برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه خبر به بررسی ابعاد حقوقی ترور اسماعیل هنیه اختصاص داشت که الهام امین‌زاده، هیبت‌الله نژندی‌منش و عباسعلی عظیمی به‌عنوان کارسناسان حقوق بین‌الملل به بیان نظرات خود پداختند.
امین زاده در ابتدای این برنامه گفت: در حقوق بین املل در زمان برگزاری مذاکرات برای آزادی گروگان‌ها حملات نظامی را متوقف می‌کنند گویا عادت این گروه از کشورهاست که در مذاکرات بین المللی تجاوزات انجام می‌دهند.
وی اظهار کرد: این هشداری است برای ما که با چه کسانی مذاکره می‌کنید. یک عده می‌گویند دو دولت و برخی می‌گویند یک دولت که ما می‌گوییم در نظام بین‌الملل نظارت نیست لذا دولت‌ها حق دفاع مشروع را باید انجام دهند.
مخالفت با راه‌حل دو دولتی
هیبت‌الله نژندی‌منش در ادامه برنامه بیان کرد: اگر کسی از صحنه نبرد خارج باشد و یا سلاحش را زمین گذاشته باشد و یا مجروح باشد هرگونه اقدام علیه وی اقدام جنگی است.
وی تصریح کرد: هنیه یک فرد غیرنظامی است و ترور او نقض حق حیات بود. حق حیات به طور ذاتی برای افراد در نظر گرفته شد و جز با قانون نمی‌توان آن را سلب کرد و، چون در قلمروی یک کشور ثالث انجام شده نقض تمامیت سرزمینی است.
این کارشناس حقوق بین‌الملل اظهار کرد: اگر گروهی تروریستی یا افرادی در داخل شهید هنیه را ترور کردند اقدامی تروریستی است و می‌توان ذیل کنوانسیون ۱۹۷۳ نیویورک رفت. نقض صلح و امنیت بین‌المللی و نقض اصل عدم مداخله در امور داخلی و خارجی است، چون اسرائیل می‌خواهد با ایران فشار بیاورد تا آن‌گونه که اسرائیل و آمریکا می‌خواهند ایران رفتار کند.
نژندی‌منش گفت: این موضوع نشان می‌دهد آنها با راه‌حل دو دولت موافق نیستند و فقط می‌خواهند یک دولت باشد.
ترک فعل سازمان ملل
امین‌زاده در ادامه برنامه بیان کرد: ماده ۵۱ منشور ملل متحد می‌گوید وقتی حمله مستقیم انجام می‌شود به کشورها اجازه می‌دهد کشورها از خود دفاع کنند، اما اگر سازمان ملل کشور متجاوز را تنبیه کرد آن کشور قربانی حق دفاع از خود را ندارد.
وی ادامه داد: در جنگ هشت ساله ایران و عراق، حمله به سردار سلیمانی و حمله به منطقه دیپلماتیک سوریه هیچ واکنشی از سازمان ملل دیده نشد، اما برای رفیق حریری سازمان ملل ورود کرد یا هواپیمای لاکربی که منفجر شد بلافاصله سازمان ملل دادگاه تشکیل شد.
این کارشناس حقوق بین‌الملل اظهار کرد: چطور است که این دادگاه‌ها برای ایران تشکیل نمی‌شود و حتی یک بیانیه محکومیت صادر نمی‌شود لذا وقتی کسی به داد خود نرسد کسی به داد او نمی‌رسد.
امین‌زاده با بیان اینکه حق دفاع مشروع برای ما محفوظ است، گفت: براساس منشور ملل متحد شورای امنیت رژیم صهیونیستی اقدام تجاوزکارانه انجام داد و باید وارد ماده ۴۱ شود. چون با فرآیند‌های اقتصادی و تکنولوژی این ترور‌ها را انجام داده است. نتانیاهو بلافاصله از آمریکا برمی‌گردد و چندین ترور انجام می‌شود. در یک نگاه و استاندارد دوگانه تحریم‌ها علیه ایران شکل می‌گیرد، اما ۱۰ ماه است که علیه مردم فلسطین کشتار می‌شود و موضعی علیه این رژیم گرفته نمی‌شود.
وی افزود: وقتی استاندارد‌ها دوگانه است کشور‌های منطقه باید بیایند فکری کنند، چون سازمان ملل دچار ترک فعل شده است و سکوت در زمانی که جنایات بشری انجام می‌شود ترک فعل است.
بی‌عملی شورای امنیت
نژندی‌منش در ادامه برنامه گفت: وقتی به یک کاغد نگاه می‌کنیم برای خیلی از این سوالات پاسخ حقوقی درستی نداریم. فرض کنید این اقدام تروریستی توسط گروهی که تحت هدایت رژیم صهیونیستی است انجام شده است. می‌خواهیم به شورای امنیت مراجعه کنیم که تشکیل جلسه داد، اما آمریکا و فرانسه و انگلیس چه واکنشی نشان دادند.
وی ادامه داد: شورای امنیت عملا هیچ کاری برای شما انجام نمی‌دهد. الان که هیچ اقدامی ندادیم خط و نشان می‌کشد که خویشتندار باشی، د، اما چرا به اسرائیل این هشدار را نمیدهند.
این کارشناس حقوق بین‌الملل اظهار کرد: اگر به دیوان دادگستری بین‌المللی برویم باید یک مبنای صلاحیتی را پیدا کنید تا به آن رسیدگی شود که یعنی با یک ترکیب ناقص بین‌المللی طرف هستیم لذا اگر کشوری بخواهد تمامیت ارضی را به سازمان‌های بین‌المللی بدهد قافیه را باخته است ضمن اینکه مفاد منشور محترم است، اما حداقل ظرفیت‌ها را دنبال می‌کنیم. اگر حمله مسلحانه برای استفاده از رژیم اسرائیل باشد دفاع مشروع تعریف دارد و برای رفع خطر است.
نژندی‌منش تصریح کرد: اگر حمله تروریستی باشد و نتوان به اقدام مسلحانه رساند باید آن را در یک کانتکس بین‌المللی دید.
وی تاکید کرد: اگر کاری انجام ندهیم باید روزبه‌روز منتظر اقدامات تلخ‌تری باشیم و پاسخ قطعی باید در چارچوب بین‌الملل باشد، اما حقوق بین‌الملل نمی‌تواند از حق خودش هم دفاع کند.
این کارشناس حقوق بین‌الملل اظهار کرد: رژیم صهیونیستی رژیمی است که تحمیل شده، اما ما دارای سابقه تاریخی هستیم. رکن اصلی سازمان ملل می‌گوید کشورها نباید وضع اشغال را به رسمیت بشناسند و باید به مرز‌های ۱۹۶۷ برگردد.
نژندی‌منش تصریح کرد: در حقوق بین‌املل متجاوز حاشیه امن‌تری نسبت به قربانی دارد. کشوری که اقدامات متجاوزانه انجام می‌دهد مثل آمریکا و اسرائیل، اما کسی به آنها چیزی نمی‌گوید، اما کشور ضعیف حتی یک اقدام کوچک انجام می‌دهد اتحادیه اروپا علیه آن تحریم وضع می‌کند. چرا فصل هفتم علیه اسرائیل اعمال نمی‌شود، چون قدرتی پشت آن است و از آن حمایت می‌کند.
وی اظهار کرد: همیشه عامل برای عمل باید صالح باشد. سازمان ملل می‌خواهد دموکراسی ایجاد کند، اما آیا سازمان ملل مبتنی بر دموکراسی است اگر هست چرا رای یک کشور سرنوشت کشور دیگر را عوض می‌کند. ساختار حقوق بین‌الملل نه عادلانه، نه کارآمد و نه دموکراتیک است لذا باید به سمت اصلاح آن رفت.
همه کشورها باید اقدامات تروریستی را محکوم کنند
عباسعلی عظیمی کارشناس حقوق بین‌الملل در ادامه برنامه گفت: ترور هنیه از چند جهت ناقض حقوق بین‌الملل است. این اقدام در ایران توسط رژیم صهیونیستی انجام شده که این اقدام نقض صریح بند ۴ ماده ۲ منشور ملل است.
وی اظهار کرد: تا سال ۲۰۰۱ اقدامات تروریستی را در ذیل موارد تروریستی حساب نمی‌کردند، اما در قطعنامه ۱۹۷۳ اقدمات تروریستی را عمل تجاوزکارانه اعلام می‌کنند و می‌گویند اقدامات تروریستی علیه صلح بین‌المللی است و بر حق ذاتی کشورها برای دفاع از خود تاکید می‌کند.
این کارشناس حقوق بین‌الملل گفت: ما طبق قانون با جبهه مقاومت علیه رژیم می‌توانیم اقدام کنیم و هر کشوری وظیفه دارد از اقدام یا مشارکت در اقدامات تروریستی در کشور‌های دیگر خودداری کند.
عظیمی اظهار کرد: اقدام اسرائیل در هدف قرار دادن شهدای هسته‌ای و حمله به سفارت ایران در سوریه باید توسط شورای امنیت محکوم شود و خودش اقدام کند، اما شورای امنیت قادر به انجام این کار نیست.
وی افزود: عنصر دفاع مشروع در مقابل اقدامات لحاظ می‌شود و جزو حق ذاتی کشورهاست. وقتی کشوری به کشور دیگر حمله کند در مورد تروریسم رویه بین‌المللی با اقدامات تروریستی این است که وقتی قطعنامه ۱۹۷۳ صادر شد آمریکا با القاعده چگونه برخورد کرد.
این کارشناس حقوق بین‌الملل بیان کرد: آمریکا به افغانستان حمله کرد و حق خود دانست به‌عنوان دفاع مشروع القاعده را نابود کند و بن لادن را بکشد و این اقدام مورد مخالفت هیچ کشوری قرار نگرفت. ما حق داریم با تمام قدرت به گونه‌ای به اسرائیل حمله کنیم تا مجازات شوند شاید برخی بگویند برای تنبیه است، اما دفاع برای این است که تجاوز را از بین ببرید تا زمانی که شورای امنیت وارد شود.
نقض اسناد بین‌المللی توسط اسرائیل
امین‌زاده در ادامه برنامه تصریح کرد: تمام الزامات حقوق بین‌الملل مربوط به دو کشوری است که یکدیگر را به رسمیت می‌شناسند، لذا اگر دولتی را اشغالگر می‌دانیم و موجودیت آن را نپذیرفتیم لذا باید قواعد بین‌المللی را لحاظ کنیم.
وی افزود: دولت دوژوره بر اثر اسلوب بین‌المللی به‌وجود نیامده بلکه با یک اعلامیه آن را تقسیم کردند و ۵۶ درصد به اسرائیل دادند و ۴۴ درصد به فلسطین، اما الان ۱۳ درصد دست فلسطینیان است.
این کارشناس حقوق بین‌الملل بیان کرد: از ۱۹۶۷ به بعد شاید ۶۰۰ قطعنامه داریم که به آن قدرت اشغالگر گفته است، اما رژیم صهیونیستی از ۱۹۴۸ اشغالگر است.
امین‌زاده گفت: ما رفتاری که با اشغالگر داریم تا دفع کانون خطر و رفع اشغال برای دولت‌های دوژوره و مشروع سازمان ملل است. وقتی اشغالگر هست کشورها باید به نهضت‌های آزادی‌بخش کمک شود.
وی اظهار کرد: کسی که مسبب قتل غیرنظامیان است همه اسناد بین‌المللی را نقض می‌کند. اگر این اتفاق برای هنیه در اروپا و آمریکا می‌افتاد سازمان ملل چه واکنشی نشان می‌داد.
وحدت شیعه و سنی برای قیام علیه اشغالگر
نژندی‌منش در ادامه برنامه گفت: حقوق بین‌الملل می‌گوید با اشغالگر چگونه باید رفتار کنید. دیوان بین‌المللی پنج راهکار دارد یکی اینکه دولت‌ها نباید از اشغال دفاع کنند. کشور‌های اسلامی بهترین فرصت را دارند که از حالت انفعال خارج شوند. الان زمان وحدت شیعه و سنی است و باید علیه اشغالگر قیام کنند.
این کارشناس حقوق بین‌الملل بیان کرد: کشور‌های اسلامی که رژیم صهیونیستی را به رسمیت شناختند باید سفرا اسرائیل را اخراج کنند، اما برخی کشور‌های اسلامی این واقعه را محکوم نکردند. ما نباید فقط روی گزینه نظامی تاکید کنیم بلکه بسته حقوقی باشد تا بتوانیم یک دستاورد خوبی داشته باشیم.
