰۳
مبلغ عیدی کارگران بدون سابقه کار با کارگرانی که در همان شرکت سابقه کار دارند، با توجه به سال های کارکرد کمی متفاوت خواهد بود.
در واقع پایه سنوات هر کارگر با توجه به سال های کارکرد آن فرد در یک شرکت افزایش می یابد و این افزایش به حقوق پایه روزانه کارگر افزوده می شود. با توجه به افزایش دستمزد پایه کارگرانی که بیش از یک سال در یک شرکت حضور داشته اند، عیدی آنها نیز متفاوت خواهد بود.
جدول عیدی سال ۱۴۰۳ برای کارگرانی با یک سال سابقه کاری به شرح زیر است:
محاسبه عیدی کارگران پاره وقت
همانگونه که پیشتر مطرح شد، همه کارگران مشمول عیدی هستند، بنابراین عیدی به کارگران پاره وقت یا کارگرانی که به صورت مداوم یک سال در یک شرکت کار نکرده اند نیز تعلق می گیرد.
کارگرانی که کمتر از یکسال در یک شرکت فعالیت کرده اند نحوه محاسبه عیدی متفاوتی نسبت به کارگان ثابت یک شرکت دارند و محاسبه عیدی سال ۱۴۰۳ آنها تفاوت هایی دارد.
میزان عیدی کارکنان پاره وقت و یا با سابقه کمتر بر اساس روز یا ماه های کارکرد مشخص و محاسبه می‌گردد.
فرمول زیر برای محاسبه میزان عیدی بر اساس ماه های کارکرد است:
عیدی کارگران پاره وقت را می توانیم بر اساس روزهای کارکرد و با فرمول زیر نیز محاسبه کنیم:
بنابر توضیحات فوق اگر شما شش ماه در یک شرکت مشغول به کار باشید، نصف عیدی یک سال یا تقریبا معادل ۱۰میلیون و ۵۰۰ هزار تومان عیدی دریافت خواهید کرد.
محاسبه مالیات عیدی
محاسبه مالیات عیدی شبیه به محاسبه مالیات حقوق انجام میشود؛ یعنی مبلغ عیدی به عنوان سیزدهمین حقوق دریافتی کارگر در نظر گرفته میشود و مالیات آن بر مبنای مصوبه سازمان امور مالیاتی که سالیانه اعلام میشود محاسبه می‌گردد.
در نهایت امید است که این عیدی هرچند بزرگ یا کوچک بتواند گرهی از مشکلات زندگی اقتصادی کارگران و حقوق‌بگیران باز کند.
حداقل عیدی سال ۱۴۰۳ که کارگران در اسفند ماه ۱۴۰۲ دریافت می‌کنند، معادل ۱۰۶,۱۶۵,۶۸۰ ریال خواهد بود (با توجه به افزایش حداقل دستمزد روزانه کارگران در سال ۱۴۰۲ به مبلغ ۱,۷۶۹,۴۲۸ ریال).
حداکثر عیدی نیز معمولا تا ۳ برابر حداقل دستمزد ماهانه یعنی حدود ۱۵۹,۲۴۸,۵۲۰ ریال تعیین میشود.
از آنجایی که محاسبه دقیق و قانونی مبلغ عیدی هم برای کارمندان و هم کارفرمایان مهم است، بسیار مهم است که به منابع معتبر و به‌روز برای کسب اطلاعات بیشتر مراجعه کنید. محاسبان با ارائه مقالات جدید و تخصصی در حوزه‌های آموزش حقوق و دستمزد، مالیات و حسابداری، یکی از منابع ارزشمند در این حوزه است.
عیدی کارگران بر اساس آخرین حقوق و مزایای دریافتی شامل حقوق پایه، اضافه کاری، کارانه و … و با در نظر گرفتن تعداد روزهای کارکرد در سال محاسبه میشود. عیدی کارگران روزمزد بر اساس تعداد روزهای کارکرد و میانگین دستمزد روزانه آنها طی سال محاسبه میشود. روند محاسبه عیدی به شرح زیر است:
ابتدا کارگر روزمزد باید لیستی از تعداد روزهای کارکرد خود در طول سال را تهیه کند. این شامل روزهای کاری عادی و اضافه کاری میشود.
سپس میانگین دریافتی روزانه وی در طول این مدت محاسبه میشود. برای این کار، کل درآمد سالانه شامل دستمزد پایه، اضافه کاری و سایر مزایا تقسیم بر تعداد روزهای کارکرد میشود.
در نهایت عیدی سالانه کارگر از حاصلضرب تعداد روزهای کارکرد در میانگین دریافتی روزانه به دست می‌آید.
البته این مبلغ محاسبه شده نباید کمتر از حداقل قانونی عیدی یعنی معادل دو ماه آخرین دستمزد پرداختی باشد. در صورت کمتر بودن، باید عیدی کارگر به حداقل قانونی افزایش یابد.
زمان دریافت عیدی کارگران
زمان دقیق دریافت عیدی برای کارگران بر اساس قوانین کار تعیین شده است. به‌طور خلاصه:
طبق قانون کار ایران، کارفرمایان موظف هستند حداکثر تا یک هفته قبل از شروع سال جدید و عید نوروز، نسبت به پرداخت عیدی کارگران اقدام کنند.
این زمانبندی برای اکثر مشاغل و صنایع اعمال میشود مگر در موارد خاص که بر اساس قرارداد کار یا عرف صنفی زمان طولانی‌تری تعیین شده باشد.
در صورتی که کارفرما بدون دلیل موجه از پرداخت به موقع عیدی امتناع کند، کارگران می‌توانند با مراجعه به اداره کار یا سازمان‌های قانونی، شکایت خود را ثبت و پیگیری کنند.
عدم پرداخت عیدی در سررسید مقرر قانونی، تخلف محسوب شده و کارفرما مشمول جریمه خواهد بود.
کارگران همچنین می‌توانند با اقدامات اعتراضی مسالمت‌آمیز مانند اعتصاب، خواستار دریافت به‌موقع عیدی خود شوند.
