یک مطالعه نشان داده است که افرادی که روزانه از مقادیر زیادی ویتامین D استفاده کرده‌اند، در مقایسه با افرادی که از مقادیر متوسط ویتامین D استفاده کرده‌اند، نه تنها افزایش بیشتری در تراکم استخوان مشاهده نکرده‌اند، بلکه در نهایت وضعیت بدتری را تجربه نمودند.
مردم اغلب تصور می‌کنند که وقتی چیزی خوب است، مقدار بیشتر آن بهتر است؛ اما این مطلب درمورد ویتامین D صدق نمی‌کند.
در حالیکه شکی وجود ندارد که ویتامین D و کلسیم برای سلامت استخوان‌ها ضروری هستند، به نظر می‌رسد که مقادیر بالای ویتامین دی مزایای بیشتری برای سلامت استخوان ندارد و ممکن است در واقع اثرات مضری نیز داشته باشد.
آنچه در این مقاله می خوانیم
- عوارض مصرف زیاد ویتامین D
- مسمومیت ویتامین D
- درمان سمیت ویتامین D
عوارض مصرف زیاد ویتامین D
عوارض سمیت ویتامین D شامل موارد زیر است:
افزایش سطح کلسیم خون
ویتامین دی به بدن کمک می‌کند تا کلسیم را از غذاها جذب کند. با این حال، اگر مصرف ویتامین D بیش از حد باشد، کلسیم خون ممکن است به سطوحی برسد که علائم ناخوشایند و بالقوه خطرناکی ایجاد کند. از علائم هیپرکلسمی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- ناراحتی‌های گوارشی مانند استفراغ، حالت تهوع، یبوست و معده درد
- خستگی، سرگیجه، توهم و گیجی
- از دست دادن اشتها
- ادرار بیش از حد
- سنگ کلیه، آسیب کلیه و حتی نارسایی کلیه
- فشار خون بالا و ضربان قلب غیر طبیعی
- کم آبی بدن
هیپرکلسمی معمولا بعد از مصرف مگادوز ویتامین دی برای مدت طولانی ایجاد می‌شود.
استخوان‌های شکننده و درد استخوان
همانطور که گفته شد مصرف زیاد ویتامین D می‌تواند باعث هیپرکلسمی و مشکلات متعاقب آن در استخوان از جمله کاهش تراکم استخوان شود. برخی از علائم آن عبارت‌اند از:
- درد استخوان
- استخوان‌های مستعد شکستگی
- کیست‌های استخوانی
- اختلالات راه رفتن
التهاب پانکراس
هیپرکلسمی می‌تواند باعث پانکراتیت حاد شود که اصطلاحی برای التهاب پانکراس است. یک بررسی در سال 2017 نشان داد که 2 نفر از 19 نفر مبتلا به سمیت ویتامین D، پانکراتیت حاد را به عنوان یک عارضه تجربه نمودند.
مسمومیت ویتامین D
مسمومیت با ویتامین D که هایپرویتامینوز D نیز نامیده می‌شود، یک بیماری نادر اما بالقوه جدی است که زمانی رخ میدهد که بیش از حد ویتامین D در بدن وجود دارد.
مسمومیت ویتامین D معمولا توسط دوزهای زیاد مکمل‌های ویتامین D ایجاد می‌شود؛ نه از طریق دریافت از رژیم غذایی یا قرار گرفتن در معرض نور خورشید. این به این دلیل است که بدن میزان ویتامین D تولید شده در اثر قرار گرفتن در معرض نور خورشید را تنظیم می‌کند.
پیامد اصلی مصرف زیاد ویتامین D تجمع کلسیم در خون (هایپرکلسمی) است که می‌تواند باعث تهوع و استفراغ، ضعف و تکرر ادرار شود. سمیت ویتامین D ممکن است به درد استخوان و مشکلات کلیوی مانند تشکیل سنگ‌های کلسیمی منجر شود.
درمان سمیت ویتامین D
درمان، شامل قطع مصرف مکمل ویتامین D و محدود کردن کلسیم در رژیم غذایی است. پزشک شما همچنین ممکن است مایعات و داروهای داخل وریدی مانند کورتیکواستروئیدها یا بیس فسفونات‌ها را تجویز کند.
مصرف روزانه 60000 IU ویتامین D به مدت چند ماه باعث ایجاد مسمومیت می‌شود. این مقدار، چندین برابر بیشتر از مقدار توصیه شده (RDA) برای اکثر بزرگسالان (600 IU) است. گاهی اوقات از دوزهای بالاتر از RDA برای درمان مشکلات پزشکی مانند کمبود ویتامین D استفاده می‌شود، اما این دوزها تحت نظارت پزشک و برای یک بازه زمانی مشخص داده می‌شود.
سخن پایانی
مصرف بیش از حد میزان توصیه شده ریزمغذی‌ها به مدت طولانی بدون تجویز پزشک به هیچ عنوان پیشنهاد نمی‌شود. ویتامین D یکی از این ریزمغذی‌ها است که مصرف بیش از حد آن نه تنها فایده‌ای برای سلامت بدن و بهبود تراکم استخوانی ندارد، بلکه می‌تواند با مشکلات سمیت ویتامین D و دردهای استخوانی همراه باشد.
