علی‌رغم چالش‌های عمده‌ای که صنعت NFT در سال ۲۰۲۴ با آن دست و پنجه نرم کرد، خوش‌بینی نسبت به احیای این حوزه همچنان در میان فعالان و سرمایه‌گذاران این بازار به چشم می‌خورد.
براساس تحلیل‌های منتشر شده توسط پلتفرم کریپتواسلم (CryptoSlam)، ان‌اف‌تی‌ها علی‌رغم فراز و نشیب‌های سال ۲۰۲۴، همچنان نقشی کلیدی در اکوسیستم وب۳ ایفا می‌کنند. کارشناسان و تحلیلگران این صنعت بر این باورند که قابلیت‌های کاربردی NFTها، به‌عنوان محرک اصلی، چشم‌انداز مثبتی را برای رونق مجدد این بازار ترسیم می‌کند.
بیشتر بخوانید: NFT چیست؟ همه چیز درباره ان اف تی – آپدیت ۲۰۲۴
برخلاف روایت‌های بدبینانه برخی رسانه‌ها مبنی بر پایان عصر NFTها، آمارهای CryptoSlam حاکی از تداوم فعالیت چشمگیر سرمایه‌گذاران در این بازار است. گردش مالی ۸.۵ میلیارد دلاری معاملات NFT در سال ۲۰۲۴، گواهی بر پویایی مستمر این اکوسیستم به شمار می‌رود.
داده‌های آماری نشان‌دهنده روندی متناقض‌نما در بازار NFT است: اگرچه ارزش کلی معاملات کاهش یافته، اما جامعه فعالان این حوزه به طور قابل توجهی گسترش یافته است. افزایش ۶۲ درصدی تعداد خریداران از ۴.۶ میلیون در سال ۲۰۲۳ به ۷.۵ میلیون در سال ۲۰۲۴، و رشد ۳۷ درصدی نسبت به ۵.۴ میلیون خریدار سال ۲۰۲۲ (که سال طلایی NFTها محسوب می‌شود)، نشان‌دهنده گسترش چشمگیر پایگاه کاربری این فناوری است.
سال ۲۰۲۴ برای سرمایه‌گذاران NFT سالی پر از چالش و آزمون بود. ترکیبی از عوامل مختلف، از جمله یک دوره رکود هفت ماهه، کناره‌گیری شرکت‌های بزرگ از این حوزه و مداخلات نظارتی کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) در قالب اخطارهای ولز، فشار قابل توجهی را بر این بازار وارد کرد.
چالش‌های متعدد پروژه‌های NFT در سال ۲۰۲۴
سال ۲۰۲۴ با یک خبر نامطلوب برای جامعه NFT آغاز شد: شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) پس از یک سال ارائه خدمات، پشتیبانی خود از NFTها در تصاویر پروفایل را متوقف کرد. این تصمیم واکنش‌های متفاوتی را برانگیخت؛ برخی آن را نشانه‌ای از افول بازار تلقی کردند، در حالی که عده‌ای دیگر نگران تأثیر این تصمیم بر امنیت و اعتبارسنجی کاربران در این پلتفرم شدند.
حذف این قابلیت با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شد. گروهی از کاربران با اشاره به کارآمدی این ویژگی در شناسایی حساب‌های اصیل، نگرانی خود را ابراز کردند. به گفته یکی از اعضای جامعه، تصاویر پروفایل NFT ابزاری مؤثر برای تشخیص هویت واقعی کاربران در تعاملات آنلاین بود و حذف آن می‌تواند چالش‌هایی در زمینه مقابله با حساب‌های جعلی و کلاهبرداری ایجاد کند.
گیم‌استاپ (GameStop)، شرکت معروف خرده‌فروشی بازی‌های ویدئویی، به دلیل عدم وجود چارچوب‌های قانونی شفاف در ایالات متحده، تصمیم به توقف فعالیت بازار NFT خود گرفت. این تصمیم که در همان ماه اعلام شد، نشان‌دهنده چالش‌های موجود در حوزه دارایی‌های دیجیتال بود.
در ژوئیه (تیر ۱۴۰۳)، درفت‌کینگز (DraftKings)، شرکت شرط‌بندی آمریکایی، در اقدامی قابل توجه تصمیم به تعطیلی کامل بخش NFT خود گرفت. این تصمیم شامل توقف فعالیت مجموعه‌های محبوب Reignmakers و همچنین بازار NFT این شرکت می‌شد. درفت‌کینگز در بیانیه خود، تغییر و تحولات در فضای قانون‌گذاری را دلیل اصلی این تصمیم اعلام کرد.
در ادامه این روند، دو بازیگر مهم دنیای ارزهای دیجیتال نیز از بازار NFT خارج شدند. نخست، Immutable، پلتفرم بلاک چین لایه ۲، در مرداد ۱۴۰۲ فعالیت بازار NFT خود را متوقف کرد. سپس در آبان همان سال، صرافی کراکن (Kraken) نیز تصمیم مشابهی گرفت و به فعالیت خود در حوزه NFT پایان داد.
در دسامبر (آذر ۱۴۰۳)، پروژه NFT متعلق به نایکی (Nike) به نام RTFKT هم اعلام کرد که در ژانویه ۲۰۲۵ (دی ۱۴۰۳) به فعالیت خود پایان خواهد داد.
ارسال اخطار ولز از سوی SEC به نهادهای NFT
SEC در سال ۲۰۲۴ تمرکز خود روی NFTها را افزایش داد. در ۲۸ اوت (۶ شهریور ۱۴۰۳)، دوین فینزر (Devin Finzer)، مدیرعامل اوپن‌سی(OpenSea) در پستی در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که این نهاد قانون‌گذار یک اخطار ولز برای این پلتفرم معاملاتی NFT ارسال کرده است.
اخطار ولز یک اطلاعیه رسمی از سوی SEC است که نشان می‌دهد این نهاد در حال بررسی اقدام قانونی علیه یک موجودیت است. این اخطار نشان می‌دهد که این سازمان تحقیقات خود را تکمیل کرده و شواهدی از نقض احتمالی قوانین اوراق بهادار کشف کرده است.
فینزر گفت که SEC ادعا کرده است NFTها در OpenSea ممکن است به‌عنوان اوراق بهادار ثبت‌نشده محسوب شوند. این مدیر اعلام کرد که این بازار آماده مقابله با هرگونه اقدام قانونی از سوی این نهاد است و افزود که هدف قرار دادن NFTها توسط SEC، نوآوری را در مقیاس گسترده‌تر متوقف خواهد کرد و هنرمندان و خلاقان را در معرض خطر قرار می‌دهد.
در ۱۶ دسامبر (۲۵ آذر ۱۴۰۳)، پلتفرم NFT به نام سایبرکونگز (CyberKongz) نیز اخطار ولز خود را از SEC دریافت کرد. تیم CyberKongz اعلام کرد که این مسئله از فروش NFTهای Genesis Kongz در سال ۲۰۲۱ نشأت گرفته است.
این پروژه گفت SEC با لحنی نگران‌کننده به آن نزدیک شده و اعلام کرده که یک توکن نمی‌تواند بدون ثبت‌شدن به‌عنوان اوراق بهادار در یک بازی بلاک چینی استفاده شود. CyberKongz اعلام کرد که موضع SEC می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای برای بازی‌های بلاک‌چینی داشته باشد و متعهد شد با این اتهامات مقابله کند.
افت هفت‌ماهه NFTها در سال ۲۰۲۴
حجم معاملات NFT چالش‌های گسترده سال ۲۰۲۴ را منعکس کرد. مارس (اسفند ۱۴۰۳) با ۱.۶ میلیارد دلار بالاترین فروش ماهانه را ثبت کرد که به لطف NFTها در اتریوم (ETH)، بیت کوین (BTC) و سولانا (SOL)، سه بلاک چین محبوب برای کلکسیون‌های دیجیتال، به دست آمد.
با این‌حال، بازار به‌طور مداوم کاهش یافت و در سپتامبر (شهریور ۱۴۰۳) به پایین‌ترین رکورد خود رسید؛ زمانی که فروش ماهانه برای اولین بار از سال ۲۰۲۱ به کمتر از ۳۰۰ میلیون دلار رسید. تعداد کل تراکنش‌های NFT نیز از ۷.۳ میلیون در اوت به ۴.۹ میلیون در سپتامبر کاهش یافت.
پس از رسیدن بازار به پایین‌ترین نقطه، NFTها در اکتبر (مهر ۱۴۰۳) مسیر خود را تغییر دادند و با رشد ۱۸ درصدی به فروش حدود ۳۵۶ میلیون دلار رسیدند. در همین ماه، NFTهای مبتنی بر سولانا به رکورد ۶ میلیارد دلار در مجموع فروش تمام دوران خود دست یافتند.
در نوامبر (آبان ۱۴۰۳) عملکرد حتی قوی‌تری رقم خورد و NFTها حجم فروش ماهانه ۵۶۲ میلیون دلاری را ثبت کردند که بالاترین رقم در شش ماه گذشته بود. این احیای دارایی‌های NFT در اواخر سال مجدداً با پیشگامی مجموعه‌های اتریوم، بیت کوین و سولانا همراه بود.
پیش‌بینی NFTها در سال ۲۰۲۵
اگرچه افت بازار NFT باعث دلسردی بسیاری از فعالان این حوزه شده است، اما کارشناسان و متخصصان صنعت دیدگاه‌های متفاوتی درباره آینده این فناوری و احتمال احیای مجدد آن مطرح می‌کنند.
جانا برترام (Jana Bertram)، مدیر استراتژی در RARI Foundation، در یکی از قسمت‌های پادکست Hashing It Out کوین‌تلگراف (Cointelegraph) گفت که NFTها احتمالاً در شکلی متفاوت بازخواهند گشت. او با اذعان به کاهش حجم معاملات، استدلال کرد که این فناوری همچنان ارزشمند است.
برترام معتقد است NFTها می‌توانند فراتر از هنر دیجیتال و کلکسیونی‌ها گسترش یابند و به کاربردهای عملی مانند تأیید هویت، ثبت مالکیت و مستندسازی در حوزه سلامت وارد شوند.
لنیکس لای (Lennix Lai)، مدیر ارشد تجاری جهانی در اوکی‌اکس (OKX)، درباره آینده NFTهای بیت کوین در سال ۲۰۲۵ گفت که این دارایی‌ها وارد مرحله جدیدی از رشد می‌شوند. او اشاره کرد که داده‌های معاملاتی آن‌ها نشان‌دهنده یک احیا با ۵۵ درصد افزایش در حجم اوردینالز (Ordinals) از اکتبر تا نوامبر است. او گفت:
«ما نشانه‌های امیدوارکننده‌ای از پذیرش می‌بینیم، از JRNE، اولین برند جواهرات پشتیبانی‌شده با بیت کوین که یک مجموعه Ordinals را راه‌اندازی کرد، تا سایر هنرمندان شناخته‌شده که انتخاب می‌کنند آثار خود را روی اولین بلاک چین جهان حک کنند.»
در همین حال، یات سیو (Yat Siu)، رئیس هیئت مدیره انیموکا برندز(Animoca Brands) به کوین‌تلگراف گفت که NFTها حتی از سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ هم بزرگ‌تر خواهند شد. او استدلال کرد که با رشد بازارهای ارز دیجیتال، هر بخش از فضای وب۳ نیز رشد خواهد کرد:
«استاندارد چارترد (Standard Chartered) پیش‌بینی کرده که تا سال ۲۰۲۶، بازار ارزهای دیجیتال می‌تواند به ۱۰ تریلیون دلار برسد. اگر این پیش‌بینی درست باشد، همه چیز رشد خواهد کرد. این یعنی با توجه به حجم معاملات فعلی، NFTها به فروش ماهانه چند میلیارد دلار خواهند رسید، چرا که کل بازار در حال رشد است.»
سیو همچنین گفت با ورود افراد بیشتر به حوزه بیت کوین، آن‌ها NFTها و کاربردهای آن را کشف خواهند کرد. او گفت در حالی که بیت کوین یک ذخیره ارزش ارزشمند است، NFTها در بازی‌های وب۳ خدمات ارائه می‌دهند. وی افزود: «NFTها رشد خواهند کرد و البته اکوسیستم‌های توکن اطراف آن نیز همینطور.»
