با توجه به کمبود منابع آبی برای هر کشوری خودکفایی در تولید کالاهای اساسی از واجبات است به طوری که در اهمیت تولید کالاهای اساسی مانند گندم آن را با موشک مقایسه کرده و از واژه امنیت غذایی برای تولید محصولات کشاورزی اساسی استفاده می‌شود. براین اساس خودکفایی در تولید کالاهای اساسی در سطوح بالایی مورد توجه است و همواره در قوانین بالادستی بر آن تاکید می‌شود.
وزیر جهاد کشاورزی در مراسم آغاز سال زراعی جدید از هدف گذاری برای خودکفایی ۱۰۰ درصدی در ۵ کالای اساسی و وعده خودکفایی در تولید گندم برای سال زراعی ۱۴۰۳_۱۴۰۲ خبر داد و گفت: مطابق اسناد بالادستی و سیاست های ابلاغی رهبر معظم انقلاب و سند انتظار رئیس جمهوری، مقرر شد در محصولات اساسی به خودکفایی ۹۰ درصدی و در ۵ محصول استراتژیک و راهبردی از جمله گندم، برنج، جو، پنبه و شکر باید به خودکفایی ۱۰۰ درصدی دست یابیم که بنابر تاکیدات مقام معظم رهبری و رئیس جمهور، دستگاه های دولتی از جمله مجلس شورای اسلامی، سایر قوا و دستگاه های داخل کشور باید در کنار وزارت جهاد کشاورزی بیایند.
نیکبخت می گوید: در محصولات اساسی، مطابق اسناد بالادستی و سیاست های ابلاغی رهبر معظم انقلاب و سند انتظار رئیس جمهوری، مقرر شده که در ۵محصول اساسی به خودکفایی ۱۰۰درصدی برسیم.
بنابر آمارهای اعلامی در سال ۱۴۰۰، ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تن خرید تضمینی گندم در کشور صورت گرفت که این رقم در سال گذشته از ۱۰ میلیون و ۳۴۵ هزار تن عبور کرده است که این امر بدان معناست که علی رغم خشکسالی های متوالی امسال به این تولید رسیدیم و برای امسال هم برآوردها حاکی از آن است که میزان خرید به ۱۲ میلیون تن برسد که در صورت تحقق نیازی به واردات نداریم.
اعلام قیمت منطقی خرید تضمینی محصولات کشاورزی راهکاری برای افزایش تولید
ارسلان قاسمی رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون گفت: برای تحقق خودکفایی و خوداتکایی محصولات کشاورزی تهیه بذر و نهاده کیفی مناسب در راستای حفظ منابع پایه، آموزش کشاورزان و ورود علم به زمینه تولید و ایجاد بازار مناسب دستور کار قرار گیرد.
او اعلام قیمت منطقی خرید تضمینی محصولات کشاورزی را یکی دیگر از سیاست های مناسب تحقق خودکفایی دانست و افزود: قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی باید عادلانه و مطابق با هزینه های تولید و سود متعارف برای کشاورز باشد و به عبارت دیگر قیمت خرید تضمینی باید منافع تولیدکننده و مصرف کننده را حفظ کند.
قاسمی با تاکید بر افزایش بهره وری تولید افزود: از منابع پایه باید بصورت بهره ور استفاده استفاده شود به طوریکه در صورت کمبود محصولی همانند دیگر اقتصاد دنیا از طریق واردات تامین شود. اگر از منابع پایه استفاده بهینه نداشته باشیم، محل ایراد است، از این رو با ورود علم و دانش باید تولید حداقلی را حفظ کنیم چراکه شرایط جوی و بارش ها متغیر است.
بنابر آمارهای اعلامی سالانه ۱۲۵ میلیون تن محصولات کشاورزی در کشور تولید می‌شود که ۷۰درصد آن در بخش زراعت تولید می‌شود، از این رو خودکفایی و خودبسندگی در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است.
نگاه به بخش کشاورزی باید برمبنای تامین امنیت غذایی باشد
براساس برآوردهای صورت گرفته با خودکفایی گندم ۲.۵ میلیارد دلار از خروج ارز از کشور جلوگیری می شود که در دیگر محصولات اساسی هم با خودکفایی و خودبسندگی رقم قابل توجهی است، از این رو با عبرت گرفتن از جنگ روسیه و اوکراین حمایت های لازم از بهره برداران بخش کشاورزی به عنوان سربازان خودکفایی و امنیت غذایی صورت گیرد تا طی برنامه مدون بتوان به امر خودکفایی در محصولات راهبردی دست یافت.
در ادامه سیدجعفر حسینی مشاور اتاق اصناف کشاورزی گفت: نگاه دولتمردان به بخش کشاورزی باید اقتصادی و تامین امنیت غذایی باشد. هم اکنون در بحث امنیت غذایی بیشتر شعار می دهیم و باورمان این نیست چراکه برای تحقق خودکفایی و خودبسندگی محصولات باید ابزار و زیرساخت های لازم فراهم شود.
حسینی قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی را یکی از ابزارهای لازم در راستای خودکفایی اعلام کرد و گفت: قیمت گذاری باید متناسب با هزینه واقعی تولید و سود متعارف برای کشاورزان باشد و از طرفی نگاه باید به بازار محصول هم باشد چراکه وقتی محصول کشاورز بازار ندارد، امنیت غذایی دچار چالش هایی می شود.
مشاور اتاق اصناف کشاورزی ادامه داد: برای تحقق خودکفایی ۵ محصول اساسی و خوداتکایی دیگر محصولات در برنامه هفتم زنجیره باید کامل شود به طوریکه واردات متناسب با حجم تولید انجام دهیم و همواره نگاه صادراتی هم داشته باشیم، براین اساس وزارت جهاد و دولت باید برنامه ریزی چندساله انجام دهند و تنها برنامه ریزی برای یک سال زراعی جواب نمی دهد.
به گفته او، با توجه به آنکه یکی از ابزارهای حمایتی از کشاورزان خرید تضمینی است، از این رو برای قیمت گذاری محصولات نگاه دولت نباید بودجه ای باشد و همواره بر مبنای هزینه های واقعی تولید و سود متعارف، قیمت اعلام‌کند. شورای قیمت گذاری در امر تعیین قیمت خرید محصولات به وظیفه خود عمل نکرده و گاها قیمت منطقی اعلام کرده است، اما مرجع بالاتر آن را نپذیرفته و در نهایت قیما دستوری را اعلام کرده است.
امنیت غذایی، تامین معیشت و غذای سالم برای مردم جزء تاکیدات رهبر معظم انقلاب است که براین اساس دستیابی به خودکفایی و خوداتکایی ۵ محصول اساسی و استراتژیک جزء اولویت های وزارت جهاد و برنامه هفتم در دستور کار قرار دارد که تحقق آن از میزان قابل توجهی ارز از کشور جلوگیری می کند.
خبرنگار: آزاده محبی
