پیشنهاد آیت الله مسعودی خمینی درباره قانون عفاف و حجاب/ باید از اسلام خشن و سلیقه‌ای فاصله گرفت

آیت الله علی اکبر مسعودی خمینی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در گفت و گویی با جماران به بیان نکاتی درباره قانون عفاف و حجاب و برگزاری تجمع درباره این قانون پرداخته است. در ادامه بخشی از این اظهارات را بخوانید؛

امروز شاهد برخی تجمعات خیابانی به بهانه اجرای قانون حجاب و عفاف  و فشار آوردن به رئیس‌جمهور هستیم. اما به نظر من، آنچه اکنون باید بر آن تأکید شود، فراتر از این مباحث است. در حال حاضر، ماه مبارک رمضان است؛ ماهی که در آن مردم، اعم از زن و مرد، بیشتر به مساجد می‌روند و به عبادات می‌پردازند. در چنین شرایطی، بحث درباره عفاف و حجاب باید از مسیر صحیح خود دنبال شود.

پیشنهاد من این است که مقام معظم رهبری به تمام ائمه جمعه دستور دهند تا در خطبه‌های نمازجمعه، درباره عفاف و حجاب از منظر قرآن، روایات و اخلاق سخن بگویند. 

در این سخنرانی‌ها، نباید بحث‌های سیاسی، تهدیدها یا برخوردهای سخت‌گیرانه مطرح شود. بلکه تنها باید به آموزه‌های دینی، اخلاقی و تاریخی در این زمینه پرداخته شود. تمامی علما و ائمه جماعات که در مساجد نماز اقامه می‌کنند، بعد از نماز، حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه درباره اهمیت حجاب از دیدگاه شرعی و اخلاقی سخن بگویند. 

حجاب نه برای کسب منافع مالی است، نه برای تحمیل قدرت، بلکه برای حفظ شخصیت زن و مرد در جامعه است؛ بنابراین، ضروری است که همه علما در مساجد سراسر ایران، این موضوع را به‌عنوان یک مسأله انسانی، اخلاقی و دینی مطرح کنند.  لازم نیست در این ایام تهدید یا اجبار صورت گیرد. بلکه باید آگاهی‌بخشی شود که فرد خودش درک کند که رعایت حجاب چه ارزشی دارد. در سراسر ایران، مساجد و تکایا باید به مرکزی برای تبیین این موضوع از منظر قرآن، روایات و اخلاق تبدیل شوند تا مردم با شناخت و آگاهی به این مسأله بپردازند، نه از روی اجبار یا تهدید. 

* عرض من این است که نخست، خدمت مقام معظم رهبری پیشنهاد می‌کنم که به‌تمامی ائمه جمعه که در نمازجمعه خطبه می‌خوانند، امر کنند که درباره موضوع عفاف و حجاب از منظر قرآن، روایات و مباحث اخلاقی سخن بگویند. در این سخنرانی‌ها، لازم نیست به شکایات یا مسائل دیگر پرداخته شود، بلکه تنها باید آیات، روایات و دیدگاه‌های اخلاقی در این زمینه مطرح گردد. 

به تمام علمایی که در مساجد نماز می‌خوانند، توصیه کنند که پس از نماز، به مدت یک ربع تا بیست دقیقه درباره موضوع حجاب از دیدگاه شرعی صحبت نمایند. اما نه به این شکل که اگر کسی حجاب را رعایت نکرد، چه برخوردی با او خواهد شد؛ بلکه باید تبیین شود که فلسفه حجاب در اسلام چیست. 

تا به امروز، روش‌های سخت‌گیرانه در زمینه حجاب نتیجه مطلوبی نداشته است، بلکه در برخی مواقع، کشور را به تنش کشانده است. پس  راه‌حل در بگیروببند و اجبار نیست! مخصوصا در ماه رمضان، باید چنین روش‌هایی را کنار گذاشت و به‌جای آن، از مسیر اخلاقی، خانوادگی و انسانی وارد شد. باید آیات و روایات در این زمینه بیان شود، اما نه فقط توسط یک نفر، بلکه توسط همه علما، ائمه جماعات و حتی مسئولان دانشگاه‌ها. در دانشگاه‌ها، از منظر اخلاقی درباره آن سخن گفت. 

برخی از افراد از من می‌خواهند که بگویم قانون حجاب باید اجرا شود، اما مسأله اصلی این است که قانون، همان حکم خداوند است. خداوند می‌فرماید: «مردم را آماده کنید، به آن‌ها بفهمانید، به آن‌ها بگویید که خدایی هست، قرآنی هست، پیامبری هست، و احکامی هست.» یکی از این احکام این است که زنان نباید به‌صورت مکشوفه در جامعه حاضر شوند، اما شیوه برخورد با این مسئله نباید بر پایه تهدید و اجبار باشد. 

شما درباره دلایل لجاجت و عصبانیت برخی جوانان که می‌خواهند نارضایتی خود را از طریق بدحجابی نشان دهند، سؤال کردید. علت اصلی این است که ما از ابتدا تربیت صحیحی برای آنان فراهم نکرده‌ایم. از کودکی به آن‌ها نگفته‌ایم که مسلمان هستند و مسلمان چه ویژگی‌هایی دارد. آن‌ها را با قرآن، روایات و اخلاق اسلامی آشنا نکرده‌ایم و در نتیجه، رها شده‌اند.

این خلأ تربیتی باعث شده است که عوامل خارجی ذهن و فکر جوانان ما را تحت‌تأثیر قرار دهند. آن‌ها با تبلیغات و القائات خود، جوانان ما را به مسیرهای دیگری سوق داده‌اند، درحالی‌که ما در این زمینه کوتاهی کرده‌ایم و به‌درستی اسلام را به آن‌ها معرفی نکرده‌ایم. 

بدون شک، مسائل اقتصادی نیز بر این روند تأثیرگذار است، اما تمام مسأله این نیست. بخش مهمی از مشکل این است که ما نسبت به فرهنگ‌سازی و آگاه‌سازی جامعه اقدام مناسبی انجام نداده‌ایم، درحالی‌که دشمنان ما در این زمینه فعال بوده‌اند. ما گمان کرده‌ایم که صرفاً انجام عبادات فردی، مانند خواندن نماز، کافی است، درحالی‌که لازم است در کنار آن، به تبیین آیات، روایات و مبانی دینی برای مردم نیز بپردازیم. 

بنابراین، باید از اسلام خشن و سلیقه‌ای فاصله گرفت و اسلام واقعی را به‌درستی برای مردم بیان کرد. راه‌حل، تنها در حوزه فرهنگ و تربیت نهفته است. 

اما این‌که عده‌ای جلوی خانه آیت‌الله جوادی آملی اجتماع کردند، بدانند که اساسا این تند روی‌ها هیچ نتیجه‌ای نخواهد داشت؛ مخصوصا در مقابل خانه شخصیتی مثل آیت‌الله جوادی که باید حرمت ایشان و سایر مراجع معظم حفظ شود. مراجع معظم و آیت‌الله جوادی هرگز تحت تأثیر چنین القائاتی قرار نمی‌گیرند. بنده معتقدم چنین تجمعاتی از یک جاهایی آب می‌خورد. این فکر خوشان نیست، بلکه معتقدم کسانی این‌ها را تحریکش می‌کنند.

به تندروها نصیحت می‌کنم گول نخورید، ببینید کسانی‌که شماها را تحریک می‌کنند که به خیابان بیایید یا جلوی در خانه علما جمع بشوید، چه کسانی‌ هستند و چه اهدافی را دنبال می‌کنند. حتی اگر آن فرد تحریک کننده مثلا در مجلس باشد.

شما فکر می‌کنید این‌که عده‌ای برای بیرون کردن و استیضاح همتی کمر بستند، این‌ها کارشان روی اصول و به دور از حب و بغض‌های سیاسی و جناحی بود؟! در حالیکه آقای همتی یکی از شایسته‌ترین‌ افراد و متخصصان و بهترین فردی بود که در آن مسؤلیت خدمت می‌کرد.