راه‌اندازی صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) بیت کوین توسط موسسات در سال جاری، قیمت این ارز دیجیتال را به بالاترین سطح خود رسانده است. با این‌حال، این سوال مطرح می‌شود که هاوینگ بیت کوین از قبل اثرش را روی قیمت گذاشته است یا بعد از هاوینگ تازه روند صعودی شروع می‌شود؛ رویدادی که کمتر از یک ساعت دیگر از زمان انتشار این گزارش رخ خواهد داد.
رویداد هاوینگ بیت کوین که طی ساعات آینده رخ خواهد داد، از نظر اهمیت، می‌تواند با اولین هاوینگ که حدود ۱۲ سال پیش اتفاق افتاد، برابری کند. با این حال، علی‌رغم هیجان و علاقه زیادی که به این رویداد وجود دارد، شواهد نشان می‌دهد که تاثیر آن بر قیمت بیت کوین، در مقایسه با هاوینگ‌های قبلی، ملایم‌تر خواهد بود. راه‌اندازی پروتکل‌های جدیدی مانند اوردینال‌ها (Ordinals) و همچنین افزایش استحکام و پویایی بخش استخراج، از جمله عواملی هستند که می‌توانند این اثر تعدیل‌کننده را به ارمغان بیاورند.
رویداد هاوینگ بیت کوین که امروز رخ می‌دهد، با انتظارات و امیدواری‌های زیادی همراه است. در تمامی هاوینگ‌های قبلی، شاهد افزایش قیمت چشمگیری در کل بازار بیت کوین بوده‌ایم. درحال‌حاضر، بحثی داغ در مورد این موضوع وجود دارد که آیا هاوینگ در قیمت فعلی بیت کوین لحاظ شده است یا خیر و یا اینکه کاهش نرخ تولید بیت کوین (از حدود ۹۰۰ بیت کوین در روز به ۴۵۰ بیت کوین) نوعی شوک عرضه ایجاد خواهد کرد که قیمت‌ها را افزایش دهد (با فرض اینکه تقاضا برای بیت کوین ثابت بماند یا افزایش یابد).
دو دیدگاه اقتصادی متضاد در مورد تاثیر هاوینگ بیت کوین بر قیمت آن وجود دارد:
- طرفداران نظریه بازار کارآمد معتقدند که هاوینگ در قیمت فعلی بیت کوین لحاظ شده است و بعد از آن دیگر تاثیر هاوینگ روی قیمت وجود نخواهد داشت. آن‌ها استدلال می‌کنند که از آنجا که این رویداد از قبل شناخته شده و اطلاعات آن به‌طور عمومی در دسترس است، غیرممکن است که بیت کوین درحال‌حاضر کمتر از ارزش واقعی خود قیمت‌گذاری شود.
- در مقابل، گروهی دیگر با اشاره به چرخه‌های تاریخی رونق و رکود چهار ساله در بازار ارزهای دیجیتال و همچنین محدودیت‌های عرضه و تقاضا، معتقدند که هاوینگ می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر قیمت بیت کوین داشته باشد.
رویداد هاوینگ بیت کوین که به‌زودی رخ خواهد داد، به دلایل مختلفی از هاوینگ‌های قبلی متمایز است. برای اولین بار در تاریخ بیت کوین، شاهد افزایش قیمت این ارز دیجیتال قبل از هاوینگ هستیم. این پدیده تا حد زیادی به راه‌اندازی نزدیک به ۱۲ صندوق قابل معامله در بورس بیت کوین در ایالات متحده مرتبط است که با سرعت بی‌سابقه‌ای در حال جذب بیت کوین هستند. صندوق بیت کوین بلک‌راک (BlackRock) به‌عنوان نمونه‌ای برجسته، در بین ۵ صندوقی قرار دارد که در سال جاری بیشترین ورودی سرمایه را تجربه کرده‌اند، که نشان‌دهنده تقاضای فزاینده سرمایه‌گذاران نهادی برای بیت کوین است. با اینکه دو نظریه اقتصادی متضاد در مورد تاثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین وجود دارد، این رویداد به‌طور قطع پتانسیل ایجاد تحولات قابل توجهی در بازار را دارد.
مایلز سوتر (Miles Suter)، مدیر محصول بیت کوین در کش اپ (Cash App)، معتقد است که صنعت بیت کوین از سال ۲۰۲۰ گام‌های بلندی در جهت افزایش دسترسی و سهولت استفاده از این ارز دیجیتال برداشته است در ایمیلی به کوین‌دسک گفت:
اگرچه پیشرفت‌هایی حاصل شده، اما هنوز کارهای زیادی برای انجام دادن باقی مانده است.
سوتر در ادامه خاطرنشان کرد که رالی اخیر قیمت بیت کوین عمدتاً توسط سرمایه‌گذاران نهادی هدایت شده است. با این‌حال، او معتقد است که هاوینگ‌های قبلی بیت کوین شاهد تغییر مثبتی در احساسات بازار بوده‌اند که به جذب معامله‌گران خرد جدید منجر شده است. او پیش‌بینی می‌کند که این چرخه در هاوینگ پیش رو نیز تکرار خواهد شد.
چه چیزی در این هاوینگ متفاوت است؟ شرکت‌های بزرگ وال‌استریت
در سال‌های گذشته، بزرگترین خریداران بیت کوین شرکت نرم‌افزاری نسبتاً ناشناخته مایکل سیلور (Michael Saylor) به نام مایکرواستراتژی (MicroStrategy)، شرکت بلاک (Block) متعلق به جک دورسی (Jack Dorsey)، طرفدار شناخته‌شده بیت کوین و تسلا متعلق به ایلان ماسک بودند که البته به دلیل نگرانی‌های زیست‌محیطی، بخشی از تعهد خود را پس گرفت.
صندوق‌های قابل معامله در بورس برای همیشه این وضعیت را تغییر دادند. این بدان معنا نیست که وال استریت منتقدان خود را ندارد، اما قابل توجه است که شرکت‌هایی مانند بلک راک، فیدلیتی (Fidelity)، فرانکلین تمپلتون (Franklin Templeton)، ون‌اک (VanEck) و ویزدام تری (WisdomTree) همگی در تلاش بودند تا اولین شرکتی باشند که یک مسیر سنتی به این اقتصاد دیجیتال نوظهور ارائه می‌دهند. بیت کوین که زمانی کلاهبرداری تلقی می‌شد، در حال عادی شدن است و هیچ کس کاملاً مطمئن نیست که در سوی دیگر آن چه چیزی وجود دارد.
لين رتيگ (Lane Rettig)، بنيان‌گذار اسپیس‌مش (SpaceMesh) و توسعه‌دهنده سابق اتريوم، در اظهارنظری گفت:
افراد، سازمان‌ها و دولت‌هايي که در چشم‌انداز کلان اهمیت دارند، تازه شروع به آگاه شدن نسبت به بيت کوين کرده‌اند. بله، اين فرآيند زمان دردناک و طولانی‌ای می‌طلبد، فراتر از انتظار ما يا چيزي که دوست داريم، مثل بيدار شدن تدريجی يک اژدها که حالا تازه شروع به جنب‌و‌جوش کرده است.
نلسون روزاریو (Nelson Rosario) از شرکت حقوقی روزاریو تک لا (Rosario Tech Law)، با تکرار این نکته که هاوینگ را صرفا محرکی برای جلب توجه به بیت کوین می‌داند، گفت:
فکر می‌کنم سوالاتی که در مورد این هاوینگ دیده‌ام تا حدودی اصل موضوع را فراموش می‌کند. واقعیت این است که بیت کوین در سطوح بی‌سابقه‌ای قرار دارد. این یک خبر نیمه منظم در مطبوعات مالی است و با این‌حال از پذیرش عمومی هنوز سال‌ها فاصله داریم.
عوامل اقتصاد کلان
در واقع، تحلیلگران جی‌پی‌مورگان (JPMorgan) و گلدمن ساکس (Goldman Sachs) نیز این هفته گزارش‌هایی منتشر کردند که هیجان ورود خریداران جدید به‌واسطه‌ی هاوینگ را فرو می‌نشاند. تحلیلگران جی‌پی مورگان، رجینالد اسمیت (Reginald Smith) و چارلز پیرس (Charles Pearce)، نوشتند که رونق بازار پیش از هاوینگ شاید راهی برای ایجاد هیجان باشد، اما همچنین ممکن است بخشی از رالی معمول پس از هاوینگ را به جلو کشیده باشد.
مهم‌تر از آن، شرایط کلان اقتصادی در سال ۲۰۲۴ کاملاً با یک دهه گذشته که با نرخ بهره پایین و تورم کم همراه بود، متفاوت است. تیم‌های درآمد ثابت، ارز و کالا و همچنین سهام گلدمن ساکس نوشتند که نرخ بهره بالاتر این روزها ممکن است از جذابیت سرمایه‌گذاری‌های پرریسک مانند ارزهای دیجیتال کم کند.
عملکرد بیت کوین در این هفته، این نکته را تقویت می‌کند؛ چرا که به دنبال خبر تغییر سیاست فدرال رزرو از کاهش نرخ بهره (که می‌توانست نقدینگی را وارد اقتصاد کند)، قیمت بیت کوین افت کرد. پیش‌بینی‌های قیمتی تحلیلگران بازار بسیار متفاوت است. برخی می‌گویند قیمت بیت کوین پس از هاوینگ ممکن است تا ۴۰,۰۰۰ دلار کاهش یابد، در حالی که برخی دیگر پیش‌بینی می‌کنند تا پایان سال به بالای ۱۵۰,۰۰۰ دلار برسد.
معامله‌گر ناشناسی با لقب پوردارت (Poordart) با یک «محاسبه‌ی ابتدایی، به این ایده که قیمت بیت کوین پس از هاوینگ ممکن است کاهش یابد، دامن زد. او به کوین‌دسک گفت:
اگر فرض کنیم که در نهایت همه بیت کوین‌های استخراج‌شده توسط ماینرها فروخته شوند، کاهش تعداد متوسط روزانه بیت کوین‌های استخراج‌شده از ۹۰۰ به ۴۵۰ (با قیمت‌های فعلی از ۵۴ میلیون دلار به ۲۷ میلیون دلار) باید تأثیری داشته باشد، یعنی به صورت هفتگی ۱۸۹ میلیون دلار نقدینگی کمتر برای صرفاً حفظ ثبات قیمت مورد نیاز است.
افزایش ۵۰ درصدی قیمت بیت کوین در سال جاری، به نظر می‌رسد از تمایل افراد به ریسک‌پذیری حکایت دارد، هرچند این موضوع به معنای لزوم احتیاط معامله‌گران نیست. تا حدی، اهمیت این هاوینگ به دلیل روندهای نهادی شدن و کلان اقتصادی، حتی از همیشه مبهم‌تر شده است. برخی نگرانند که هاوینگ، توجه‌ها را از ماموریت اصلی بیت کوین منحرف کند.
ناتان اشنایدر (Nathan Schneider)، استاد مطالعات رسانه در دانشگاه کلرادو بولدر و نویسنده کتاب «فضاهای قابل حکمرانی: طراحی دموکراتیک برای زندگی آنلاین» می‌گوید:
این یک امر عجیب است که مجبوریم با رویدادهایی که به دست بشر ساخته شده‌اند، همانند پدیده‌های طبیعی یا کار خدا رفتار کنیم. مشتاقانه منتظر روزی هستم که اقتصادهای بومی شبکه برای شکوفایی انسان طراحی شوند، نه پارامترهای خودسرانه‌ای که در کد آن شبکه نهفته‌اند.
دیگران، مانند سارا میوهاس (Sarah Meyohas)، خالق بیچ کوین و مجموعه‌های اخیر حکاکی و هولوگرام ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) هاوینگ بیت کوین را نشانه‌ای از استقامت آن می‌دانند. او می‌گوید:
با نزدیک شدن به هاوینگ بیت کوین، تحت تأثیر این ایده قرار می‌گیرم که چگونه افراد کمی می‌توانند تنها با ایده‌هایشان، آینده یک نسل را شکل دهند.
هاوینگ چه تأثیری بر ماینرهای بیت کوین خواهد گذاشت؟
ترکیبی از عوامل، از جمله نصف شدن پاداش استخراج هر بلاک، هزینه‌های بالاتر، احتیاط سرمایه‌گذاران و بخش استخراج رقابتی‌تر می‌توانند واقعیت سختی را برای استخراج‌کنندگان بیت کوین پس از هاوینگ رقم بزنند، چرا که این امر رقابت را برای یافتن بلاک بعدی افزایش می‌دهد.
از نظر تاریخی، هاوینگ باعث رونق قیمت بیت کوین شده و به استخراج‌کنندگان کمک کرده است تا حاشیه سود خوبی به دست آورند. با این‌حال، این بار شرایط متفاوت است، زیرا استخراج‌کنندگان بیت کوین، چه شرکت‌های سهامی عام و چه خصوصی، نه تنها برای استخراج بلاک بعدی، بلکه برای متقاعد کردن سرمایه‌گذاران و بازارها باید سخت‌تر تلاش کنند.
در آستانه این هاوینگ، ماینرها با لحنی محتاطانه از سوی سرمایه‌گذاران روبرو هستند. به‌عنوان مثال، قیمت سهام شرکت‌های استخراج مانند مارااون دیجیتال (Marathon Digital)، هات ۸ (Hut ۸) و رایوت پلتفرمز (Riot Platforms) امسال به ترتیب حدود ۳۳ درصد، ۳۵ درصد و ۴۶ درصد کاهش یافته است. ریسک مرتبط با استخراج بیت کوین در مقایسه با روش‌های اصلی جایگزین برای ورود به دنیای ارزهای دیجیتال، از جمله صندوق‌های قابل معامله در بورس مبتنی بر بیت کوین، سهام‌هایی مانند کوین‌بیس (COIN) و شاخص گسترده CoinDesk ۲۰ که نوسانات کمتری دارند، بیشتر تلقی می‌شود.
برای اینکه استخراج‌کنندگان بتوانند پس از این هاوینگ به بقا و پیشرفت خود ادامه دهند، کی یانگ جو (Ki Young Ju)، مدیرعامل کریپتوکوانت (CryptoQuant)، می‌گوید که آن‌ها باید کارآمد، تولیدکننده جریان نقدی و دارای مدیریت درست خزانه باشند. او پیش‌بینی می‌کند که حتی اگر قیمت بیت کوین در سطح ۶۰,۰۰۰ دلار باقی بماند، بسیاری از شرکت‌ها دیگر نمی‌توانند با نسل فعلی دستگاه‌های استخراج، سودآوری داشته باشند که منجر به موجی از ورشکستگی‌ها خواهد شد.
اگر شرکت‌ها نتوانند به سرعت از نسل جدید دستگاه‌های با کارایی بالاتر استفاده کنند، جو می‌گوید قیمت بیت کوین باید به حدود ۸۰,۰۰۰ دلار برسد تا استخراج با دستگاه‌های استخراج S۱۹ XP شرکت بیت‌مین (Bitmain) که رایج‌ترین دستگاه‌های مورد استفاده شرکت‌های آمریکایی هستند، برای استخراج‌کنندگان سودآور باقی بماند.
استخراج کنندگان قبلتر شروع به جایگزینی دستگاه‌های قدیمی خود با دستگاه‌های جدید ASIC کرده‌اند. با این‌حال، داشتن آخرین فناوری ممکن است برای جلب رضایت سرمایه‌گذاران کافی نباشد. استخراج‌کنندگان باید با به‌کارگیری کارآمد سرمایه، کاهش هزینه‌ها، یافتن منابع ارزان‌تر انرژی و ایجاد جریان نقدی مثبت برای سهامداران، ثابت کنند که می‌توانند سودآوری داشته باشند.
سرنوشت شوم و تاریک؟
برای شرکت‌های سودآور، چشم‌انداز پس از هاوینگ بیت کوین ممکن است به فصل ادغام و مالکیت تبدیل شود. شرکت‌هایی مانند گلکسی دیجیتال (Galaxy Digital)، با مزرعه استخراج هلیوس (Helios)، بزرگترین معدن خنک‌شده با مایع در شمال شرق، در حال خرید دستگاه‌های کم‌بازده هستند، زیرا هزینه ارزان برق در غرب تگزاس باعث می‌شود تراشه‌های قدیمی سودآور باشند.
البته همه چیزها بد نیستند. کارمزد تراکنش‌ها به‌طور فزاینده‌ای در حال تبدیل شدن به یک منبع درآمد قابل توجه برای استخراج‌کنندگان هستند. در گذشته، سود اصلی استخراج‌کنندگان از پاداش استخراج هر بلاک بود. اما با افزایش راه‌های استفاده از بلاک چین بیت کوین، به ویژه با ظهور پروتکل اوردینال، درآمد استخراج‌کنندگان از محل کارمزد تراکنش‌ها نیز بیشتر شده است.
یک گزینه دیگر که برخی از استخراج‌کنندگان آن را در برنامه‌های کسب‌وکار خود گنجانده‌اند، تنوع بخشیدن به منابع درآمد است، مانند تغییر کاربری مراکز داده موجود برای میزبانی منابع محاسباتی برای هوش مصنوعی یا رایانش ابری.
در حالی که برخی کاهش درآمد را برای استخراج‌کنندگان تهدیدی بالقوه برای بقای آن‌ها می‌دانند، برخی کارشناسان بر این باورند که تأثیرات آن در مقایسه با سال‌های گذشته نسبتاً محدود خواهد بود. برخی، مانند کالین هارپر (Colin Harper)، محقق و نویسنده شاخص هش‌ریت لوکسور تکنولوژی (Luxor Technology)، فکر می‌کنند که امسال ممکن است اولین سالی باشد که به دلیل بالا ماندن قیمت بیت کوین، هیچ کاهش محسوسی در نرخ هش ریت بیت کوین، یا میزان انرژی اختصاص داده شده به امنیت شبکه، رخ ندهد. کالین هارپر به کوین‌دسک گفت:
حاشیه سود استخراج پس از هاوینگ به‌وضوح به خوبی اکنون نخواهد بود، اما وحشتناک هم نخواهد بود. و اگر پروتکل توکن قابل تعویض جدید رونز (Runes) تأثیر قابل توجهی بر کارمزدهای تراکنش داشته باشد، حاشیه سود به اندازه کافی سالم خواهد بود تا ماینرهای دارای هزینه بالاتر را برای مدت طولانی‌تری آنلاین نگه دارد.
راه‌اندازی رونز
همان‌طور که گفته شد، کتیبه‌های شبیه به NFT که با راه‌اندازی پروتکل اوردینال‌ها امکان‌پذیر شد، قواعد بازی بیت کوین را تغییر داده است. این نه تنها منظر اقتصادی برای استخراج‌کنندگان را جابجا کرده است، بلکه باعث تجدید هیجان توسعه‌دهندگان برای اولین ارز دیجیتال هم شده است، ارز دیجیتالی که در سال‌های اخیر در حال عقب افتادن از بلاک چین‌هایی مانند اتریوم و سولانا بود.
این هاوینگ همچنین شاهد راه‌اندازی پروتکل رونز خواهد بود که توسط خالق اوردینال‌ها، کیسی رودارمور (Casey Rodarmor) ایجاد شده است. این سیستم، که به توکن‌ها اجازه می‌دهد در بیت کوین ایجاد، ضرب و منتقل شوند، قرار است بلافاصله پس از هاوینگ با هدف معرفی کاربرد بیشتر به بیت کوین راه‌اندازی شود، مأموریتی که با ساخته قبلی رودارمور، اوردینال‌ها، آغاز شد.
رودارمور رونز را به‌عنوان ایجاد مکانی برای میم کوین در بیت کوین توصیف کرده است، فقط با سادگی و کارایی بیشتر نسبت به آنچه در حال حاضر توسط استاندارد توکن BRC-20 ارائه می‌شود. درحال‌حاضر، چندین پروژه رونز برای مطابقت با راه‌اندازی پروتکل جدید برنامه‌ریزی شده است.
امنیت شبکه
اگرچه در سال‌های قبل، هاوینگ‌ها منجر به حمله اقتصادی به بیت کوین (مانند حمله ۵۱ درصد) نشدند، اما برخی نگرانی‌ها وجود دارد که سودآوری پایین‌تر می‌تواند منجر به خاموش شدن ماینرهای زیادی شود که از نظر تئوری این حمله را امکان‌پذیر می‌کند. به‌عنوان مثال، هش‌ریت بیت کوین پس از هاوینگ ۲۰۲۰، ۱۵ درصد، پس از هاوینگ ۲۰۱۶، ۵ درصد و پس از ۲۰۱۲، ۱۳ درصد کاهش یافت و در نتیجه امنیت بیت کوین را کمتر کرد.
پیتر تاد (Peter Todd)، توسعه‌دهنده مشهور بیت کوین به کوین‌دسک گفت:
هاوینگ یکی از احمقانه‌ترین بخش‌های طراحی بیت کوین است. اگر قرار است یارانه را با گذشت زمان کاهش دهید، راه درست انجام آن به‌تدریج است، نه اینکه هر چهار سال یکبار سیستم را شوکه کنید. خوشبختانه کارمزدها در حال افزایش هستند، بنابراین خطر هاوینگ‌ها در حال کاهش است. امیدوارم این یکی خوب پیش برود.
رودارمور و دیگران، رون را برای اکوسیستم بیت کوین پس از هاوینگ مهم می‌دانند، زیرا می‌تواند تقاضای بیشتری برای فضای بلاک ایجاد کند و بدین ترتیب اقتصاد استخراج را تقویت کند. با این‌حال، کارمزدهای بالاتر برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها می‌تواند به جبران کاهش درآمد پاداش بلاک کمک کند و هش‌ریت را در سطح بالاتری نگه دارد. رودارمور به کوین‌دسک گفت:
من تغییر در برنامه هاوینگ را توصیه نمی‌کنم، اما اگر می‌خواستم بیت کوین را از ابتدا طراحی کنم، احتمالاً زوال سریعی را که انتخاب شده بود، انتخاب نمی‌کردم. اما شما با ارتشی که می‌خواهید به جنگ نمی‌روید، با ارتشی که دارید به جنگ می‌روید و این بیت کوینی است که ما داریم.
اوردینال‌ها در میان برخی از اعضای جامعه بیت کوین به دلیل ایجاد ازدحام شبکه و افزایش کارمزدهای کاربران مورد مناقشه قرار گرفت، چیزی که رونز نیز احتمالاً در صورت موفقیت با آن مواجه خواهد شد. رودارمور گفت:
فکر نمی‌کنم بهترین و والاترین کاربرد بیت کوین رونز باشد؛ فکر می‌کنم خود بیت کوین به‌عنوان یک شبکه تحویل پول خنثی است. با این‌حال، فکر می‌کنم ایجاد منابع تقاضا برای تراکنش‌های بیت کوین خوب است، زیرا در نهایت به امنیت شبکه کمک می‌کند.
اگر همه چیز خوب پیش برود، ممکن است مهم نباشد که آیا قیمت بیت کوین در هاوینگ لحاظ شده است یا خیر.
