پس از انفجار بمب اتمی چه اتفاقی برای بدن انسان رخ خواهد داد؟

جنگ روسیه و اوکراین سبب شده که کشور‌های اروپایی خود را برای یک درگیری بزرگتر آماده کنند. نیرو‌های ناتو تا مدت‌ها تصور می‌کردند که خطر چندانی قاره سبز را تهدید نمی‌کند؛ اما حالا سعی می‌کنند جنگنده‌های F-۳۵ را به بمب اتمی مجهز کنند. همچنین در اخبار نظامی گفته می‌شود که چین نیز در تلاش است تعداد کلاهک‌های هسته‌ای خود را افزایش دهد. در صورت رخ دادن جنگی ویرانگر، انفجار بمب اتمی چه بر سر انسان‌ها خواهد آورد؟

نگاهی به عواقب وحشتناک انفجار بمب اتمی برای انسان

برای بررسی این موضوع باید به تنها نمونه استفاده از بمب اتم در تاریخ بپردازیم. افرادی که در سال ۱۹۴۵ بمب‌های اتمی را روی سر مردم ژاپن می‌ریختند، هیچ تصوری از نتیجه کار خود نداشتند. آن‌ها فقط می‌توانستند از آسمان ابر بزرگی را ببینند که به قارچ شباهت دارد. تا چند ساعت بعد نیز دود آنقدر غلیظ بود که امکان نداشت چیزی مشخص شود.

مدتی بعد عکس‌های هوایی نشان دادند که شهر‌ها با خاک یکسان شده‌اند. هرچند در آن زمان نیز هنوز هیچکس متوجه تاثیر انفجار بمب اتمی بر بدن انسان نشده بود. آمریکایی‌ها تصور می‌کردند که در نتیجه انفجار بمب اتم حدود ۲۰ هزار نفر جان خود را از دست بدهند. هرچند وقتی اعلام شد که در هیروشیما ۱۴۰ هزار نفر و در ناگاساکی ۷۰ هزار نفر جان باخته‌اند، هم رئیس‌جمهور آمریکا و هم رابرت اوپنهایمر شوکه شدند.

انفجار بمب اتمی هزاران انسان را به‌کام مرگ فرستاد؛ اما هزاران نفر نیز در طول ماه‌ها، سال‌ها و حتی دهه‌های بعد از عواقب این اتفاق عذاب کشیدند. بازماندگان ژاپنی روایت‌های مختلفی را از این حادثه تلخ نقل کرده‌اند. از تاثیر اولیه بمب روی بدن آن‌ها تا تاثیر بمب بر بدن مردگان و مشکلات پس از آن همگی در روایت‌ها دیده می‌شوند.

ناپدید شدن بسیاری از افراد پس از انفجار

یکی از معروف‌ترین و البته بدترین تصاویر انفجار اتمی ژاپن به سایه یکی از قربانیان مربوط می‌شود. اولین بمب اتمی آمریکا در ارتفاع ۶۰۰ متری سطح زمین منفجر شد. گرمای ناشی از انفجار شدید بود و برای مدت کوتاهی باقی ماند. هرچند همین نیز کافی بود تا همه‌چیز را بسوزاند. سطوحی که در معرض موج اول انفجار قرار گرفتند، کاملا سفید شده بودند. هرچند اگر یک سطح توسط چیزی پوشیده شده بود، تیره باقی می‌ماند.

ظاهرا در لحظه انفجار اتمی یک شهروند ژاپنی روی پله‌های بانک سومیتومو نشسته بود. انفجار بمب اتمی باعث شد این فرد و دیگر انسان‌های اطراف وی طوری نابود شوند که هیچ اثری از آن‌ها باقی نماند. به‌همین‌خاطر پس از جنگ گفته می‌شد که افراد زیادی بخار شده‌اند.

البته انفجار بمب اتمی هرگز نمی‌تواند سبب بخار شدن انسان یا موجودات دیگر شود. حتی اگر دمای محیط در نتیجه این رخداد وحشتناک به ۳۸۰۰ درجه سلسیوس برسد نیز بافت موجودات زنده بخار نخواهند شد. اگر دقیق‌تر بگوییم انفجار هسته‌ای سبب می‌شود که فرد به خاکستر تبدیل شود. مقامات ژاپنی اعدا می‌کنند که در نتیجه انفجار اولیه بمب اتمی در هیروشیما و ناگاساکی به‌ترتیب ۸۰ و ۴۰ هزار نفر در لحظه جان خود را از دست دادند.

افرادی که در فاصله ۸۰۰ متری محل انفجار بودند نیز کاملا به خاکستر تبدیل شدند. به‌همین‌خاطر هرگز نمی‌توان آمار دقیقی از قربانیان بمب اتمی ارائه داد.

سوختگی وحشتناک در نتیجه تشعشعات شدید

یکی از بزرگترین خطرات انفجار بمب اتمی برای انسان گرماسوختگی است. این اتفاق می‌تواند در نتیجه قرار گرفتن در معرض الکتریسیته با ولتاژ بالا و یا تشعشعات گرمایی رخ دهد. کارشناسان یکی از تفاوت‌های مهم بمب اتمی با دیگر بمب‌ها را در آزاد شدن حجم بالایی از نور و گرما می‌دانند. این اتفاق باعث می‌شود حتی افرادی که فاصله زیادی با محل انفجار دارند، دچار سوختگی شوند.

البته عموما پوشیدن لباس کافی می‌تواند از بافت بدن در برابر گرماسوختگی حفاظت کند. هرچند که بمب اتمی هیروشیما باعث شد که تمامی انسان‌های حاضر در شعاع ۸ کیلومتری محل انفجار دچار سوختگی درجه ۳ بشوند. ارزیابی مقامات ژاپنی نشان داد که در همان لحظه اول انفجار بمب هسته‌ای نشانه‌های آسیب در پوست قربانیان پدیدار شده بود.

تصاویر منتشرشده از ژاپن نیز به‌خوبی نشان می‌دادند که پوشش کافی می‌تواند از میزان آسیب وارد‌شده بکاهد. همچنین رنگ لباس روی میزان آسیب تاثیر دارد. به‌عنوان مثال بدن فردی که لباس راه‌راه بر تن داشت، تنها در قسمت‌های سیاه سوخته بود. هرچند مشکل اینجاست که تمام نقاط بدن را نمی‌توان با لباس پوشاند.

همچنین در هنگام بررسی تاثیر انفجار بمب اتمی بر بدن انسان نباید یک نکته مهم را فراموش کرد. بمب‌های اتمی کنونی نسبت به آنچه در جنگ جهانی دوم استفاده شد، فوق‌العاده قوی‌تر شده‌اند. قدرت انفجار بمب‌های هیروشیما و ناگاساکی به‌ترتیب معادل ۱۵ و ۲۱ کیلو‌تن تی‌ان‌تی بودند. این در حالی‌است شوروی در سال ۱۹۶۱ بمبی با قدرت انفجار ۵۰ مگاتن را آماده کرد.

تکه‌تکه شدن بدن افراد به‌خاطر آوار

ریکوکو ساساکی در زمان انفجار بمب اتمی یک دانش‌آموز ساده بود. او گفت که وقتی هشدار‌های حمله هوایی را شنید، مشغول تمیز کردن کلاس بوده است. ناگهان مدرسه لرزید و پنجره‌ها شکستند. همچنین کلاس کناری کاملا نابود گشت و سقف مدرسه کنده شد. ساساکی در همان لحظه اول انفجار زیر میز خود پنهان شد. هرچند وقتی پس از چند لحظه بیرون آمد، متوجه شد که صورت و بدن معلم با شیشه پوشیده شده است.

داستان‌های مشابه زیادی از هیروشیما و ناگاساکی نقل شده است. این داستان‌ها نشان می‌دهند که یکی از خطرات مهم انفجار بمب اتمی برای انسان مربوط به آوار و ترکش‌های غیرمستقیم است. بمب هسته‌ای باعث شد که تمامی پنجره‌های هر دو شهر بشکنند. همچنین در‌ها و سقف‌ها نیز آسیب جدی دیدند.

گزارش‌ها نشان می‌دهد که ۳۰ درصد قربانیان هیروشیما و ۹ درصد قربانیان ناگاساکی جان خود را به‌خاطر آوار و ترکش‌های غیرمستقیم انفجار اتمی از دست دادند. این مشکل برای افرادی که در فاصله ۳۷۰۰ متری انفجار حضور داشتند رخ داده بود.

همچنین احتمال دارد بمب اتمی باعث شود که باد در شعاع ۸۰۰ متری انفجار با سرعت ۶۴۰ کیلومتر بر ساعت بوزد. این میزان دو برابر سرعت یک طوفان درجه ۵ است. البته بدن انسان می‌تواند چنین بادی را تحمل کند، ولی مشکل اینجاست که باد شدید سبب می‌شود آوار ناشی از انفجار بمب اتمی با سرعت بالا به مناطق مختلف پرتاب شوند. اگر در مسیر آن‌ها باشید، قطعا زنده نخواهید ماند.

نابینا و ناشنوا شدن انسان در نتیجه انفجار بمب اتمی

برخی از افرادی که انفجار بمب اتمی را به‌چشم خود دیدند، هرگز نتوانستند دیگر انسان‌ها و جهان را مشاهده کنند. نور آزاد شده در نتیجه انفجار هسته‌ای آنقدر شدید است که چشم انسان توانایی هضم آن را ندارد. قرار گرفتن در معرض چنین نور شدید و البته کوتاهی سبب می‌شود که بینایی فرد از دست برود. در واقع حتی اگر فرد به پوشش حفاظتی کافی در برابر گرما و تشعشعات هسته‌ای مجهز شده باشد نیز فایده‌ای ندارد.

بیایید تصور کنیم افنجار هسته‌ای دیگری مشابه ناگاساکی رخ دهد. اگر انفجار در روز رخ دهد، افرادی که در فاصله ۶.۵ کیلومتری محل انفجار قرار دارند و مستقیم به آن نگاه می‌کنند، دچار مشکل بینایی خواهند شد. هرچند اگر انفجار بمب اتمی در شب رخ دهد، تمامی انسان‌ها در شعاع ۴۰ کیلومتری با خطر نابینا شدن طرف خواهند بود.

جالب اینجاست که حتی نگاه نسبتا غیرمستقیم به انفجار اتمی نیز می‌تواند باعث آسیب به چشم شود. بسیاری از قربانیان ژاپنی بین چند دقیقه تا سه ساعت نمی‌توانستند محیط اطراف خود را ببینند.

همچنین انفجار اتمی می‌تواند سبب تغییر در فشار هوای محیط شود. اگر انسان در شعاع ۸ کیلومتری محل انفجار بمب اتمی باشد و به‌هر نحوی زنده بماند، قطعا با مشکل شنوایی مواجه خواهد شد. پارگی پرده گوش از عوارض انفجار هسته‌ای است. در این حالت فرد باید با عفونت یا ناشنوایی کامل کنار بیاید.

عوارض طولانی‌مدت انفجار بمب اتمی روی بدن انسان

سال‌ها از انفجار بمب اتمی در ژاپن می‌گذرد و هنوز افراد زیادی درگیر مشکلات ناشی از آن هستند. حتی اگر افراد از یک فاجعه هسته‌ای نجات یابند، باز هم زندگی خوبی نخواهند داشت. آن‌ها به‌احتمال بسیار زیاد تحت تاثیر تشعشعات قرار گرفته‌اند. تشعشعاتی که می‌تواند سبب تغییراتی در DNA انسان شود.

البته آسیب ناشی از تشعشعات به میزان آن‌ها بستگی دارد. گاهی آن‌ها سبب سوختگی و مرگ فوری فرد می‌شوند و گاهی نیز سرطان را به‌ارمغان می‌آورند. سرطانی که ممکن است پس از چند سال یا حتی چند دهه بروز کند.

در پایان فراموش نکنیم که فاجعه هسته‌ای ژاپن با دو بمب نسبتا کوچک رخ داد. کارشناسان تخمین می‌زنند که در صورت رخ دادن جنگ هسته‌ای بین آمریکا و روسیه حداقل چند صد میلیون نفر جان خود را از دست خواهند داد. در این صورت عواقب افنجار بمب‌های وحشتناک اتمی برای انسان‌ها بسیار شدید خواهد بود.