عیدی کارگران یکی از حقوق اساسی است که به‌منظور قدردانی از تلاش‌ها و زحمات کارکنان در پایان سال و به مناسبت تعطیلات نوروزی پرداخت می‌شود. این مبلغ معمولاً به‌عنوان بخشی از دستمزد سالیانه به کارگران تعلق می‌گیرد و به‌عنوان یک حمایت مالی در جهت بهبود وضعیت اقتصادی و رفاهی آنها در نظر گرفته می‌شود. عیدی کارگران علاوه بر اینکه انگیزه‌ای برای افزایش بهره‌وری و تعهد کاری ایجاد می‌کند، نشان‌دهنده احترام و توجه کارفرمایان به حقوق کارکنان و اهمیت رفاه اجتماعی آنها است. در بسیاری از کشورها، میزان عیدی به‌طور قانونی تعیین شده و رعایت آن برای کارفرمایان الزامی است، تا به این وسیله به عدالت اجتماعی و رضایت کارکنان کمک شود.
در حالی که ضوابط مالی و تدوین لایحه بودجه سال ۱۴۰۴، به عنوان پیوست شماره ۲ بخشنامه بودجه ۱۴۰۴ منتشر شده است، پیش بینی شده که افزایش حقوق کارکنان دولت در سال ۱۴۰۴ به میزان ۲۰ تا ۴۵ درصد به صورت پلکانی و بر مبنای عائله مندی و تعداد فرزندان محاسبه شود.
افزایش عیدی کارگران
در سال جاری، تعیین حداقل حقوق جدید نه تنها به هدف تامین حقوق کارگران و ایجاد توازن میان کارگران و کارفرمایان کمک می‌کند، بلکه به تحقق عدالت اجتماعی نیز می‌انجامد.
در حالی که ضوابط مالی و تدوین لایحه بودجه سال ۱۴۰۴، به عنوان پیوست شماره ۲ بخشنامه بودجه ۱۴۰۴ منتشر شده است، پیش بینی شده که افزایش حقوق کارکنان دولت در سال ۱۴۰۴ به میزان ۲۰ تا ۴۵ درصد به صورت پلکانی و بر مبنای عائله مندی و تعداد فرزندان محاسبه شود.
طبقه بندی کارکنان متوسط افزایش نظام‌های پرداخت
کارکنان زن و مردان مجرد ۲۰ درصد
با حق عائله مندی بدون فرزند ۲۳ درصد
با حق عائله مندی ۱ فرزند ۲۶ درصد
با حق عائله مندی ۲ فرزند ۳۰ درصد
با حق عائله مندی ۳ فرزند ۳۶ درصد
با حق عائله مندی ۴ فرزند ۳۹ درصد
با حق عائله مندی ۵ فرزند و بیشتر ۴۵ درصد
حقوق اداره کار ۱۴۰۴ برای کارکنان دولت و بخش خصوصی
براساس احکام مرتبط با اعتبارات هزینه‌ای در پیوست شماره ۲، افزایش متوسط حقوق کارکنان دولت و سایر پرداختی‌ها به شرح زیر در نظر گرفته شده است:
برنامه زمان بندی تهیه و تنظیم لایحه برنامه و بودجه سال ۱۴۰۴ به صورت دو مرحله ای: این پیوست شامل زمان بندی دقیق مراحل مختلف تهیه و تنظیم لایحه بودجه است.
ضوابط مالی تهیه و تنظیم لایحه برنامه و بودجه سال ۱۴۰۴: این بخش شامل قوانین و مقررات مالی مرتبط با تهیه و تنظیم بودجه می‌باشد.
دستورالعمل و فرم‌های تهیه و تدوین بودجه دستگاه‌های اجرایی: این پیوست شامل دستورالعمل‌ها و فرم‌های لازم برای تدوین بودجه توسط دستگاه‌های اجرایی است.
دستورالعمل بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد و برنامه عملیاتی سالانه: این بخش به روش‌های بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد و برنامه‌های عملیاتی سالانه می‌پردازد.
دستورالعمل تهیه و تنظیم بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت: این پیوست شامل دستورالعمل‌های خاص برای بودجه ریزی در شرکت‌های دولتی و مؤسسات وابسته به دولت است.
دستورالعمل غربالگری طرح‌ها و پروژه‌های تملک دارایی‌های سرمایه ای: این بخش به ارزیابی و غربالگری طرح‌ها و پروژه‌های سرمایه‌ای می‌پردازد.
دستورالعمل تنظیم پیوست تسهیلات بانکی و هزینه‌های فرابودجه ای: این پیوست شامل راهنمایی‌هایی برای تنظیم تسهیلات بانکی و هزینه‌های فرابودجه‌ای است.
در این بخشنامه، پیش بینی اولیه دولت برای افزایش حقوق سال آینده برای افراد مجرد ۲۰ درصد اعلام شده است. همچنین، داشتن فرزند و حق عائله مندی موجب افزایش ۲۰ تا ۴۵ درصدی حقوق خواهد شد که جزئیات آن در جدول مربوطه ذکر شده است.
افزایش ضریب ریالی حقوق باید مطابق جدول مربوطه نسبت به آخرین حکم کارگزینی سال ۱۴۰۳ لحاظ گردد و رقم قطعی ضریب حقوق به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
افزایش حقوق سال ۱۴۰۴ کارکنان دولت
۱- هرگونه جذب نیروی انسانی، حتی نیرو‌های شرکتی در دستگاه‌های اجرایی، تنها با رعایت ماده (۷۱) قانون احکام دائمی و بند (ح) ماده (۲۸) قانون الحاق (۲) که به تایید سازمان برای تامین بار مالی قبل از صدور مجوز استخدام مرتبط هستند، مجاز خواهد بود.
۲- دستگاه‌های اجرایی، از جمله دستگاه‌هایی با قوانین خاص:
الف- «افزایش ضریب ریالی حقوق را مطابق جدول مربوطه نسبت به آخرین حکم کارگزینی سال ۱۴۰۳ منظور نمایند. رقم نهایی ضریب باید به تصویب هیات وزیران برسد.»
ب- «سقف اعتبار مربوط به سرانه اضافه کار کارکنان در بودجه سال ۱۴۰۴ باید حداکثر معادل اعتبار سرانه اضافه کار سال ۱۴۰۳ (بر اساس موافقتنامه سال ۱۴۰۳) تعیین شود.»
ج- «مبلغ پاداش پایان سال (عیدی) باید طبق ماده (۷۵) قانون مدیریت خدمات کشوری در بودجه پیش بینی گردد. مبلغ نهایی پاداش پایان سال به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.»
د- «اعتبار ماموریت (داخلی و خارجی) کارکنان باید حداکثر معادل پیش بینی عملکرد سرانه اعتبار سال ۱۴۰۳ (بر اساس موافقتنامه سال ۱۴۰۳) در نظر گرفته شود.»
ه- «اعتبار سرانه کمک‌های رفاهی مستقیم و غیر مستقیم کارکنان باید حداکثر معادل اعتبار سرانه سال ۱۴۰۳ (بر اساس موافقتنامه سال ۱۴۰۳) و پاداش یک ماهه معادل یک ماه حقوق و مزایای کارکنان در سقف اعتبارات پیش بینی شود.»
و- «تمامی شرکت‌های دولتی، موسسات انتفاعی وابسته به دولت، بانک‌ها و بیمه‌های دولتی، از جمله شرکت‌هایی که مشمول قوانین و مقررات عمومی هستند، موظفند اعتبار حقوق، دستمزد و مزایای کارکنان خود را در بودجه پیشنهادی سال ۱۴۰۴ مطابق با افزایش مندرج در جزء (الف) بند (۲) و با رعایت بخشنامه‌های شورای حقوق و دستمزد و مقررات تعیین شده در بودجه سال پیش بینی نمایند. هرگونه افزایش مازاد بر آن توسط هیچ مرجع و شورایی قابل قبول نخواهد بود.»
ز- «مبنای محاسبه هزینه‌های کارکنان برای بودجه پیشنهادی سال ۱۴۰۴ صرفا بر اساس آمار نیروی انسانی و اطلاعات پرداختی مندرج در «سامانه یکپارچه نظام اداری ایران (سینا)» سازمان اداری و استخدامی کشور خواهد بود.»
۳- «پیش بینی اعتبار برای اجرای تصویب نامه ها، بخشنامه ها، دستورالعمل ها، تغییر تشکیلات، تغییر ضرایب، جداول حقوقی و طبقه بندی مشاغل و افزایش مبنای حقوقی، هرگونه استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی و مصوبات هیات امنا تنها با رعایت مفاد ماده (۷۱) قانون احکام دائمی و بند (ح) ماده (۲۸) قانون الحاق (۲) و در صورت تأیید مکتوب سازمان مجاز است.»
۴- «در دستگاه‌های اجرایی، از جمله دستگاه‌های دارای قوانین خاص، پیش بینی سرانه اعتبار برای قرارداد با اشخاص حقیقی برای انجام کار معین (مشخص) که دارای شناسه از سازمان اداری و استخدامی هستند، با رعایت قوانین و مقررات، حداکثر در سقف تعداد سال ۱۴۰۳ (بر اساس موافقتنامه متبادله سال ۱۴۰۳) و با لحاظ افزایش حقوق و مزایای کارکنان مجاز خواهد بود.»
۶- «دستگاه‌های اجرایی موظفند ضمن ارائه آمار بازنشستگان سال ۱۴۰۴، اعتبارات مانده مرخصی و پاداش پایان خدمت بازنشستگان واحد‌های ستادی و تابعه را در سقف اعتبارات اعلامی سازمان پیش بینی نمایند.»
عیدی-کارگران
طبق قانون مبلغ عیدی ۱۴۰۳ از دوبرابر حداقل حقوق اداره کار کمتر نخواهد بود. البته در نظر داشته باشید که این مبلغ برای کارگرانی است که به مدت یک سال در یک مجموعه مشغول به فعالیت هستند.
اگر شخصی کمتر از یک سال در یک سازمان یا کارگاه کار کرده باشد، عیدی او به نسبت مدت زمان کارکرد او در یک مجموعه محاسبه می‌شود.
اگر شخصی کمتر از یک سال در یک سازمان یا کارگاه کار کرده باشد، عیدی او به نسبت مدت زمان کارکرد او در یک مجموعه محاسبه می‌شود.
حداقل عیدی سال ۱۴۰۳
حداقل عیدی سال ۱۴۰۳: ۱۴۳،۳۲۳،۶۸۰ = ۶۰ × ۲،۳۸۸،۷۲۸
حداکثر عیدی سال ۱۴۰۳
حداکثر عیدی سال ۱۴۰۳: ۲۱۴،۹۸۵،۵۲۰ = ۹۰ × ۲،۳۸۸،۷۲۸
برای محاسبه دقیق عیدی کارگران باید این نکته را در نظر باشید که براساس قانون کار، هیچ کارگری نباید حقوقش از حداقل اداره کار کمتر باشد؛ بنابراین بر طبق این قانون مبلغ عیدی ۱۴۰۳ از دوبرابر حداقل حقوق اداره کار کمتر نخواهد بود.
البته در نظر داشته باشید که این مبلغ برای کارگرانی است که به مدت یک سال در یک مجموعه مشغول به فعالیت هستند. اگر شخصی کمتر از یک سال در یک سازمان یا کارگاه کار کرده باشد، عیدی او به نسبت مدت زمان کارکرد او در یک مجموعه محاسبه می‌شود.
محاسبه عیدی کارگران با سابقه کار یک سال
محاسبات عیدی۱۴۰۳ برای کارگرانی که یک سال سابقه کاری دارند، معادل ۶۰ روز مزد ثابت روزانه به کارگر پرداخت می‌شود. به عبارتی فرمول محاسبه عیدی ۱۴۰۳ برای کارگرانی با یک سال سابقه کاری به شرح زیر است:
مزد روزانه * ۶۰ روز = عیدی کارگر
چنانچه مدت زمان کار کارگر کمتر از یکسال باشد، عیدی ۱۴۰۳ باید به نسبت مدت کارکرد به وی پرداخت شود. فرمول محاسبه عیدی کارگران با کمتر از یک سال سابقه به نسبت کارکرد آنها است.
مزد روزانه برای کارگرانی که کمتر از یک سال سابقه دارند به این صورت است که مزد روزانه برای هر روز کاری، معادل یک سوم حقوق و مزایای ماهانه است.
یعنی (۱/۳۰). به عبارتی فرمول محاسبه آن برای کارگران کمتر از یک سال سابقه به شرح زیر است:
(۳۶۵/۶۰) * (مزد روزانه* تعداد روز‌های کارکرد) = عیدی.
