در حالی که هوش مصنوعی با سرعتی خیره‌کننده در حال پیشرفت است، دو چهره سرشناس دنیای فناوری با دو دیدگاه کاملاً متفاوت درباره آینده آن سخن می‌گویند. سم آلتمن (Sam Altman)، مدیرعامل اوپن‌ای‌آی (OpenAI) و توسعه‌دهنده ربات هوش مصنوعی محبوب چت جی‌پی‌تی (Chat GPT) با اشتیاق از ساخت هوش مصنوعی عمومی در سال ۲۰۲۵ خبر می‌دهد، در حالی که ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، هم‌بنیانگذار اتریوم با نگاهی محتاطانه‌تر، از لزوم ایجاد سازوکارهای ایمنی غیرمتمرکز سخن می‌گوید.
رشد خیره‌کننده اوپن‌ای‌آی و وعده‌های بزرگ آلتمن
طبق گزارش دیکریپت (Decrypt)، بر اساس آمار منتشر شده، تعداد کاربران هفتگی فعال اوپن‌ای‌آی که تقریباً به طور کامل تحت تاثیر آمار کاربران چت جی‌پی‌تی است، از ۱۰۰ میلیون نفر در سال ۲۰۲۳ به بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در سال ۲۰۲۴ رسیده است. این رشد چشمگیر نشان‌دهنده پذیرش گسترده فناوری‌های هوش مصنوعی در زندگی روزمره و صنایع مختلف است.
سم آلتمن ردر ابتدا پستی مزآلود و شش کلمه‌ای در پلتفرم ایکس که به عمد به شکل مبهمی نوشته شده بود تا نشان‌دهنده دشواری تشخیص لحظه‌ای باشد که هوش مصنوعی از کنترل خارج می‌شود، را منتشر کرد. این پست او واکنشی به منتقدان توسعه هوش مصنوعی بود که معتقدند توسعه این فناوری با در نظر گرفتن خطرات آن انجام نمی‌شود. پس از آن، او با اعتماد به نفس اعلام کرد:
ما اکنون اطمینان داریم که می‌دانیم چگونه هوش مصنوعی عمومی (AGI) را به شکلی که همیشه می‌شناختیم بسازیم.
او پیش‌بینی می‌کند که در سال ۲۰۲۵، عامل‌های هوش مصنوعی می‌توانند «وارد نیروی کار شوند» و خروجی شرکت‌ها را به طور چشمگیری تغییر دهند. علاوه بر این، آلتمن می‌گوید که اوپن‌ای‌آی نه تنها به دنبال عامل‌های هوش مصنوعی و AGI است، بلکه شروع به کار روی «ابرهوش به معنای واقعی کلمه» کرده است. آلتمن می‌گوید که این شرکت در مسیر تحول خود از یک آزمایشگاه تحقیقاتی مستقل به یک شرکت فناوری بزرگ، با چالش ساخت یک شرکت کامل، تقریباً از صفر، حول این فناوری جدید روبرو بوده است.
هشدار بوترین و پیشنهاد راهکارهای ایمنی مبتنی بر بلاک چین
در مخالفت با این خوش‌بینی‌های آلتمن در خصوص هوش مصنوعی، ویتالیک بوترین پیشنهاد استفاده از فناوری بلاک چین برای ایجاد سازوکارهای ایمنی جهانی در سیستم‌های هوش مصنوعی پیشرفته را مطرح کرده است. او از قابلیت «توقف نرم» سخن می‌گوید که می‌تواند در صورت مشاهده نشانه‌های هشدارآمیز از سوی هوش مصنوعی، عملیات هوش مصنوعی در مقیاس صنعتی را به طور موقت محدود کند.
بوترین از مفهومی به نام «d/acc» یا شتاب غیرمتمرکز/تدافعی سخن می‌گوید که در مقابل «e/acc» یا شتاب مؤثر قرار می‌گیرد. شتاب مؤثر، جنبشی فلسفی است که توسط چهره‌های سرشناس سیلیکون ولی مانند مارک اندریسن (Marc Andreessen) از اندریسن هوروویتز (a16z) حمایت می‌شود.
بیشتر بخوانید: ویتالیک بوترین کیست؟ بیوگرافی کامل خالق اتریوم
تقابل دو دیدگاه: نوآوری سریع در برابر ایمنی غیرمتمرکز
طبق گزارش وب‌سایت AllAboutAi، رویکرد d/acc بوترین، در حالی که از پیشرفت فناوری حمایت می‌کند، اولویت را به توسعه‌هایی می‌دهد که ایمنی و اختیار انسان را تقویت می‌کنند. برخلاف شتاب مؤثر که رویکرد «رشد به هر قیمتی» را دنبال می‌کند، d/acc بر ساخت قابلیت‌های دفاعی تمرکز دارد.
طبق پیشنهاد بوترین، رایانه‌های اصلی هوش مصنوعی باید هر هفته تأییدیه سه گروه بین‌المللی را برای ادامه فعالیت دریافت کنند. او توضیح می‌دهد:
امضاها مستقل از دستگاه خواهند بود و می‌توانیم حتی سازوکار اثبات دانش صفر را که در بلاک چین منتشر شده، الزامی کنیم. این یک سیستم همه یا هیچ خواهد بود: هیچ راه عملی برای مجوز دادن به یک دستگاه بدون تایید مجوز تمام دستگاه‌های دیگر وجود نخواهد داشت.
چالش‌های اخلاقی و ایمنی
با پیشرفت سیستم‌های هوش مصنوعی، مدیریت توسعه آن‌ها اهمیت بیشتری می‌یابد. فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی عمومی می‌توانند مزایای بی‌نظیری به همراه داشته باشند، اما خطراتی مانند جایگزینی مشاغل، سوء استفاده در جنگ و احتمال از دست دادن کنترل انسانی را نیز به همراه دارند.
پیشنهاد بوترین برای سازوکار ایمنی غیرمتمرکز نشان می‌دهد که حاکمیت هوش مصنوعی نمی‌تواند به یک نهاد یا کشور واحد سپرده شود. او می‌گوید:
اگر مجبور به محدود کردن افراد هستیم، بهتر است همه را به طور برابر محدود کنیم و کار سخت تلاش برای همکاری را انجام دهیم.
جمع‌بندی
تقابل دیدگاه‌های سم آلتمن و ویتالیک بوترین، پیچیدگی‌های هدایت پیشرفت سریع هوش مصنوعی را نشان می‌دهد. در حالی که اشتیاق آلتمن برای نوآوری، پتانسیل عظیم فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی عمومی را برای انقلاب در صنایع برجسته می‌کند، چارچوب احتیاطی بوترین بر اهمیت کاهش خطرات از طریق حاکمیت غیرمتمرکز تأکید دارد.
با شتاب گرفتن پذیرش هوش مصنوعی، جهان در یک نقطه عطف قرار دارد. ایجاد تعادل بین وعده هوش مصنوعی و نیاز به ایمنی و نظارت اخلاقی، نیازمند همکاری بی‌سابقه بین دولت‌ها، شرکت‌های فناوری و سازمان‌های بین‌المللی است. تصمیماتی که امروز گرفته می‌شوند، آینده هوش مصنوعی و تأثیر آن بر جامعه را برای نسل‌های آینده شکل خواهند داد.
