بنابر گزارش فارس، ایشان از آغاز دوره رهبری همواره به مسئله تولید تاکید داشتند و حمایت از کالا ملی و تولید کننده ایرانی را از الزامات عنوان میکردند.تولید داخلی مسئلهای است که با چرخه رونق اقتصادی و معیشت مردم رابطه مستقیم دارد؛ این رابطه مانند یک چرخه است که اگر گرداننده اول دچار مشکل شود، چرخ دندههای بعدی برای حرکت به مشکل بر خواهند خورد.چرخدنده تولید، شاهراه بهبود معیشت مردم و رونق اقتصادی است؛ مسئله تولید در دورههای گوناگون در سطوح مختلف دارای اهمیت بوده است. در این گزارش با مروری بر بیانات رهبر انقلاب به اهمیت و جایگاه تولید در کشور پرداختهایم.
تاکید به تولید داخلی از آغاز دوره رهبری
اهمیت بحث تولید را از جایی میشود متوجه شد که رهبر انقلاب در پیام به ملّت ایران در آغاز مسئولیّت رهبری نیز به آن اشاره کردند و از این موضوع دریغ نکردند؛ گویا تولید مسئله بسیار مهمی است که رهبر انقلاب در اولین پیامشان به آن گریز میزنند. «در این برههی حساس که دشمنان بیش از همیشه به خرابکاری در نظام جمهوری اسلامی میاندیشند، لازم است که با هوشیاری عمومی ملت، این توطئه نیز خنثی گردد. امروز باید علیرغم خواست دشمن، چرخهای نظام جمهوری اسلامی، بهتر و روانتر از همیشه حرکت کند. باید روند تولید داخلی، اعم از تولیدات کشاورزی و صنعتی شتاب گیرد و دستگاههای اداری و دولتی و نهادهای انقلابی، حوزههای علمیه و دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی، مؤسسات فرهنگی و هنری، روند حرکت خودکفایی در ارتش و سپاه و سایر مراکز تولیدی، مراکز کسب و پیشهوری و دیگر بخشهای دولتی و غیر دولتی که به نحوی در ادارهی امور کشور و تأمین نیازهای حال و آیندهی جامعه نقش دارند، با همتی بلندتر و انگیزهای بیشتر از گذشته، به کار مشغول باشند. ۱۳۶۸/۰۳/۱۸
ایشان در تاریخ بیست ششم خرداد ماه همان سال نیز مطرح کردند: در صحنهی تولید، تولیدگران باید تا جایی که توان دارند، تولید کشور را بالا ببرند.این ۲ پیام در تاریخ های گوناگون در ابتدا نشان میدهد که دستگاههای دولتی و تولیدگران باید دست به دست یکدیگر دهند و دولت زمینه تولید را برای تولیدگران فراهم سازد.
رابطه تولید با اقتدار
اما این رابطه صرفا به مسئله رونق تولید و بهبود معیشت مردم تمام نمیشود بلکه ادامه روی آن مسئله اقتدار در زمینه سیاسی و نظامی را برای کشور می سازد. «تلاش همهی قشرها و آحاد مردم و مسئولان رتبههای اول و دوم و سوم در نظام دولتی باید این باشد که بر اقتدار نظام جمهوری اسلامی اضافه کنند، و اقتدار سیاسی و اقتصادی و نظامی حاصل نمی شود، مگر با سازندگی. تمام کسانی که در اداره و سازندگی کشور نقش دارند، باید تلاش خود را چند برابر کنند. در صحنه ی تولید، تولیدگران باید تا جایی که توان دارند، تولید کشور را بالا ببرند. بخشهای اداری و دولتی باید با حسن عمل و جلب اعتماد مردم و با ارایهی خدمات مخلصانه به آنها، بر کیفیت کارشان بیفزایند، و کسانی که در زمینههای فرهنگی برای مردم منبع الهام و ارشاد هستند، تلاش خود را اضافه کنند.۱۳۶۸/۰۳/۲۶
اما نقاش اصلی تولید در کشور کیست؟
رهبر انقلاب نقش مهمی را برای کارگران در این زمینه تعیین نمودند و بیان کردند: «شما کارگرها نقش مهمی در کشور دارید. بار اصلی تولید روی دوش شماست. قطعاً یکی از وظایف عمدهی نظام جمهوری اسلامی این است که این قشر زحمتکش – که بزرگترین حق را در تولید و ادارهی اقتصاد کشور دارد – از حق مشروع انسانی و اسلامی خودش برخوردار شود. باید وضع زندگی کارگران از لحاظ مادّی و معنوی بهبود پیدا کند. با اجرای قوانین مناسب و توسعهی اشتغال، نباید در جامعهی ما مستمند وجود داشته باشد. کارگران که جزو قشرهای مستضعف جامعه هستند، باید در اولویت برنامهریزیهای توسعهی اقتصادی قرار گیرند. اگر کارگر تأمین بود و نیازهایش برآورده شد، کار بهتر انجام میگیرد.»۱۳۶۸/۰۴/۰۵
ایشان همچنین در سال ۶۹ آبروی اسلام را در گرو آباد بودن کشور ایران عنوان کردند و بیان کردند که تولید داخلی با نیازهای مردم متعادل گردد. «امروز که آتش جنگ فرونشسته و برنامهی سازندگی به وسیلهی دولت و مجلس تنظیم شده و نیروهای مخلص، آستین همت بالا زده اند، بر همگان واجب است که سازندگی کشور را بسیار جدی بدانند و موانع را از سر راه آن بردارند. امروز، آبروی اسلام در گرو آن است که ایران اسلامی به کشوری آباد تبدیل شود، کار و ابتکار در آن همه گیر شود، زندگی مردم سروسامان یابد، فقر و محرومیت ریشه کن شود، تولید داخلی با نیازهای مردم متعادل گردد، کشور در صنعت و کشاورزی به خودکفایی برسد، دشمن از طریق احتیاجات زندگی مردم، راهی به اعمال فشار نداشته باشد و خلاصه دین در کنار معنویت، زندگی مادّی مردم را نیز سامان بخشد.۱۳۶۹/۰۳/۱۰
تولید داخلی باید به از تولیدات خارجی اولیت داشته باشد؛
«هرجا که میتوانیم در داخل کشور تولید کنیم، بایستی این را بر استفادهی از مصنوعات خارجی ترجیح بدهیم. هر چیزی که در داخل کشور تولید میشود، برای ما مبارکتر از مشابه خارجی آن است.»۱۳۷۰/۰۹/۱۲
البته تنها نقش تولید در دوران رهبری امام خامنهای مطرح نشد، حضرت آیت الله خامنهای با گریزی به دوران حضور امام خمینی(ره) بیان کردند که تولید از نظر امام حکیم چه جایگاه و اهمیتی داشت. «بعد از انقلاب، انقلاب و معلم انقلاب که امام بزرگوار ما بود به ما ملت تفهیم کردند که ما میتوانیم خودمان کار کنیم؛ خودمان تلاش کنیم؛ خودمان بسازیم؛ خودمان قاعدهی سازندگی و تولید و مصرف را که همان فرهنگ ماست بنیانگذاری کنیم. ما باید این را در همین دوران سازندگی هم به کار بگیریم. ما هرگز به داشتههای دیگران پشت نمیکنیم. هرکسی هرچه دارد؛ چه علم، چه امکانات، چه تکنولوژی و موجودی فنی او وقتیکه ناگزیر باشیم اگر بتوانیم همهی آنها را در خدمت هدفهای خودمان قرار بدهیم، لحظهیی دریغ نخواهیم کرد. ما همهی اینها را بایستی وسیله و پلی برای جوشیدن استعداد سازندگی از درون کشور قرار بدهیم. هرجا که میتوانیم در داخل کشور تولید کنیم، بایستی این را بر استفادهی از مصنوعات خارجی ترجیح بدهیم. هر چیزی که در داخل کشور تولید میشود، برای ما مبارکتر از مشابه خارجی آن است؛ حتّی اندکی بهتر از آنکه از دست دیگری و دروازهای از دروازههای کشور وارد بشود. ۱۳۷۰/۰۹/۱۲
البته ایشان تذکراتی راهم خاطرنشان کردند؛ اینکه «در کاری که تولید آن، مملکت را به پیش نمیبرد سرمایهگذاری نکنید.»۱۳۷۲/۰۲/۱۵
با این حال که هجمههای بیرونی به سمت مردم و صنعتگران مردمان بی پایان نبود، اما مردم با دیانت مقابل این هجمهها ایستادند و تولید کردند. رهبر انقلاب در تشریح این اقدام بیان کردند: «اروپایی ها در گذشته ترویج میکردند که ایرانی قادر نیست جنس با کیفیت و مستحکم تولید کند و برخی از مردم به غلط این تبلیغ را باور کرده بودند اما امروز کارگر و صنعتگر جمهوری اسلامی ایران کار را عبادت میداند و بر این اساس جنس تولید میکند و مصنوعات کنونی ما در بسیاری موارد حتی بهتر از تولیدات خارجی است. و ما باید این باور غلط را از بین ببریم که آن نیاز به برنامهریزی و طراحی دارد.»۱۳۷۳/۰۶/۰۹
ایشان همچنین تاثیر این خودکفایی را اینگونه تشریح کردند: «اگر یک ملت به دست خود و با ابتکار و نیروی خود، تولید و مصرف کند و حتّی بتواند شعاع مصرف تولیدات خود را در بیرون مرزهایش گسترش دهد، به مفهوم خاص و مهمّی از اقتدار دست خواهد یافت. این نیاز کشور ماست.» ۱۳۸۰/۱۰/۱۲
ما میتوانیم
ساختمان اجلاس بین المللی یکی از نمونههایی است که به نیرو و تولید ایرانی اعتماد شد و یک خروجی با کیفت به دست آمد. رهبر انقلاب در رابطه با چگونگی ساخت این ساختمان میگویند: «باید به طرف مصرف تولیدات داخلی رفت. وقتی میخواستند ساختمان اجلاس بین المللی را بسازند- ساختمانی که امروز ما پُزش را می دهیم- مهندسان آن اینجا آمدند. من به آنها گفتم تصمیم قطعی بگیرید که در این ساختمان هیچ مصالح خارجی به کار نرود. فقط در آخرِ کار در بخشی از کارهای صوتی و الکترونیکی و استفاده از موکت نسوزی که در داخل نمیتوانیم تولید کنیم، از تولیدات خارجی استفاده کردند. این ساختمانِ به آن عظمت، نود و چند درصد مصالحش از تولیدات داخلی است. بنده در قضیه ساختِ آن ساختمان چند بار قاطع این موضوع را گفتم و ابلاغ کردم که رفتند و دنبال کردند و شد. ما میتوانیم؛ این همه تولید داخلی داریم: چینی، بلور و کارهای چوبیِ به این خوبی داریم، که باز آقایان و بخصوص این شرکتها از خارج می آورند»۱۳۸۲/۰۶/۰۵
رهبر انقلاب از ابتدای دوره رهبری تا کنون سالی نبوده که به مسئله تولید تاکید نداشته باشند و ایشان همواره تولید را یکی از اصلی ترین موضوعات کشور عنوان کردهاند. موضوع تولید و اقتصاد به قدری دارای اهمیت است که معظم له چندین سال «تولید» را محور شعارهای سال مطرح کردند.در ادامه به نمونههایی از نامگذاری سالها با محوریت تولید پرداختهایم.
سال ۱۳۸۹: همت مضاعف، کار مضاعف
«در این دعائی که در آغاز هر سال، در هنگام تحویل، همه می خوانیم، این فِقره جالب توجه است که می فرماید: «حوّل حالنا الی احسن الحال». نمی فرماید ما را به روز نیکی، حال نیکی برسان؛ به پروردگار عرض می کند ما را به بهترین حال ها، به بهترین روزها، به بهترین وضعیت ها برسان. همت والای انسان مسلمان همین است که در همهی عرصهها به بهترینها دست پیدا کند. امسال برای اینکه ما بتوانیم آنچه را که در این دعای شریف به ما تعلیم داده شده است و وظیفهی ماست، انجام بدهیم، برای اینکه بتوانیم بر طبق اقتضائات کشور و ظرفیت های کشور حرکت کنیم، احتیاج داریم به اینکه همت خودمان را چند برابر کنیم؛ کار را متراکمتر و پرتلاشتر کنیم. من امسال را به عنوان سال «همت مضاعف و کار مضاعف» نامگذاری می کنم. به امید اینکه در بخش های مختلف، بخش های اقتصادی، بخش های فرهنگی، بخش های سیاسی، بخش های عمرانی، بخش های اجتماعی، در همهی عرصهها، مسئولین کشور به همراه مردم عزیزمان بتوانند با گام های بلندتر، با همت بلندتر، با کار بیشتر و متراکمتر، راههای نرفتهای را بپیمایند و به هدف های بزرگ خود انشاءاللَّه نزدیکتر شوند. ما به این همت مضاعف نیازمندیم. کشور به این کار مضاعف نیازمند است.» پیام نوروزی
سال ۱۳۹۱: تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی
«یک بخش مهم از مسائل اقتصادی برمی گردد به مسئلهی تولید داخلی. اگر به توفیق الهی و با اراده و عزم راسخِ ملت و با تلاش مسئولان، ما بتوانیم مسئلهی تولید داخلی را، آنچنان که شایستهی آن است، رونق ببخشیم و پیش ببریم، بدون تردید بخش عمدهای از تلاش های دشمن ناکام خواهد ماند. پس بخش مهمی از جهاد اقتصادی، مسئلهی تولید ملی است. اگر ملت ایران با همت خود، با عزم خود، با آگاهی و هوشمندی خود، با همراهی و کمک مسئولان، با برنامهریزیِ درست بتواند مشکل تولید داخلی را حل کند و در این میدان پیش برود، بدون تردید بر چالشهائی که دشمن آن را فراهم کرده است، غلبهی کامل و جدی پیدا خواهد کرد. بنابراین مسئلهی تولید ملی، مسئلهی مهمی است.» پیام نوروزی
سال ۱۳۹۵: اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل
«در مسئلهی اقتصاد، آن چیزی که مهم است و اصل است، مسئلهی تولید داخلی است؛ مسئلهی ایجاد اشتغال و رفع بیکاری است؛ مسئلهی تحرک و رونق اقتصادی و مقابلهی با رکود است؛ این ها مسائل مبتلا به مردم است؛ اینها چیزهایی است که مردم آنها را حس می کنند و مطالبه می کنند؛ و آمارها و اظهارات خود مسئولین هم نشان می دهد که این مطالبات مردم و این خواستههای مردم بجا و بهمورد است.» پیام نوروزی
سال ۱۳۹۶: اقتصاد مقاومتی، تولید – اشتغال
«به نظر من علاج در این است که این نقطهی کلیدی را امسال درست شناسایی کنیم. به اعتقاد من این نقطهی کلیدی عبارت است از تولید، تولید داخلی؛ و اشتغال و عمدتاً اشتغال جوانان؛ اینها آن نقاط کلیدی اصلی است. اگر ما توانستیم روی این دو نقطه متمرکز بشویم و کارها را بر این اساس برنامهریزی و دستهبندی بکنیم، تصوّر این است که کار بهمیزان زیادی جلو خواهد رفت و موفّقیّتهای چشمگیر و محسوسی پیش خواهد آمد.»پیام نوروزی
سال ۱۳۹۷: حمایت از کالای ایرانی
«همه باید تلاش کنند، همه باید کار کنند و محور هم عبارت است از تولید ملّی؛ یعنی اگر چنانچه تولید ملّی را -با شرحی که انشاءالله در سخنرانی عرض خواهم کرد- همه تعقیب کنند و دنبالگیری کنند، بسیاری از مشکلات اقتصادی، مشکلات معیشتیِ مردم -هم مسئلهی اشتغال، هم مسئلهی سرمایهگذاری و بقیّهی چیزها- حل خواهد شد. آسیبهای اجتماعی به میزان زیادی کاهش پیدا خواهد کرد؛ یعنی محور، تولید ملّی است. بنابراین اگر تولید ملّی شتاب بگیرد، بسیاری از مشکلات حل خواهد شد. من این را محور قرار دادم برای شعار امسال.» پیام نوروزی
سال ۱۳۹۸: رونق تولید
«آنچه من عرض می کنم، این است که مسئلهی فوری کشور و مسئلهی جدّی کشور و اولویّت کشور فعلاً مسئلهی «اقتصاد» است. در مسئلهی اقتصاد مسائلی که داریم زیاد است: بحث کاهش ارزش پول ملّی یک مسئلهی مهم است، بحث قدرت خرید مردم همین جور، بحث مشکل کارخانهجات و کمکاری و احیاناً تعطیل بعضی از کارخانهجات از این قبیل است. این ها مشکلات است. آنچه من مطالعه کردم و از نظر کارشناسها استفاده کردم، کلید این همه، عبارت است از «توسعهی تولید ملّی». پیام نوروزی
سال ۱۳۹۹: جهش تولید
ما بایستی تولید را به جایی برسانیم که در زندگیِ مردم اثر بگذارد. البتّه مسائل اقتصادی کشور مسائل متعدّدی است -مسئلهی اصلاحات بانکی، اصلاحات گمرکی، اصلاحات مالیاتی، بهبود فضای کسب و کار و از این قبیل- لکن نقش تولید یک نقش یگانه و بیهمتایی است. اگر ما بتوانیم تولید را راه بیندازیم و با توجّه به بازارِ وسیعِ خودِ کشور در داخل -اگر چه که تولید به فروش و به بازارهای خارجی احتیاج دارد، امّا ما هم ضمن اینکه می توانیم با بازارهای خارجی ارتباط داشته باشیم، عمدهی بازار فروش ما داخل کشور است با این جمعیّت هشتاد میلیونی- اگر بشود تولید را انشاءالله حرکت بدهیم و پیش ببریم، مشکلات اقتصادی قطعاً تمام خواهد شد و این تحریمهایی که کردهاند به نفعِ ما تمام خواهد شد. پیام نوروزی
سال ۱۴۰۰: تولید؛ پشتیبانیها، مانعزداییها
امسال -سال ۱۴۰۰- یک زمینهِی خوبی برای شکوفایی جهش تولید وجود دارد که از این بایستی حدّاکثر استفاده را کرد. باید این حرکت با جدّیّت دنبال بشود و به طور عمده حمایت های قانونی و دولتی و حکومتی از همهسو نسبت به جهش تولید انجام بگیرد. چه این دولت تا وقتی که بر سر کار است، چه دولت آینده از اوّل استقرار بایستی همّت خودش را بر این قرار بدهد که موانع را برطرف کند و حمایتهای لازم را انجام بدهد و انشاءالله جهش تولید به معنای واقعی کلمه در امسال انجام بگیرد. پیام نوروزی
سال ۱۴۰۱: تولید؛ دانش بنیان، اشتغال آفرین
«در این چند ساله بنده برای شعار سال «تولید» را عمدتاً محور قرار دادم با یک قیدی، با یک خصوصیتی. علت هم این است که تولید کلید حل مشکلات اقتصادی کشور است. تولید ملّی در واقع راه اصلی عبور از سختیها و دشواری های اقتصادی برای کشور است. یعنی مهمترین مسائل اقتصادی کشور را مسئلهی تولید، رواج تولید ملّی و رونق تولید ملّی، حل می کند. طبیعت تولید این است. این است که ما روی تولید تکیه کردیم؛ یعنی رشد اقتصادی را افزایش می دهد، اشتغال ایجاد می کند، تورّم را کاهش می دهد، درآمد سرانه را افزایش می دهد، رفاه عمومی ایجاد می کند. علاوه بر این دارای تأثیرات روانی است؛ اعتماد به نفس ملّی را بالا می برد، احساس عزتمندی را در ملّت به وجود میآورد. تولید، یک چنین اکسیری است.» پیام نوروزی
سال ۱۴۰۲:مهار تورم، رشد تولید
«خب، حالا سال ۱۴۰۲؛ به نظر من در سال ۱۴۰۲ هم مسئلهی اصلی ما مسئلهی اقتصاد است. یعنی ما مشکل کم نداریم، مشکلات گوناگونی داریم، در زمینهی فرهنگی، در زمینهی سیاسی، لکن مسئلهی اصلی و محوری در این سال هم مسئلهی اقتصاد است. یعنی اگر ما بتوانیم انشاءالله مشکلات اقتصادی را کاهش بدهیم و مسئولین انشاءالله همّت کنند، دقت کنند، تلاش های مهمی انجام بدهند در این زمینه، خیلی از مسائل دیگر کشور هم حل خواهد شد. هم دولت، هم مجلس شورای اسلامی، هم فعّالان اقتصادی، هم گروههای مردمیِ جوان و پرانگیزه که بنده تعدادی از این گروهها را میشناسم و به آنها جدّاً علاقمند هستم. می دانم کارهای خیلی خوبی را در همین زمینههای اقتصادی انجام می دهند. این ها همه باید تلاش هایشان متوجّه کمک به رفع مشکلات کشور و مشکلات مردم باشد. حالا این رفع مشکلات گاهی با فعالیت های بنیانی اقتصادی است، مثل تولید که یک فعالیت بنیانی است در اقتصاد، یعنی تولید یک کار اساسی است در اقتصاد. یا عرض کنم که کارهای انسانی و اسلامی مثل مواسات و کمک های مردمی و همکاری های مردمی با طبقات ضعیف جامعه.» پیام نوروزی
سال ۱۴۰۳: جهش تولید با مشارکت مردم
«بنده با مطالعهی نظرات کارشناسان این مسئله به این نتیجه می رسم که یک کلید اساسی برای حلّ مشکلات اقتصادی کشور عبارت است از مسئلهی تولید؛ تولید داخلی، تولید ملّی، برای همین هم هست که در این چند سال گذشته بر روی تولید ما تکیه کردیم. اگر رشد تولید و حرکت رو به جلو در تولید ملّی به نحو مطلوب انجام بگیرد، بسیاری از مشکلات مهمّ اقتصادی مثل مسئلهی تورّم، مسئلهی اشتغال و مسئلهی ارزش پول ملّی، این مسائل اساسی اقتصاد به نحو خوبی به سمت حل پیش خواهد رفت. مسئلهی تولید بنابراین مسئلهی مهمّی است و به همین جهت امسال هم روی مسئلهی تولید تکیه میکنم و توقّع دارم، انتظار دارم که انشاءالله یک جهشی در کار تولید اتّفاق بیفتد امسال، و بِجد اعتقاد دارم که این جهش بدون مشارکت مردم و بدون حضور مردم اتّفاق نخواهد افتاد.» پیام نوروزی
اینها تنها گوشهای از بیانات رهبر انقلاب در رابطه با تولید داخلی است و این موضوع اهمیت فراوانی در منظر ایشان دارد.
27215