جنگنده قاهر۳۱۳، که در ابتدا به عنوان یک جنگنده تک موتوره و تکسرنشین معرفی شده بود، حالا در قالب یک پهپاد پیشرفته به ناو پهپادبر شهید باقری پیوسته است. این تحول نشاندهنده تغییرات قابل توجه در پروژه قاهر است که میتواند در آینده به عنوان یک پهپاد جنگی با ویژگی‌های منحصربه‌فرد عمل کند. در این گزارش به بررسی دقیق مشخصات جنگنده قاهر۳۱۳ و روند تغییر نقش آن به پهپاد خواهیم پرداخت.
نکته جالب تر اینکه در نمایشگاه آخرین دستاوردهای دانشمندان صنعت دفاعی کشوربرگزارشد، ماکتی از جنگنده قاهر در حضور رهبر انقلاب قرار گرفت و سرتیپ افشین خواجهفرد، مدیرعامل سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع توضیحاتی را در خصوص آخرین وضعیت این پروژه ارائه کرد و این در حالی است این جنگنده در نسخه بدون سرنشین اخیرا به سازمان رزم نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اضافه شده است.
مشخصات فنی جنگنده قاهر ۳۱۳
مشخصات فنی قاهر ۳۱۳ شامل طول ۱۴ متر و عرض بال‌ها ۵ متر است که این ابعاد نشاندهنده طراحی ویژه این جنگنده برای افزایش کارایی و کاهش مقاومت هوا در هنگام پرواز است. موتور این جنگنده تک‌موتوره است و دارای یک سرنشین می‌باشد. بر اساس تخمین‌ها، وزن برخاست این جنگنده حدود ۴ تا ۵ تن است. این جنگنده به‌طور ویژه برای پشتیبانی هوایی نزدیک طراحی شده و از ویژگی‌های خاصی برخوردار است که آن را در دسته جنگنده‌های پنهانکار قرار میدهد.
ویژگی‌های طراحی بدنه و پنهانکاری راداری
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های طراحی جنگنده قاهر ۳۱۳، کاهش سطح مقطع راداری آن است. در طراحی بدنه این جنگنده از زوایای خاص استفاده شده است تا امواج راداری به حداقل برسند و از بازتاب آنها جلوگیری شود. این ویژگی به‌ویژه در عملیات‌های پنهانی و غافلگیرانه اهمیت بسیاری دارد. با این ویژگی، قاهر ۳۱۳ قادر است در برابر رادارهای دشمن پنهان بماند و عملیات‌های حساس را بدون شناسایی انجام دهد. همچنین، ورودی‌ها و خروجی‌های هوای موتور به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که امواج راداری را جذب کرده و بازتاب آنها را کاهش می‌دهند. این طراحی مشابه ویژگی‌هایی است که در جنگنده‌های پیشرفتهای مانند اف-۲۲ و اف-۳۵ مشاهده می‌شود.
آیرودینامیک پیشرفته و عملکرد در سرعت‌های بالا
این جنگنده همچنین از طراحی آیرودینامیکی پیشرفته بهره می‌برد که نیروی بالابرنده عمدتاً توسط بدنه تأمین می‌شود. این ویژگی باعث کاهش مقاومت هوا و افزایش کارایی در سرعت‌های بالا می‌شود. در جنگنده‌های نسل‌های قبلی، بیشتر نیروی بالابرنده توسط بال‌ها تأمین می‌شد، اما در قاهر ۳۱۳، طراحی به‌گونه‌ای است که بال‌ها و سطح زیرین بدنه هماهنگ عمل می‌کنند تا آیرودینامیک بهینه ایجاد شود. علاوه بر این، قاهر ۳۱۳ به‌گونه‌ای طراحی شده است که میتواند در زاویه حمله بالا به‌طور مؤثر پرواز کند. آزمایش‌ها نشان داده که این جنگنده میتواند در زاویه حمله بالای ۲۶ درجه بدون ایجاد اختلال در ورودی هوای موتور، به پرواز خود ادامه دهد.
تسلیحات و استتار در عملیات‌های تهاجمی
در زمینه تسلیحات، قاهر ۳۱۳ قادر به حمل ۴ موشک هوا به هوا کوتاه‌برد در محفظه داخلی خود است. این ویژگی باعث می‌شود که تسلیحات این جنگنده به‌طور مخفیانه حمل شوند و از نمایان شدن آنها در رادار جلوگیری شود. این ویژگی استتار تسلیحات در کنار طراحی بدنه باعث می‌شود که قاهر ۳۱۳ در عملیات‌های تهاجمی به‌ویژه در نزدیکی خطوط دشمن، قابلیت پنهانی خود را حفظ کند و از شناسایی و هدف‌گیری توسط رادارهای دشمن جلوگیری شود.
تحول قاهر ۳۱۳ به پهپاد بدون سرنشین
با توجه به پیشرفتهای فناوری و نیازهای عملیاتی، جنگنده قاهر ۳۱۳ به‌طور غیرمنتظره‌ای به یک پهپاد پیشرفته و بدون سرنشین تبدیل شد. این تحول در سال ۱۴۰۱ توسط امیر افشین خواجهفرد، رئیس سازمان صنایع هوایی نیروهای مسلح ایران اعلام شد. به‌طور رسمی، این پهپادها در دو اندازه مختلف تولید شده‌اند و به‌عنوان پهپاد جت قائم، به ناو پهپادبر شهید باقری (C ۱۱۰-۴) افزوده شدند. این پهپادها قادر به انجام مأموریت‌های خاص از جمله جمع‌آوری اطلاعات، انجام عملیات‌های تهاجمی دقیق و پشتیبانی هوایی در نبردهای دوربرد هستند.
ویژگی‌های پهپاد قاهر ۳۱۳
پهپاد قاهر ۳۱۳، مانند نسخه جنگنده آن، از سامانه‌های الکترونیکی پیشرفته بهره می‌برد. این سامانه‌ها شامل سیستم‌های راداری پیشرفته، حسگرهای حرارتی، و سیستم‌های ارتباطی امن هستند که به این پهپاد اجازه می‌دهند مأموریت‌های پیچیده و حساس را انجام دهد. از آنجایی که این پهپاد بدون سرنشین است، میتواند مأموریت‌هایی را در مناطقی انجام دهد که حضور نیروی انسانی خطرناک باشد. این ویژگی پهپاد قاهر ۳۱۳ را به یک گزینه ایده‌آل برای انجام عملیات‌های خطرناک و حساس تبدیل کرده است.
یکی از بزرگ‌ترین مزایای پهپاد قاهر ۳۱۳، حفظ ویژگی‌های پنهانکاری آن در نقش پهپاد است. این ویژگی به این پهپاد اجازه میدهد که در برابر رادارهای دشمن پنهان بماند و عملیات‌های تهاجمی را با موفقیت انجام دهد. علاوه بر این، پهپاد قاهر ۳۱۳ از طراحی ویژه‌ای برای کاهش سطح مقطع راداری برخوردار است که در کنار سیستم‌های راداری پیشرفته، توانایی انجام عملیات‌های راداری غافلگیرانه را برای آن فراهم می‌آورد.
جنگنده قاهر ۳۱۳ که در ابتدا به‌عنوان یک هواپیمای تک موتوره و تک سرنشین معرفی شده بود، اکنون در قالب یک پهپاد پیشرفته وارد خدمت شده است. این تحول در نقش نشاندهنده پیشرفتهای قابل توجه در صنعت دفاعی ایران است. پهپاد قاهر ۳۱۳ میتواند در عملیات‌های مختلف از جمله جمع‌آوری اطلاعات، پشتیبانی هوایی، و انجام حملات دقیق نقش مؤثری ایفا کند و به‌عنوان یک سامانه جدید و مؤثر دریگان های رزمی مورد استفاده قرار گیرد.
