نگاه تحلیلگر/ گفت‌وگوی «نامه‌نیوز» با حسن بهشتی پور
بهشتی‌پور گفت: غربی ها تصمیم دارند که مسیر حقوقی فعالسازی مکانیزم ماشه را دنبال کنند و احتمالا در نشست اسفندماه شورای حکام به سمت فعالسازی مکانیزم ماشه خواهند رفت.
نامه نیوز – شورای حکام در نشست اخیر خود علیه ایران قطعنامه جدیدی صادر کرد. این قطعنامه که توسط آلمان، انگلیس و فرانسه پیشنهاد و تدوین شده بود با ۱۹ رای، ۱۲ رای ممتنع و ۳ رای مخالف به تصویب رسید.
در این قطعنامه بابت یافته‌های آژانس از جمله افزایش ذخایر اورانیوم ایران ، همچنین نسب سانتریفیوژهای جدید و همچنین اختلافاتی درباره برخی بازارسان آژانس وجود دارد؛ ابراز نگرانی کرده‌اند.
در این سند بدون اشاره به همکاری‌های همیشگی ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، از تهران خواسته شده تا برای حل و فصل مسائل ادعایی پادمانی «اقدامات ضروری و فوری» صورت دهد و بدون فوت وقت در خصوص «ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در دو مکان اعلام نشده در ایران، توضیحات معتبر ارائه و آژانس را از مکان(های) فعلی مواد هسته ای و/یا تجهیزات آلوده مطلع کند».
حسن بهشتی پور در گفت‌وگو با «نامه نیوز» درباره تصویب قطعنامه در شورای حکام آژانس گفت: وقتی گروسی مدیرکل آژانس رسما اعلام کرد «ایران پیشنهادم درباره توقف غنی سازی 60 درصد پذیرفت»، این نشان می دهد که تهران قصد همکاری دارد البته به شرطی که قطعنامه ای در شورای حکام صادر نمی‌شد بنابراین اروپا باید به این همکاری کمک می‌کرد نه آنکه سنگ اندازی کند.
وی با بیان اینکه صدور قطعنامه در شورای حکام به معنی سنگ اندازی در مسیر همکاری ایران و آژانس است، افزود: اروپا و آمریکا با ارائه این قطعنامه دنبال ایجاد مانع برای توافق ایران و آژانس هستند چون می دانند این توافق عملا بهانه را از دست آنها می گیرد. غرب دنبال بهانه است تا چند ماه دیگر مکانیزم ماشه را فعال کنند.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی اظهار کرد: در 27 مهر 1404 دوره 10 ساله برجام به پایان می رسد و پرونده ما به شرایط عادی برمی گردد؛ اروپا و آمریکا تحت لابی اسرائیل می خواهند چنین اتفاقی نیفتد و در عوض با فعال سازی مکانیزم ماشه 6 قطعنامه تحت فصل هفتم منشور سازمان ملل علیه ایران دوباره احیا شود.
وی افزود: قطعنامه پیشنهادی تروئیکای اروپا به تصویب شورای حکام رسید. البته یک اشتباه رسانه ای اینجا وجود دارد و آنکه با تصویب این قطعنامه تصویب، پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل می رود؛ حال آنکه پرونده ایران در شورای امنیت سازمان ملل است و هر 6 ماه یک بار دبیرکل سازمان ملل از روند برجام گزارش می دهد؛ در حال حاضر قطعنامه 2231 آن 6 قطعنامه قبلی را به حالت تعطیل درآورده است. موقعی پرونده ایران از شورای امنیت سازمان ملل خارج می شود که 10 سال دوره اجرای برجام به پایان برسد.
بهشتی پور درباره نحوه واکنش ایران به صدور قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام بیان کرد: این قطعنامه تأثیری بر فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران نخواهد داشت؛ ایران بعد از صدور قطعنامه در شورای حکام فعالیت های هسته ای خود را تشدید و به سانتریفیوژهای نسل جدید خود گاز هگزافلوراید تزریق می کند تا غنی سازی با سرعت بیشتری انجام شود. حال آنکه اگر قطعنامه تصویب نمی‌شد ایران در کنار توقف غنی سازی 60 درصد، به 4 بازرس آژانس که قبلا ویزا نمی داد، ویزا می‌داد اما حالا عملا این قطعنامه مسیر همکاری جدید ایران و آژانس را مسدود خواهد کرد.
وی افزود: غربی ها تصمیم دارند که مسیر حقوقی فعالسازی مکانیزم ماشه را دنبال کنند و احتمالا در نشست اسفندماه شورای حکام به سمت فعالسازی مکانیزم ماشه خواهند رفت. البته روند فعالسازی این مکانیزم حداقل 4 تا 6 ماه طول می کشد و مشخص نیست غربی ها تاریخ استارت فعالسازی را در اسفندماه می زنند تا شهریور ماه صبر می کنند.
