بهترین خوراکی برای رفع سردی بدن + نکات تغذیه‌ای

سردی بدن، از دیدگاه طب سنتی، حالتی است که در اثر غلبه مزاج سرد در بدن ایجاد می‌شود. این وضعیت می‌تواند باعث بروز علائمی مانند بی‌انرژی بودن، سستی عضلات، خواب‌آلودگی، کاهش میل جنسی، مشکلات گوارشی (مثل نفخ و دیر هضم بودن غذا)، سردی اندام‌ها و حتی افسردگی شود. یکی از راه‌های مؤثر برای کنترل و بهبود این شرایط، استفاده از خوراکی‌هایی با طبع گرم است. در این مقاله، به معرفی خوراکی‌هایی می‌پردازیم که به رفع سردی بدن کمک کرده و تعادل مزاج را بازمی‌گردانند.

سردی بدن چه مشکلاتی ایجاد میکند؟

سردی بدن از دیدگاه طب سنتی به حالتی گفته می‌شود که در آن مزاج فرد به سمت سردی و رطوبت تمایل پیدا می‌کند. این حالت می‌تواند بر عملکرد کلی بدن اثر منفی بگذارد و باعث بروز مشکلات مختلف جسمی، ذهنی و روحی شود. در ادامه به مهم‌ترین مشکلاتی که سردی بدن ایجاد می‌کند، اشاره می‌کنیم:

احساس ضعف، خستگی و بی‌حالی
افرادی که مزاج‌شان به سمت سردی تمایل دارد، معمولاً دچار ضعف بدنی، خستگی مداوم و کاهش سطح انرژی هستند. متابولیسم بدن در این افراد کندتر است و توان فیزیکی‌شان کاهش می‌یابد.

سردی دست و پا و کاهش تحمل سرما
یکی از رایج‌ترین نشانه‌های سردی بدن، سرد شدن مداوم دست‌ها و پاهاست. در این شرایط فرد حتی در هوای معتدل احساس سرما می‌کند و بدنش به سختی گرم می‌شود.

مشکلات گوارشی مانند نفخ و سوءهاضمه
افراد سردمزاج معمولاً معده‌ای سرد دارند که باعث نفخ، ترش کردن، دیر هضم شدن غذا، احساس سنگینی و حتی گاهی یبوست یا اسهال سرد می‌شود. گوارش ضعیف می‌تواند زمینه‌ساز کم‌اشتهایی و کاهش وزن هم باشد.

کاهش میل جنسی و ناتوانی جنسی
سردی بدن، به‌خصوص در ناحیه کمر و اندام‌های تناسلی، می‌تواند باعث کاهش میل جنسی، کاهش عملکرد جنسی و حتی مشکلاتی مثل سردمزاجی جنسی در زنان و اختلال در نعوظ در مردان شود.

افسردگی و افکار منفی
سردی مغز می‌تواند باعث کاهش ترشح مواد شیمیایی نشاط‌آور شود و فرد را دچار بی‌حوصلگی، اضطراب، تمایل به تنهایی، غم بی‌دلیل و کاهش انگیزه کند. این افراد معمولاً از نظر ذهنی کندتر و از نظر احساسی زود رنج هستند.

احساس دردهای پراکنده یا مزمن
بسیاری از افراد سردمزاج دچار دردهای پراکنده بدون علت واضح هستند، مانند درد در ناحیه کمر، گردن یا زانو که معمولاً در هوای سرد یا شب‌هنگام تشدید می‌شود. این دردها ممکن است بدون التهاب یا علت پزشکی مشخص باشند.

سردی رحم و اختلال در قاعدگی
در زنان، مزاج سرد می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در سیستم تولید مثل شود. علائمی مانند قاعدگی نامنظم، دردهای شدید، خونریزی کم یا زیاد، و حتی مشکلات باروری ممکن است به دلیل سردی رحم رخ دهد.

ضعف سیستم ایمنی و سرماخوردگی‌های مکرر
سردی مزاج باعث کاهش توان سیستم ایمنی می‌شود. افرادی با بدن سرد بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های فصلی، آنفلوآنزا، گلودرد و عفونت‌های ویروسی هستند.

تأخیر در بهبود زخم‌ها و بیماری‌ها
افرادی که بدنشان مزاج سرد دارد، معمولاً روند بهبودی کندتری دارند. زخم‌ها دیرتر خوب می‌شوند و بیماری‌ها با شدت یا مدت بیشتری در بدن باقی می‌مانند.

ریزش مو، خشکی پوست و شکنندگی ناخن‌ها
سردی بدن باعث ضعف در خون‌رسانی به پوست، مو و ناخن‌ها می‌شود. این حالت می‌تواند منجر به ریزش مو، نازک شدن تارهای مو، خشکی پوست، ترک پا و شکنندگی ناخن‌ها شود.

بیشتر بخوانید: عوامل اصلی سردی بدن

بهترین خوراکی برای رفع سردی بدن

در ادامه بهترین خوراکی‌ها برای رفع سردی بدن را بررسی می کنیم:

۱. زنجبیل تازه یا پودر شده

زنجبیل یکی از قوی‌ترین خوراکی‌ها با خاصیت گرم‌کنندگی و تحریک‌کننده گردش خون است. این گیاه، سوخت‌وساز بدن را افزایش داده و به کاهش رطوبت اضافی بدن کمک می‌کند. برای کسانی که به‌طور مداوم احساس سرما می‌کنند یا دچار سردی اندام‌ها هستند، مصرف دمنوش زنجبیل یا افزودن آن به سوپ‌ها، برنج و حتی چای روزانه بسیار مفید است. زنجبیل همچنین خاصیت ضدالتهابی و تقویت‌کننده سیستم ایمنی دارد و در درمان سردی مزمن بدن بسیار مؤثر عمل می‌کند.

۲. عسل طبیعی

عسل طبعی گرم و تر دارد و منبعی غنی از مواد مغذی است. مصرف یک قاشق غذاخوری عسل در صبحگاه با آب ولرم به افزایش حرارت داخلی بدن، بهبود عملکرد معده، و کاهش نفخ کمک می‌کند. ترکیب عسل با موادی چون دارچین، زنجبیل یا لیموترش، ترکیبی مقوی برای گرم‌کردن بدن و پیشگیری از بیماری‌ها در فصل سرد سال است.

۳. خرما

خرما یک خوراکی انرژی‌زا و گرم است که بدن را تقویت کرده و سیستم گوارشی را تنظیم می‌کند. مصرف روزانه ۳ تا ۵ عدد خرما، به‌ویژه به‌همراه شیر گرم یا ارده، باعث افزایش سطح انرژی، تقویت حافظه و کاهش خستگی در افراد سردمزاج می‌شود. این میوه شیرین همچنین جایگزین خوبی برای شیرینی‌های مصنوعی است و می‌تواند قند طبیعی بدن را تأمین کند.

۴. دارچین

دارچین نه تنها عطر و طعمی دلپذیر به غذاها و نوشیدنی‌ها می‌بخشد، بلکه دارای خاصیت گرم‌کنندگی قوی است. این ادویه جریان خون را تقویت کرده، متابولیسم بدن را بالا می‌برد و در رفع سردی مزاج نقش مؤثری ایفا می‌کند. نوشیدن چای دارچین، پاشیدن آن روی شیر یا مصرف آن به‌همراه عسل از روش‌های رایج بهره‌بردن از خواص این ادویه است.

۵. زعفران

زعفران به‌عنوان یکی از گران‌بهاترین ادویه‌های جهان، طبع گرم و خشک دارد و موجب افزایش نشاط، بهبود خلق‌وخو و تقویت قلب می‌شود. نوشیدن چای زعفران یا مصرف آن در غذاهایی مانند برنج زعفرانی، خورشت‌ها یا شیر زعفرانی، به تنظیم دمای بدن و کاهش سردی مزاج کمک می‌کند. زعفران در طب سنتی برای درمان افسردگی ناشی از سردی بدن نیز توصیه می‌شود.

۶. مغزها و خشکبار (گردو، بادام، فندق، پسته)

مغزها دارای چربی‌های مفید، پروتئین و مواد معدنی هستند و همگی طبع گرمی دارند. گردو به‌ویژه در ترکیب با خرما یا عسل، یک تقویت‌کننده طبیعی برای مغز و بدن محسوب می‌شود. مصرف چند عدد مغز خام یا بوداده در وعده‌های میان‌وعده، به تنظیم دمای بدن، تقویت قوای جنسی و افزایش انرژی کمک می‌کند.

۷. کنجد و ارده

کنجد، یک دانه مغذی با طبع گرم است که سرشار از کلسیم، منیزیم، روی و چربی‌های مفید است. ارده، که از کنجد آسیاب‌شده تهیه می‌شود، در ترکیب با شیره انگور یا شیره خرما، به‌عنوان یک صبحانه کامل و بسیار مقوی برای افراد سردمزاج توصیه می‌شود. این ترکیب در افزایش حرارت بدن، تقویت استخوان‌ها و رفع ضعف بدنی بسیار مؤثر است.

۸. گوشت گوسفند و شتر

در بین انواع گوشت‌ها، گوشت گوسفند و شتر مزاجی گرم و مقوی دارند. مصرف آبگوشت، خورشت یا کباب با گوشت گوسفندی، به‌ویژه در فصول سرد، به تقویت عمومی بدن و رفع ضعف و سستی ناشی از سردی کمک می‌کند. گوشت شتر نیز از نظر طب سنتی برای گرم‌کردن بدن و تقویت قوای بدنی بسیار مفید است.

۹. حبوبات با ادویه‌های گرم

عدس، نخود و لوبیا اگر به‌درستی و با مصلحات گرم پخته شوند، می‌توانند برای افراد سردمزاج بسیار مفید باشند. به‌طور مثال، آش عدس با زیره، زردچوبه، دارچین و روغن حیوانی، یک غذای بسیار مقوی برای رفع سردی و تقویت دستگاه گوارش است.

۱۰. دمنوش‌های گرم ترکیبی

ترکیب گیاهان دارویی با طبع گرم، دمنوش‌هایی مؤثر برای بهبود مزاج ایجاد می‌کنند. برخی از دمنوش‌های مناسب شامل:

• دمنوش زنجبیل و دارچین: برای تقویت جریان خون و رفع خستگی

• دمنوش آویشن و لیموعمانی: برای تقویت ایمنی و رفع سردی معده

• دمنوش رازیانه و بادرنجبویه: مناسب برای بانوان با مزاج سرد

• دمنوش گل گاوزبان و سنبل‌الطیب: آرام‌بخش و گرم‌کننده اعصاب

بیشتر بخوانید: بهترین دمنوش برای سردی بدن

نکات تغذیه‌ای تکمیلی برای افراد با مزاج سرد

• خوراکی‌های سرد مثل ماست، دوغ، خیار، ترشی، کاهو، هندوانه و نوشیدنی‌های سرد را محدود کرده یا با مصلح (مثل زنجبیل، دارچین، نعناع خشک) مصرف کنید.

• در وعده صبحانه از مواد گرم مثل ارده، عسل، خرما، تخم‌مرغ، نان سنگک با کره استفاده کنید.

• از روغن‌های سالم و گرم مثل روغن کنجد، روغن حیوانی یا روغن زیتون بکر بهره ببرید.

• نوشیدنی‌ها و غذاها را در حالت گرم میل کنید. خوردن غذا و نوشیدنی سرد به‌شدت مزاج را به سمت سردی می‌برد.

• از خواب زیاد، نشستن طولانی و بی‌تحرکی پرهیز کنید، چرا که این موارد سردی بدن را تشدید می‌کنند.

نتیجه‌گیری

برای رفع سردی بدن، تغذیه نقش کلیدی دارد. خوراکی‌هایی با طبع گرم می‌توانند به تعادل مزاج، افزایش انرژی، تقویت قوای جسمی و ذهنی، و پیشگیری از بیماری‌های ناشی از سردی کمک کنند. اگر احساس می‌کنید بدنتان بیش از حد سرد شده، با رعایت رژیم غذایی مناسب و بهره‌گیری از مواد غذایی معرفی‌شده، می‌توانید به‌سرعت تعادل و نشاط را به بدن خود بازگردانید.