به نقل از روزنامه نیویورک تایمز، روز چهارشنبه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده اعلام کرد که به دنبال مذاکره برای دستیابی به یک «توافق هسته‌ای با نظارت کامل» با ایران است. او تأکید کرد که هدف این توافق، جلوگیری از دستیابی تهران به تسلیحات هسته‌ای و پرهیز از هرگونه درگیری نظامی است.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده که در دوره نخست خود از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، امضاشده در دولت باراک اوباما خارج شد، اکنون خواستار مذاکره‌ای جدید و توافقی بازنگری‌شده با ایران است. او صبح چهارشنبه در پیامی در شبکه اجتماعی خود نوشت: «ایالات متحده و ایران باید فوراً مذاکرات را آغاز کنند و پس از امضای توافق، جشنی بزرگ در خاورمیانه برگزار شود.» دونالد ترامپ همچنین تأکید کرد: «من خواهان ایرانی بزرگ و موفق هستم، اما ایرانی که نتواند سلاح هسته‌ای داشته باشد.»
سیاست دوگانه ترامپ در قبال ایران؛ تهدید تحریم یا امید به توافق؟
این درخواست دیپلماتیک دونالد ترامپ در حالی مطرح شد که چند ساعت پیش‌تر، از بازگشت به سیاست «فشار حداکثری» خبر داده بود؛ راهبردی که در دوره نخست ریاست‌جمهوری‌اش برای اعمال تحریم‌های گسترده اقتصادی و افزایش انزوای حکومت ایران به کار گرفته شد.
فرمان اجرایی جدید ترامپ علیه ایران با واکنش تند مقامات تهران مواجه شد. دولت ایران در بیانیه‌ای تأکید کرد که جمهوری اسلامی هرگز به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای نبوده و در نتیجه، تحریم‌های آمریکا را «بی‌اساس و غیرقابل توجیه» دانست. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه در گفت‌و‌گو با روزنامه شرق اظهار داشت: «فشار حداکثری تجربه‌ای شکست‌خورده است و تلاش برای تکرار آن، به شکست دیگری خواهد انجامید.» او همچنین تأکید کرد: «اگر هدف این است که ایران به سمت ساخت سلاح هسته‌ای نرود، این موضوع به‌سادگی قابل تحقق است و در این مورد هیچ مشکلی وجود ندارد.»
مقامات اطلاعاتی ایالات متحده اعلام کرده‌اند که ایران هنوز تصمیمی برای ساخت بمب هسته‌ای نگرفته است. با این حال، آنها هشدار داده‌اند که تهران همچنان به غنی‌سازی اورانیوم ادامه می‌دهد و برخی بررسی‌ها را در مورد امکان ساخت یک سلاح ابتدایی انجام داده است؛ سلاحی که در صورت تصمیم‌گیری سیاسی، می‌تواند در مدت کوتاهی تولید شود. دونالد ترامپ در اظهاراتی تأکید کرد که ایران «به هیچ وجه» نباید به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند. با این حال، زمانی که از او پرسیده شد آیا ایالات متحده در صورت وقوع حمله‌ای فرضی به تأسیسات هسته‌ای ایران، از اسرائیل حمایت خواهد کرد یا نه، از ارائه پاسخی صریح خودداری کرد.
ترامپ: ایران را به خاکستر تبدیل نمی‌کنیم، بلکه به‌دنبال توافق هستیم
دونالد ترامپ، که فرمان اجرایی بازگشت به سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران را امضا کرده است، در عین حال گفت که درباره ضرورت این اقدام تردید دارد و ترجیح می‌دهد راه‌حلی دیپلماتیک برای حل اختلافات با تهران پیدا شود. او روز سه‌شنبه، در جریان امضای این فرمان در دفتر کاخ سفید، اظهار داشت: «همه از من می‌خواهند این فرمان را امضا کنم. من این کار را انجام می‌دهم. این اقدام فشار سنگینی بر ایران وارد می‌کند و مشابه چیزی است که پیش‌تر هم انجام داده بودیم. اما امیدوارم که نیاز چندانی به استفاده از آن نباشد.» دونالد ترامپ در ادامه اظهاراتش تاکید کرد: «خواهیم دید که آیا می‌توانیم با ایران به توافق برسیم و در کنار هم زندگی کنیم یا خیر. شاید این امر ممکن باشد و شاید هم نباشد. به هر حال، من این فرمان را امضا می‌کنم، اما از انجام آن خوشحال نیستم.»
دونالد ترامپ روز چهارشنبه در پیامی در شبکه اجتماعی خود ابراز امیدواری کرد که بتواند با رهبران ایران به توافقی دست یابد که از تحریم‌های اقتصادی یا اقدامات نظامی علیه این کشور جلوگیری کند. او نوشت: «گزارش‌هایی که ادعا می‌کنند ایالات متحده و اسرائیل قصد دارند ایران را به خاکستر تبدیل کنند، به‌شدت اغراق‌آمیز هستند.» ترامپ تأکید کرد که به جای درگیری، ترجیح می‌دهد یک توافق صلح‌آمیز و قابل راستی‌آزمایی حاصل شود. او در ادامه تاکید کرد: «من بسیار ترجیح می‌دهم که یک توافق صلح هسته‌ای راستی‌آزمایی‌شده داشته باشیم؛ توافقی که به ایران اجازه دهد به‌طور مسالمت‌آمیز رشد کند و شکوفا شود.»
تمایل ترامپ به مذاکره با ایران، چرخشی آشکار در مقایسه با رویکرد او در دوره نخست ریاست‌جمهوری‌اش محسوب می‌شود؛ دورانی که به‌شدت از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ (برجام) انتقاد می‌کرد و باراک اوباما، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، را به‌خاطر امضای آن مورد حمله قرار می‌داد. برجام، که در دولت اوباما به امضا رسید، ایران را متعهد می‌کرد تا ۹۷ درصد از ذخایر مواد هسته‌ای خود را واگذار کرده و فعالیت‌های تحقیقاتی و توسعه‌ای خود را محدود کند. ترامپ که پیش‌تر این توافق را «فاجعه‌بار» و «بدترین توافق تاریخ» خوانده بود، اکنون به نظر می‌رسد که در تلاش است مسیر دیپلماسی را دوباره بررسی کند و امکان دستیابی به توافقی جدید را مورد ارزیابی قرار دهد.
