از بین بردن جرم پشت دندان در خانه: جرم دندان یکی از مشکلات شایع دهان و دندان است که می‌تواند منجر به بوی بد دهان، پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه شود. جرم پشت دندان به دلیل سختی دسترسی، بیشتر از سایر قسمت‌ها ایجاد می‌شود. در این مقاله، روش‌های خانگی و طبیعی برای از بین بردن جرم پشت دندان را بررسی می‌کنیم.
جرم دندان چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟
جرم دندان، لایه‌ای سخت و زردرنگ است که از تجمع پلاک‌های باکتریایی و مواد معدنی موجود در بزاق ایجاد می‌شود. این جرم معمولاً در نواحی‌ای که مسواک زدن دشوار است، مانند پشت دندان‌ها، بیشتر مشاهده می‌شود. در ابتدا، پلاک‌های دندانی که از بقایای غذا و باکتری‌ها تشکیل شده‌اند، روی سطح دندان‌ها ایجاد می‌شوند. اگر این پلاک‌ها به موقع پاک نشوند، با مواد معدنی بزاق ترکیب شده و به جرم سخت تبدیل می‌شوند.
عوامل اصلی ایجاد جرم دندان:
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان به طور منظم
- مصرف بیش از حد غذاهای شیرین و نشاسته‌ای
- نوشیدن چای و قهوه و سایر نوشیدنی‌های رنگدانه‌دار
- سیگار کشیدن و مصرف محصولات حاوی تنباکو
- کاهش تولید بزاق در دهان که می‌تواند ناشی از مصرف دارو یا مشکلات پزشکی باشد
از بین بردن جرم پشت دندان در خانه
روش‌های خانگی برای از بین بردن جرم پشت دندان عبارتند از:
۱. مسواک زدن منظم و صحیح
اولین و مهم‌ترین قدم برای از بین بردن جرم پشت دندان، مسواک زدن صحیح و منظم است. بسیاری از افراد مسواک زدن را انجام می‌دهند اما به دلیل عدم آگاهی از تکنیک‌های صحیح، دندان‌ها را به طور کامل تمیز نمی‌کنند. برای مسواک زدن صحیح:
- حداقل دو بار در روز و به مدت دو دقیقه دندان‌ها را مسواک بزنید.
- از مسواک با پرزهای متوسط تا نرم استفاده کنید تا به لثه‌ها آسیب نرسد.
- مسواک را با زاویه ۴۵ درجه نسبت به خط لثه قرار دهید و با حرکات دایره‌ای مسواک بزنید.
- توجه ویژه‌ای به پشت دندان‌ها، به‌خصوص دندان‌های جلویی فک پایین، داشته باشید.
- هر سه تا چهار ماه یک‌بار مسواک خود را تعویض کنید.
۲. استفاده از جوش شیرین
جوش شیرین به دلیل خاصیت ضدباکتریایی و سایشی ملایم خود، یکی از رایج‌ترین روش‌های خانگی برای از بین بردن جرم دندان است. این ماده با تغییر pH دهان و ایجاد محیطی قلیایی، به کاهش رشد باکتری‌های مضر کمک می‌کند.
روش استفاده:
- مقدار کمی جوش شیرین را با چند قطره آب ترکیب کرده و خمیری ایجاد کنید.
- خمیر را روی مسواک قرار داده و به آرامی دندان‌ها، به‌ویژه پشت آن‌ها را مسواک بزنید.
- پس از ۲ تا ۳ دقیقه، دهان خود را با آب بشویید.
- این روش را یک تا دو بار در هفته انجام دهید. استفاده بیش از حد از جوش شیرین می‌تواند به مینای دندان آسیب برساند.
۳. روغن نارگیل یا روغن کنجد (Oil Pulling)
شست‌وشوی دهان با روغن یا اصطلاحاً Oil Pulling، یک روش سنتی در طب آیورودا است که به حذف سموم، پلاک‌های باکتریایی و جرم‌های دندانی کمک می‌کند. روغن‌های گیاهی مانند روغن نارگیل و روغن کنجد خاصیت ضدباکتریایی و ضدالتهابی دارند.
روش استفاده:
- یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل یا کنجد را در دهان خود بریزید.
- به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روغن را به آرامی در دهان بچرخانید.
- پس از پایان، روغن را بیرون بریزید (هرگز آن را قورت ندهید).
- دهان خود را با آب گرم بشویید و سپس مسواک بزنید.
- انجام این کار به صورت روزانه، قبل از مسواک زدن، به مرور زمان جرم‌های دندانی را کاهش می‌دهد.
۴. استفاده از سرکه سیب
سرکه سیب به دلیل خاصیت اسیدی ملایم خود، می‌تواند به کاهش جرم دندان و سفید شدن آن کمک کند. البته باید مراقب باشید که استفاده مداوم و نادرست از سرکه سیب می‌تواند به مینای دندان آسیب برساند.
روش استفاده:
- یک قاشق غذاخوری سرکه سیب طبیعی را با نصف لیوان آب ولرم مخلوط کنید.
- به مدت ۳۰ ثانیه محلول را در دهان بچرخانید.
- پس از آن، دهان خود را با آب ساده بشویید تا اثرات اسیدی آن از بین برود.
- این روش را ۲ تا ۳ بار در هفته انجام دهید.
۵. استفاده از پوست پرتقال
پوست پرتقال حاوی ترکیباتی مانند ویتامین C و لیمونن است که به تجزیه جرم‌های دندانی و مبارزه با باکتری‌های دهان کمک می‌کند.
روش استفاده:
- قسمت داخلی پوست پرتقال تازه را به مدت ۲ تا ۳ دقیقه روی پشت دندان‌ها بمالید.
- پس از آن، دهان خود را با آب بشویید یا دندان‌هایتان را مسواک بزنید.
- این روش را می‌توانید هر شب قبل از خواب انجام دهید.
۶. استفاده از آب اکسیژنه (هیدروژن پراکسید)
آب اکسیژنه ۳ درصد خاصیت ضدباکتریایی دارد و به سفید شدن و کاهش جرم دندان کمک می‌کند.
روش استفاده:
- مقدار مساوی آب و آب اکسیژنه ۳ درصد را مخلوط کنید.
- محلول را به مدت ۳۰ ثانیه در دهان خود بچرخانید.
- سپس دهان خود را با آب معمولی بشویید.
- این روش را ۲ تا ۳ بار در هفته انجام دهید.
نکته: از بلعیدن محلول خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث تحریک دستگاه گوارش شود.
۷. استفاده از نمک دریایی
نمک دریایی به دلیل دارا بودن مواد معدنی مفید و خاصیت ضدعفونی‌کنندگی، می‌تواند به حذف جرم دندان کمک کند.
روش استفاده:
- یک قاشق چای‌خوری نمک دریایی را در یک لیوان آب گرم حل کنید.
- دهان خود را با این محلول به مدت ۳۰ ثانیه بشویید.
- این کار را روزانه، ترجیحاً پس از وعده‌های غذایی، انجام دهید.
همچنین بخوانید: جرم گیری طبیعی دندان با زردچوبه
چگونه از ایجاد جرم پشت دندان جلوگیری کنیم؟
- نخ دندان بکشید: استفاده روزانه از نخ دندان به از بین بردن پلاک‌های بین دندان‌ها کمک می‌کند و از ایجاد جرم جلوگیری می‌کند.
- دهان‌شویه مناسب: استفاده از دهان‌شویه‌های حاوی فلوراید و مواد ضدباکتریایی می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از جرم دندان داشته باشد.
- مصرف غذاهای سالم: میوه‌ها و سبزیجاتی مانند سیب، هویج و کرفس به دلیل بافت فیبری خود به پاک شدن دندان‌ها کمک می‌کنند.
- کاهش مصرف قند و نشاسته: باکتری‌های دهان از قند تغذیه می‌کنند و محصولات جانبی اسیدی تولید می‌کنند که منجر به جرم و پوسیدگی دندان می‌شود.
- اجتناب از سیگار و قهوه: دخانیات و نوشیدنی‌های رنگی باعث افزایش میزان جرم دندان‌ها می‌شوند.
- مراجعه منظم به دندانپزشک: هر ۶ ماه یک‌بار برای جرم‌گیری و بررسی سلامت دهان و دندان به دندانپزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: بهترین روش سفید کردن دندان
پرسش‌های متداول درباره جرم دندان
۱. آیا جرم دندان باعث بوی بد دهان می‌شود؟
بله، جرم دندان محلی برای تجمع باکتری‌ها است که با تجزیه مواد غذایی باعث ایجاد بوی بد دهان می‌شود.
۲. آیا جرم‌گیری دندان در خانه ممکن است؟
تا حدی بله، اما روش‌های خانگی بیشتر برای جلوگیری و کاهش جرم مؤثر هستند. برای حذف کامل جرم‌های سخت، باید به دندانپزشک مراجعه کرد.
۳. چند بار در سال باید جرم‌گیری دندان انجام شود؟
به طور معمول، مراجعه هر ۶ ماه یک‌بار توصیه می‌شود، اما بسته به شرایط بهداشت دهان و میزان جرم، ممکن است نیاز به جرم‌گیری بیشتر باشد
جمع‌بندی
جرم پشت دندان می‌تواند مشکلات جدی برای سلامت دهان و دندان ایجاد کند، اما با رعایت بهداشت و استفاده از روش‌های خانگی، می‌توان تا حد زیادی از تشکیل آن جلوگیری کرد. استفاده از جوش شیرین، روغن‌کشی، سرکه سیب، پوست پرتقال و مسواک زدن صحیح از جمله روش‌های مؤثر برای از بین بردن جرم پشت دندان هستند. علاوه بر این، رعایت نکات پیشگیری مانند نخ دندان کشیدن، کاهش مصرف قند و مراجعه منظم به دندانپزشک می‌تواند از ایجاد جرم دندان جلوگیری کند.
