به گزارش خبرفوری، صندوقهای بازنشستگی نقش مهمی در تأمین امنیت مالی افراد در دوران بازنشستگی ایفا می‌کنند.این صندوق‌ها با دریافت حق بیمه از شاغلین و کارفرمایان، منابع مالی لازم برای پرداخت مستمری افارد تحت پوشش خود را فراهم می‌کنند.
دوران بازنشستگی به دورانی اطلاق می شود که فرد به لحاظ شرایط فیزیکی توان اشتغال به کار مانند گذشته را ندارد و طبیعتا تامین هزینه زندگی در این دوران ، با توجه به کهولت سن و احیانا بیماری هایی که افراد با آن دست به گریبان می شوند، سخت می شود و اینجا است که باید صندوق های بازنشستگی باری را از دوش افراد تحت پوشش خود بردارند. اما وضعیت این صندوق ها امروز چگونه است ؟
انواع صندوقهای بازنشستگی در کشور
صندوق بازنشستگی کشوری: این صندوق مختص کارمندان دولت است و بزرگترین صندوق بازنشستگی در ایران محسوب می‌شود.
صندوق بازنشستگی تأمین اجتماعی: این صندوق برای تمامی شاغلین مشمول قانون کار است و بخش بزرگی از جمعیت شاغل کشور را پوشش میدهد.
صندوق بازنشستگی لشکری: این صندوق به منظور پوشش نیروهای مسلح تشکیل شده است.
صندوقهای بازنشستگی خاص: علاوه بر صندوقهای ذکر شده، صندوقهای بازنشستگی خاص دیگری نیز وجود دارند که مختص کارکنان سازمان‌ها و شرکت‌های خاص هستند. به عنوان مثال، صندوق بازنشستگی شرکت نفت، صندوق بازنشستگی بانک‌ها و…
چالش‌های صندوقهای بازنشستگی
صندوقهای بازنشستگی در ایران با چالش‌های مختلفی روبرو هستند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کمبود منابع مالی: به دلیل افزایش جمعیت سالمند و کاهش نرخ رشد اقتصادی، بسیاری از صندوقهای بازنشستگی امروز با کمبود منابع مالی مواجه هستند که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند کاهش نرخ مشارکت، بازده پایین سرمایه‌گذاری‌ها و افزایش هزینه‌های بازنشستگی باشد.
مشکلات مدیریتی : برخی از صندوقهای بازنشستگی با مشکلات مدیریتی و ناکارآمدی روبرو هستند که این امر می‌تواند منجر به کاهش بازدهی و افزایش هزینه‌ها شود.
تورم : تورم بالا می‌تواند ارزش مستمری بازنشستگی را کاهش دهد و باعث نارضایتی بازنشستگان شود.
بدهی‌های معوق: برخی از صندوق‌ها با مشکل بدهی‌های معوق از سوی کارفرمایان یا دولت مواجه هستند که می‌تواند منابع مالی آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
تغییرات قوانین : تغییرات در قوانین بازنشستگی و افزایش مزایای بازنشستگی بدون توجه به منابع مالی صندوق، می‌تواند مشکلات مالی جدی برای آن ایجاد کند.
راهکار کاهش مشکلات چیست؟
کارشناسان معتقدند برای مقابله با چالش‌های صندوقهای بازنشستگی، این صندوق های باید به دنبال سرمایه‌گذاری در پروژه‌های سودآور باشند تا بخشی از مشکلات مالی آنها حل شود. این سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند شامل خرید سهام، اوراق قرضه، املاک و سایر دارایی‌ها باشد. نکته مهم در این میان این است که افزایش شفافیت در صندوق های بازنشستگی قطعا می‌تواند به افزایش بازدهی و کاهش هزینه‌ها منجر شود.
بودجه عمومی نباشد، تعهدات اجرا نمی شود
از سوی دیگر از آنجا منابع صندوق های بازنشستگی کفاف هزینه های افراد تحت پوشش را نمی دهد، همه سالی بخشی از بودجه عمومی کشور صرف کمک به صندوق های بازنشستگی برای اجرای تعهداتش می شود.
نگاهی به لایحه بودجه ۱۴۰۴ کل کشور نشان می دهد که در سال آینده حدود ۷۷۷ هزار میلیارد تومان معادل ۱۷.۱ درصد از مصارف بودجه عمومی برای پرداخت تعهدات قانونی دولت، متناسب سازی حقوق بازنشستگان و حمایت از صندوقهای بازنشستگی در نظر گرفته شده که این مقدار نسبت به قانون بودجه امسال ۷۱.۶ درصد رشد دارد.
براساس آخرین گزارش‌های منتشرشده در اسفندماه سال ۱۴۰۲ حدود ۲۰.۹ میلیون نفر به عنوان بیمه شده و مستمری بگیران اصلی در سازمان تأمین اجتماعی، حدود ۲.۵ میلیون نفر به عنوان مشترک اصلی در صندوق بازنشستگی کشوری، حدود ۳ میلیون نفر مشترک اصلی صندوق روستاییان و عشایر و حدود ۱.۳ میلیون نفر مشترک اصلی صندوق تأمین اجتماعی نیروهای مسلح هستند؛ تعداد مشترکان سایر صندوقهای بازنشستگی دستگاهی نیز در مجموع حدود ۷۰۰ هزار نفر تخمین زده می‌شود.
از بین صندوقهای بازنشستگی، صندوق بازنشستگی کشوری، سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح، صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد و صندوق وزارت اطلاعات از طریق منابع داخلی خود قادر به پرداخت حقوق و مزایای بازنشستگان خود نبوده و در بودجه سالیانه به صورت مستقیم مبالغ قابل توجهی به آنها اختصاص می یابد.
البته بیشتر صندوقهای دستگاهی نیز این وضعیت را دارند، با این تفاوت که کمبود درآمد آنها از طریق دستگاه مادر (مانند سازمان صداوسیما) تأمین می شود و این ارقام به صورت شفاف در بودجه عمومی ذکر نمی‌شود. برای مثال تأمین اعتبار حدود۵۴۰۰ میلیارد تومان از هزینه‌های صندوق بازنشستگی کارکنان صداوسیما در سال ۱۴۰۴ از محل بودجه سازمان صداوسیما انجام شده است.
با این روند و با توجه به اینکه سال آینده دومین سال اجرای برنامه هفتم توسعه و به دنبال آن اجرای ۷۰ درصد متناسب سازی حقوق بازنشستگان است، انتظار می رود که میزان وابستگی صندوق های بازنشستگی به دولت همچنان در سال های آتی رو به افزایش باشد.
آیا صندوق های بازنشستگی می توانند با به کارگیری روش های کارشناسی بار خود را از بودجه عمومی بردارند تا کسری بودجه کاهش پیدا کند، پرسشی است که باید عزمی جدی برای تحقق آن به وجود آید.
شما در این ارتباط چه فکر می کنید با ما در میان بگذارید.
