آژانس بین المللی انرژی اتمی دو گزارش درباره برنامه هسته‌ای ایران منتشر کرده است.
یک گزارش، گزارش مدیر کل آژانس بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل (قطعنامه تایید کننده برجام) است که به شورای حکام و شورای امنیت ارسال شده است.
بخشی از سند این گزارش محرمانه در اختیار خبرنگار تابناک قرار گرفته که در ادامه آمده است.
همچنین در گزارش دیگر، دبیر کل آژانس گزارشی بر اساس پایبندی ایران ذیل توافق پادمان NPT و «بیانیه مشترک» (Joint Statement) ۴ مارس ۲۰۲۳ ارائه کرده است.
در گزارشی که دبیر کل آژانس به شورای حکام و شورای امنیت ارائه کرده آمده است که ایران تولید اورانیوم نزدیک به درجه تسلیحاتی را تسریع کرده است.
در مقدمه این گزارش آمده است: این گزارش مدیرکل به شورای حکام و به طور هم‌زمان به شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد اجرای تعهدات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران تحت برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و مسائل مربوط به راستی‌آزمایی و نظارت در ایران در راستای قطعنامه شماره ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت است. این گزارش دوره زمانی از صدور گزارش‌های قبلی مدیرکل را پوشش می‌دهد.
بر اساس این گزارش، ایران تا روز ۸ فوریه ۲۷۴.۸ کیلوگرم اورانیوم غنی شده تا ۶۰ درصد دارد که نشان از افزایش ۹۲.۵ کیلوگرمی این ذخایر نسبت به آخرین گزارش آژانس در نوامبر است. همچنین اورانیوم غنی شده تا ۲۰ درصد ایران ۶۰۶.۸ کیلوگرم است که ۲۳۲.۴ کیلوگرم کمتر از گزارش قبل آژانس است.
بر اساس این گزارش کل ذخیره اورانیوم غنی شده ایران بالغ بر ۸۲۹۴.۴ کیلوگرم است که ۱۶۹۰ کیلوگرم بیشتر از گزارش فصلی قبل آژانس درباره ایران است.
در خلاصه گزارش آمده است: «راستی‌آزمایی و نظارت مرتبط با برجام توسط آژانس به طور جدی تحت تأثیر توقف اجرای تعهدات هسته‌ای ایران طبق برجام قرار گرفته است. وضعیت با تصمیم بعدی ایران مبنی بر برداشتن تمامی تجهیزات نظارت و راستی‌آزمایی آژانس در رابطه با برجام بدتر شده است.
-آژانس به دلیل عدم توانایی در انجام فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارت مرتبط با برجام به مدت چهار سال، تسلسل اطلاعات در مورد تولید و موجودی کنونی سانتریفیوژها، روتورها، بلوزها، آب سنگین و اورانیوم کمتر غنی‌شده (UOC) را از دست داده است و قادر به بازگرداندن آن نخواهد بود.
-تصمیم ایران به برداشتن تمامی تجهیزات آژانس که قبلاً در ایران برای نظارت و راستی‌آزمایی مرتبط با برجام نصب شده بود، همچنین تأثیرات منفی بر توانایی آژانس در ارائه اطمینان از ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران داشته است.
-همچنین چهار سال از زمانی که ایران به طور موقت پروتکل الحاقی خود را متوقف کرد، گذشته است. بنابراین، در طول این مدت، ایران هیچ گونه اعلامیه به‌روزرسانی‌شده‌ای ارائه نکرده و آژانس قادر به انجام دسترسی‌های مکمل به هیچ سایت و مکان دیگری در ایران نبوده است.
-افزایش قابل توجه تولید و انباشت اورانیوم با غنای بالا توسط ایران، که تنها کشور غیر مسلح به سلاح هسته‌ای است که چنین ماده هسته‌ای را تولید می‌کند، نگرانی‌های جدی به همراه دارد.
– مدیرکل به شدت متاسف است که ایران، علی‌رغم نشان دادن تمایل به پذیرش معرفی چهار بازرس باتجربه اضافی از آژانس، این معرفی‌ها را نپذیرفته است.
-مدیرکل به گزارش‌دهی به‌موقع ادامه خواهد داد.
