رعایت بهداشت مناسب، استفاده از کفش و جوراب مناسب و مراجعه زودهنگام به پزشک در صورت بروز مشکلات، کلید اصلی پیشگیری از عوارض پای دیابتی است. مراقبت روزانه از پاها باید بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی افراد مبتلا به دیابت باشد.
زخم‌های دیرترمیم: زخم‌های جدید در پا که به کندی بهبود می‌یابند.
بی‌حسی یا ضعف عضلانی.
علل بیماری
کاهش گردش خون: خون‌رسانی ضعیف به پا باعث کاهش اکسیژن و مواد مغذی ضروری برای ترمیم بافت می‌شود.
آسیب به اعصاب: نوروپاتی دیابتی باعث از دست دادن حس در پا می‌شود.
تضعیف سیستم ایمنی: دیابت توانایی بدن در مقابله با عفونت‌ها را کاهش می‌دهد.
عوامل تشدیدکننده بیماری
ناخن فرو رفته در گوشت انگشت پا.
وجود میخچه، پینه یا تاول.
پوشیدن کفش‌های نامناسب: کفش‌هایی که باعث فشار یا ساییدگی پا شوند.
پیشگیری
بهداشت روزانه پا:
شستشو: پاها را روزانه با صابون ملایم و آب گرم بشویید و با دقت خشک کنید، خصوصاً بین انگشتان پا.
نرم‌کننده: پس از خشک شدن، از لانولین یا مرطوب‌کننده‌های مخصوص پا برای جلوگیری از خشکی استفاده کنید.
پیشگیری از پینه: از نرمش انگشتان پا و راه رفتن صحیح استفاده کنید.
مراقبت از ناخن‌ها:
چگونه از پاهای خود را در برابر دیابت محافظت کنیم؟3
ناخن‌ها را مرتب و با دقت کوتاه کنید، اما از بریدن کناره‌های ناخن خودداری کنید.
برای خشکی و شکنندگی ناخن‌ها از لانولین استفاده کنید.
جوراب و کفش مناسب:
جوراب: از جوراب نخی، نازک و بدون درز استفاده کنید و آن را روزانه عوض کنید.
کفش: کفش نرم، مناسب و چرم بپوشید. کفش‌های جدید را به تدریج استفاده کنید. عدم استفاده از دمپایی یا پای برهنه: برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی.
پرهیز از عوامل خطر:
از شیشه آب داغ، صفحات گرم‌کننده یا پتوهای برقی برای گرم کردن پا استفاده نکنید.
هنگام نشستن، پا را روی پا نیندازید.
عواقب مورد انتظار
با رعایت اقدامات پیشگیرانه و درمان به موقع، می‌توان از عوارض جدی جلوگیری کرد.
عوارض احتمالی
عفونت‌های جدی: که می‌تواند به گانگرن (قانقاریا) منجر شود.
قطع عضو: در صورت‌عدم درمان عفونت یا آسیب شدید.
درمان
اصول کلی:
مراقبت روزانه از پاها.
حفظ خشکی و نظافت پا.
داروها:
در صورت بروز عفونت، داروهای ضدعفونت توسط پزشک تجویز می‌شوند.
فعالیت در زمان بیماری
فعالیت‌های روزمره را ادامه دهید، مگر اینکه مشکلات پا باعث محدودیت شود.
رژیم غذایی
رژیم دیابتی تجویزشده توسط پزشک را به دقت رعایت کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر عفونت پا بهبود نیافت
اگر پاها دائماً سرد هستند
اگر با وجود مراقبت، میخچه یا پینه ظاهر شده است
اگر دچار درد یا گرفتگی عضلات پا شده‌اید
اگر خارش یا علائم جدید ایجاد شده است
نتیجه‌گیری
رعایت بهداشت مناسب، استفاده از کفش و جوراب مناسب و مراجعه زودهنگام به پزشک در صورت بروز مشکلات، کلید اصلی پیشگیری از عوارض پای دیابتی است. مراقبت روزانه از پاها باید بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی افراد مبتلا به دیابت باشد.
