به گزارش خبر فوری، ماجرای ردصلاحیت دونالد ترامپ توسط مقامات دو ایالت کلرادو و مین و منع او از شرکت در انتخابات مقدماتی سال 2024 (اینجا بخوانید) باعث جنجالی بزرگ شده است. اما این اتفاق چقدر جدی است و چه تاثیری بر سرنوشت ترامپ خواهد داشت؟
برای فهم این موضوع ابتدا باید شناختی اجمالی از انتخابات مقدماتی یا درون حزبی آمریکا داشته باشیم. انتخابات مقدماتی چیست؟ چگونه برگزار می شود و چه مختصاتی دارد؟
انتخابات مقدماتی ریاست جمهوری آمریکا چیست؟
انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا به شدت پیچیده است. ساختار سیاسی این کشور به شدت حزبی است و به همین دلیل، یک فرد برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری، ابتدا باید سلسله مراتب حزبی را طی کرده و در راس یکی از دو حزب اصلی آمریکا یعنی دموکرات و جمهوری خواه قرار بگیرد. در نتیجه، می توان گفت انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به دو مرحله اصلی تقسیم می شود:
الف. انتخابات مقدماتی (انتخابات درون حزبی)
ب. انتخابات سراسری.
مرحله اول انتخابات ریاست جمهوری مربوط به انتخابات مقدماتی است. در این انتخابات، اعضاء دو حزب اصلی با هم رقابت کرده و در نهایت، از هر حزب، یک نماینده به دور نهایی انتخابات می‌رود. برای مثال، در انتخابات 2018، جو بایدن با برنی سندرز و کامالا هریس و چند دموکرات دیگر رقابت کرد و بعد از شکست آنها در انتخابات مقدماتی، راهی رقابت نهایی با دونالد ترامپ جمهوری خواه شد.
انتخابات مقدماتی یا درون حزبی نیز خود به دو مرحله تقسیم می شود. مرحله اول مربوط به معرفی اعضاء هیات انتخاب (صاحبان آراء الکترال) و کاندیدای نهایی به کنوانسیون های انتخاباتی رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا است و مرحله دوم مربوط به تصمیم گیری کنوانسون انتخاباتی دو حزب و معرفی نهایی دو نامزد نهایی است.
مرحله اول انتخابات مقدماتی به دو صورت اصلی برگزار می شود. در برخی ایالات، رهبران حزبی ایالات دور هم جمع شده و بعد از بحث های طولانی، کاندیدای نهایی را به کنوانسیون معرفی می کنند. در برخی ایالات دیگر (که شامل بیشتر ایالات می شود) نه فقط رهبران حزبی بلکه اعضاء معمولی دو حزب بزرگ و اعضای حزب ایالتی و نیز اعضاء احزابی که زیرشاخه یکی از دو حزب اصلی قرار دارند، در انتخابات شرکت کرده و نامزدی را که بیشترین رای را کسب کرده باشد به کنوانسیون معرفی می کنند.
انتخابات مقدماتی در بیشتر ایالات در «سه شنبه بزرگ» برگزار می شود. سه‌شنبه بزرگ سه شنبه ای در ماه فوریه یا مارسِ سالی است که انتخابات ریاست جمهوری در آن برگزار خواهد شد. در این سه شنبه انتخابات درون حزبی برگزار شده و افراد پیروز به کنوانسیون انتخاباتی معرفی می گردند.
بعد از سه شنبه بزرگ، انتخابات مقدماتی وارد مرحله دوم می شود. در این مرحله، اعضاء کنوانسیون انتخاباتی باید فرد پیروز را به عنوان نماینده نهایی حزب خود معرفی کنند. تا صد سال پیش، کنوانسیون انتخاباتی که از اعضاء ارشد حزب تشکیل می شد، به تنهایی نامزد نهایی را تعیین می کرد اما به تدریج نقش انتخابات مقدماتی ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا نسبت به انتخابات کنوانسیون ملی افزایش یافت. اکنون فردی که در انتخابات مقدماتی به پیروزی برسد، از سوی کنوانسیون ملی نیز معرفی خواهد شد.
با این حال، فرآیند انتخاب فرد پیروز در انتخابات مقدماتی پیچیده و سخت است. در انتخابات مقدماتی حزب جمهوری خواه هر کاندیدایی که بتواند اکثریت آراء اعضای حزب را تصاحب کند تمام آراء الکترال را از آن خود کرده و در کنوانسیون ملی حزب به او رای خواهند داد. برعکس، در انتخابات مقدماتی حزب دموکرات بسته به میزان رای هر کاندیدا تعداد مشخصی از آراء الکترال به آن کاندیدا اختصاص داده می‌شود.
مرد دیوانه به کاخ سفید بازمی‌گردد؟
برای مثال، اگر در یک ایالت 100 هزار نفر در انتخابات درون حزبی دموکرات ها شرکت کنند و کاندیدای اول 60 هزار رای و کاندیدای دوم 40 هزار رای به دست آورد، کاندیدای اول 60 رای الکترال و کاندیدای دوم 40 رای الکترال به دست خواهد آورد و در نهایت، اعضاء کنوانسیون ملی باید آراء الکترال را با هم سنجیده و تصمیم نهایی را بگیرند.
ترامپ چه وضعیتی در انتخابات مقدماتی خواهد داشت؟
اما وضعیت ترامپ در انتخابات مقدماتی آمریکا به چه صورت است؟ اکنون دو ایالات کوچک مانع از ورود ترامپ به انتخابات مقدماتی شده و اعلام کرده اند که اجازه صدور برگه رای ترامپ در انتخابات مقدماتی حزب جمهوری خواه را نخواهند داد. این مساله از جهتی کم اهمیت است و از جهتی می‌تواند دردسر ساز باشد.
علت بی اهمیت بودن این تصمیم این است که اولا دو ایالت مین و کلرادو در اختیار دموکراتهاست و ترامپ جمهوری خواه هرگز روی آراء این دو ایالت حساب باز نکرده و نخواهد کرد. بنابراین، اعضاء کنوانسیون نیز حساسیت زیادی روی این دو ایالت ندارند.
ثانیا، تیم حقوقی ترامپ نزد دیوان عالی ایالات متحده شکایت کرده اند. دیوان عالی آمریکا بالاترین نهاید حقوقی این کشور است و می تواند به راحتی در مورد سرنوشت ترامپ و انتخابات تصمیم گیری کند. از آنجا که بیشتر اعضاء دیوان عالی جمهوری خواه بوده و سه عضو اصلی آن توسط ترامپ و در دوره ریاست جمهوری او انتخاب شده اند، بسیار محتمل است که دیوان عالی تصمیم مقامات ایالات وین و کلرادو را نقض کند و اجازه ورود ترامپ به انتخابات را صادر نماید.
این مساله ای است که «مایک جانسون»، رئیس جدید و جمهوری خواه مجلس نمایندگان آمریکا که یکی از طرفداران ترامپ هم است، بر آن تاکید کرده است. جانسون گفته است: «تصمیم وزیر داخلی ایالت مِین برای رد صلاحیت ترامپ از انتخابات [ریاست‌جمهوری]، بی ملاحظه و مغرضانه است. مطمئنم که دیوان عالی [کل آمریکا] این تصمیم را ملغی می کند».
اما تصمیم دو ایالت آمریکا می تواند از جهتی دردسرساز باشد، چرا که اگر ایالات دیگر شروع به تبعیت از این دو ایالت کرده و مانع از شرکت ترامپ در انتخابات شوند، ممکن است دیوان عالی نیز نتواند مانع از این اتفاق شده و با تردید اعضاء حزب جمهوری خواه، ترامپ وارد یک چالش بزرگ شود.
