چای یکی از نوشیدنیهای محبوب است که افراد بسیار زیادی آن را مصرف میکنند، اما نکته مهم این است که اغلب افراد در موقع خوردن چای اشتباهاتی را مرتکب میشوند!
به گزارش نمناک، چای یکی از پرطرفدارترین و پر مصرفترین نوشیدنیها در جهان است که انواع مختلفی دارد. این نوشیدنی گرم آرامش بخش بوده و خستگی را از تن بیرون میکند.
چای اگر در حد طبیعی و در زمان مناسبی مصرف شود، خواص درمانی زیادی داشته و برای سلامتی مفید است. متاسفانه بسیاری از افراد اشتباهات زیادی را هنگام نوشیدن چای مرتکب میشوند که بسیار آسیب زا است و از فواید این نوشیدنی ارزشمند میکاهد.
۱. چای دیروز را نخورید
چای کهنه دم، به سرعت ویتامینها و سایر مواد مغذی خود را از دست میدهد و برای نوشیدن مناسب نیست، اما به عنوان یک عامل خارجی برای اهداف درمانی استفاده میشود. برای مثال میتواند به عنوان دهانشویه، برای تسکین درد زبان، درمان التهاب دهان یا خونریزی لثه استفاده شود و یا میتوان آن را روی پوست آسیب دیده یا ملتهب قرار داد. چایی که یک روز قبل آماده شده است، نه تنها به دلیل اکسیداسیون ارزش غذایی خود را از دست میدهد بلکه ممکن است مورد حمله باکتریها قرار بگیرد.
۲. چای داغ داغ ننوشید
به گفته پزشکانی که این مشکل را در کشورهای مختلف بررسی کرده اند، دمای بسیار گرم آب میتواند گلو، مری و معده شما را تحریک یا حتی صدمه بزند، خصوصاً در صورت استفاده طولانی مدت. دمای مناسب آب برای چای ۶۲ درجه سانتیگراد (یا ۱۴۴ فارنهایت) است، به این معنی که پس از رسیدن آب به نقطه جوش ۱۰۰ درجه سانتیگراد (یا ۲۱۲ فارنهایت)، باید چند دقیقه صبر کنید تا آن را روی چای خود بریزید و میل کنید.
۳. از نوشیدن چای طعم دار خودداری کنید
پژوهشگران در چایهایی با طعم مرکبات آثاری از فلزهای سرب و آلومینیوم را یافتند. وجود این مواد در چای باعث بروز مشکلات قلبی و کلیوی و حتی به وجود آمدن مشکلاتی در سیستم تولید مثل میشود. چایهای کیسهای که با مرکبات طعم دار شده اند نیز دارای آلومینیوم، سرب و گاها کادمیوم هستند.
۴. چای خیلی غلیظ و پررنگ ننوشید
مقدار زیاد کافئین و تانن موجود در چای غلیظ ممکن است باعث سردرد و بی خوابی شود، علاوه بر این، به سادگی طعم آن قابل تحمل نیست و کمتر کسی میتواند بگوید، چای پررنگ را با لذت مینوشد.
۵. چای ارزان نخرید
تحقیقات نشان داده است که چایهای ارزان قیمت بیشتر به دندانها آسیب میرسانند، زیرا میزان فلوراید در آنها بسیار زیاد است و در چایهای گرانقیمت و با کیفیت فلوراید کمتری وجود دارد که این تنها به دلیل مراحل کاشت و برداشت این چایها میتواند باشد که زیر نظر بهداشت و قوانین سختگیرانه است.
۶. قبل از خواب چای ننوشید
نوشیدن چای قبل از خواب میتواند جریان خون و ضربان قلب را افزایش دهد و منجر به هیجان زده و پر انرژی شدن مغز و سیستم عصبی و بی خوابی گردد پس اگر میخواهید به طور آگاهانه در شبها بیدار بمانید، چای بنوشید.
۷. چای کیسهای مصرف نکنید
اغلب چایهای کیسهای دارای اسانس و رنگهای شیمیایی هستند که این رنگها میتوانند بدن انسان را با بیماریها و مشکلات گوناگون مانند زخم معده، خستگی، یبوست، سردرد و تولید سموم خطرناک و بروز انواع سرطانها مواجه کنند. در تولید چای کیسهای از برگ کامل چای استفاده نمیشود و به جای آن خاک چای در کیسهها قرار داده میشود، بنابراین میتوان از این نوع چای به عنوان چای کهنه یاد کرد. پر رنگ شدن چای کیسهای در آب جوش در کمتر از سی ثانیه به دلیل نامرغوب بودن آن است.
۸. برای کمک به بلعیدن داروها از چای استفاده نکنید
یکی از عادات کاملا اشتباه در مصرف چای، استفاده از آن به عنوان مایعی برای بلعیدن داروست که کاری بسیار نادرست است. تانن موجود در چای میتواند جذب دارو را کاهش داده و برخی از خواص آن را از بین ببرد.
۹. قبل از غذا چای ننوشید
چای مصرف شده قبل از غذا منجر به رقت بزاق میشود و قدرت چشایی شما را ضعیف کند و بر توانایی شما برای لذت بردن از طعمهای دیگر در وعده غذایی تأثیر منفی بگذارد. نوشیدن چای قبل از غذا همچنین برای هضم غذا مفید نیست. اگر واقعاً میخواهید قبل از غذا چای بخورید حداقل نیم ساعت یا بیشتر قبل از غذا فنجان خود را تمام کنید.
۱۰. بلافاصله بعد از غذا چای ننوشید
همانطور که میدانید، هر نوع نوشیدنی، از جمله چای، بلافاصله بعد از خوردن غذا، غلظت آب معده را کاهش داده، هضم را کند و کل سیستم گوارش را مختل میکند. از طرفی اسید تاننیک موجود در چای ممکن است بر جذب مناسب پروتئین و آهن در غذا تأثیر بگذارد؛ بنابراین بهتر است قبل از برداشتن مجدد لیوان چای، ۲۰-۳۰ دقیقه بعد از غذا صبر کنید یا اگر میخواهید از چای خود لذت ببرید، حدود یک ساعت صبر کنید.
۱۱. از نوشیدن چای با معده خالی خودداری کنید
خاصیت اسیدی چای میتواند معده خالی شما را ناراحت کرده و باعث حالت تهوع و احساس بیماری شود. این مسئله به ویژه در صورت بروز مشکلات گوارشی یا معدهای مانند زخم یا ریفلاکس اسید بسیار به چشم میخورد.
۱۲. از نوشیدن چای سرد خودداری کنید
مانند چای داغ، مصرف چای سرد هم عوارضی دارد. چای سرد میتواند گردش انرژی شما را راکد کرده و به طور بالقوه بلغم در بدن تولید کند.
۱۳. از جوشاندن یا دم کشیدن چای به مدت طولانی خودداری کنید
اگر چای خود را به مدت طولانی جوشانده یا به مدت طولانی دم کنید، نه تنها شفافیت و عطر چای خود را از دست میدهید بلکه ارزش غذایی آن را نیز به دلیل اثر اکسیداسیون از بین خواهد رفت.
۱۴. از رقیق شدن زیاد چای خودداری کنید
هنگام اماده کردن چای، به غلظت آن توجه کنید و تعادل بین آب و چای را رعایت کنید تا نه چای آمادهی شده شما بسیار غلیظ باشد و نه بسیار سبک و بی فایده.
۱۵. بیش از حد چای ننوشید
نوشیدن متعادل چای با فوایدی برای بدن به همراه است، اما نوشیدن زیاد چای یعنی بیش از سه تا ۴ فنجان میتواند با عوارض جانبی منفی مانند کاهش جذب آهن، افزایش استرس، خواب بی کیفیت و بیقراری، حالت تهوع، سوزش سر دل، سردرد و وابستگی به کافئین همراه باشد. چای سیاه کافئین بیشتری داشته و هرچه زمان دم کشیدن چای بیشتر باشد، مقدار کافئین افزایش مییابد.
زمان ایدهآل برای دمکشیدن چای
نوشیدن چای فقط این نیست که برگهای چای را در آب بریزید و دم کنید. در این مطلب درباره انواع چای و نحوه درست دم کردن چای میخوانید.
به گزارش همشهری آنلاین، تقریبا ۵۰۰۰ سال است که انسان چای را میشناسد. چای برای اولینبار در چین کشف شد و از آن به بعد پای ثابت رژیم غذایی انسان در تمام دنیا شد. این نوشیدنی مطبوع یکی از پُرمصرفترین نوشیدنیها روی کره زمین است.
چای دارای انواع طعمها و خواص است و تنوع عطر و بوی چای باعث شده برای هر سلیقه و طبعی چای وجود داشته باشد؛ از تند یا شیرین گرفته تا ملایم یا پُررنگ.
نوشیدن چای فقط این نیست که برگهای چای را در آب بریزید و دم کنید. تاریخچه چای در تشریفات فرهنگی اهمیت دارد و انواع این تشریفات و مراسم، تجربهٔ نوشیدن چای را ژرفتر و بامعناتر میکنند.
چای چیست؟
چای سه نوع اصلی دارد: چای واقعی (true tea)، دمنوش یا چای گیاهی (herbal tea) و چای معطر (flavored tea). وجه تمایز این چایها گیاهانی هستند که از آنها برای درستکردن چای استفاده میشود. هر یک از این نوع چایها، زیر مجموعهای نیز دارند که انواع گوناگون چای را از هم مشخص میکنند.
انواع چای
بسیاری از افرادی که زیاد اهل چای نیستند متعجب میشوند وقتی میفهمند دمنوشها و چایهای معطر در واقع چای نیستند، زیرا این انواع حاوی هیچ قسمت از گیاه چای که اسم علمی آن کاملیا سیننسیس است نیستند. دمنوشها و چایهای معطر در واقع دمکردهٔ گیاهان و گلها در آب هستند که به آنها جوشانده میگویند.
چای واقعی
چای سه نوع اصلی دارد. چای واقعی دم کردهای است که از برگهای گیاه کاملیا سیننسیس درست میشود. این نوع چای همان چای سنتی است که هزاران سال پیش کشف شد. چای واقعی پنج نوع است: چای سفید، چای سبز، چای اولانگ، چای سیاه و چای پوئر (به ترتیب در تصویر فوق نشان داده شده است). وقتی دانشمندان در مورد فواید چای تحقیق و مطالعه میکنند، هدفشان همین چایها است.
این چایها باوجود اینکه از برگهای یک گیاه گرفته میشوند؛ اما از نظر عطر و بو و ظاهر تفاوت زیادی با هم دارند. چای سفید، رنگ روشن و شفاف است و شیرینی ملایمی دارد؛ اما چای سیاه پُررنگ و با طعمی قوی است؛ چطور ممکن است دو چای که از یک برگ تهیه میشوند اینقدر با هم متفاوت باشند. پاسخ این سؤال در فرایند تولید آنهاست.
برخی از چایهای واقعی مثل چای اولانگ و چای سیاه اکسید شده هستند. در این فرایند، آنزیمهای موجود در برگهای چای در معرض اکسیژن قرار میگیرند که باعث میشود برگها تیره شوند. دیگر انواع چای واقعی مثل چای سفید و چای سبز این فرایند اکسیدشدن را پشت سر نمیگذارند، در نتیجه ملایمتر و طبیعیترند.
چای سفید
چای سفید چای واقعی است که کمترین فراوری روی آن انجام شده است؛ چون قرار است طعم و ظاهر طبیعی خود را تا جایی که ممکن است حفظ کند. برگهای چای با دست چیده شده و سپس زیر نور خورشید خشک میشوند. فقط جوانترین برگهای گیاه چای برای درستکردن چای سفید استفاده میشوند. تولیدکنندههای چای سفید معمولاً فقط دو برگ اول هر جوانه را میچینند.
بیشتر چای سفید در استان فوجیان چین تولید میشود. اخیراً کشت چای سفید در سریلانکا و آفریقا نیز انجام میشود و این چای سفید جدید به نام چای سفید سیلان و آفریقا به فروش میرسد تا از چای سفید سنتی که در چین تولید میشود متمایز باشد.
چای سفید بهطورکلی دارای طعم بسیار ملایم و کمی شیرین است. این چای رنگ زرد شفاف و روشن دارد؛ اما برخی از انواع آن که از برگهای بزرگتر تهیه شده و ساقه دارند ممکن است تهرنگ سبز داشته باشند. چای سفید علاوه بر مزه شیرین ملایمی که دارد دارای تهمزهٔ میوهای و گُلی است. این چای معمولاً با برشی از لیمو یا کمی عسل مصرف میشود.
چای سبز
چای سبز مثل چای سفید از برگهای گیاه چای تهیه میشود که بسیار کم فراوری شده است. برگهای چای سبز اکسید نمیشوند؛ اما نسبت به چای سفید، فرایندی کمی طولانیتر دارند. برگهای چای سبز با دست چیده شده و فوراً به خط تولید منتقل میشوند. در این قسمت برگهای چای روی متهای بزرگ پارچهای یا بامبو پخش میشوند تا خشک شوند. این مرحله از فرایند تولید کمک میکند تا رطوبت برگهای چای کمتر شود. وقتی برگها جمع شدند در جریان هوای گرم قرار میگیرند تا از اکسیداسیون آنها جلوگیری شود.
چای سبز چینی طعمی برشته و آجیلی دارد درحالیکه چای سبز ژاپنی طعمی گیاهیتر دارد. چای سبز معمولاً رنگ سبز روشن یا زرد روشن دارد. چای سبز بسته به نوع آن ممکن است تهمزهٔ میوهای یا علفی داشته باشد. چای سبز ممکن است مزهٔ گس داشته باشد؛ اما اگر بهدرستی آن را دم کنید دیگر گس نخواهد بود.
چای اولانگ
چای اولانگ چای تقریباً اکسید شده است. برگهای این چای اکسید میشوند؛ اما فقط برای مدت کوتاهی. رنگ و طعم چای اولانگ قویتر از چای سبز است؛ اما نسبت به چای سیاه، رنگ و طعم ملایمتری دارد.
برگهای چای اولانگ در حد متوسط فراوری میشوند: برداشت با دست، پخششدن، رول شدن، اکسیداسیون کوتاهمدت و خشکشدن.
چای اولانگ به طور گسترده در چین و تایوان تولید میشود و بیشتر چایهای اولانگ طبق ناحیهای که در آن رشد کردهاند دستهبندی میشوند. همین باعث میشود طعمهای متفاوتی داشته باشند؛ چون ترکیبات خاک، آبوهوا و دیگر فاکتورهای محیطی بر مزهٔ چای اثر میگذارند
– طعم چای اولانگ میتواند بسته به منطقه کشت چای بسیار متفاوت باشد. طعم چای اولانگ بسته به مدت اکسیدشدن نیز میتواند متفاوت باشد. بهطورکلی چای اولانگ طعم گُل مانند دارد و رنگ آن میتواند سبز یا کهربایی باشد.
چای سیاه
چای سیاه نوعی از چای واقعی است که بیشترین فراوری روی آن انجام میشود. چای سیاه طی فرایندی طولانی فراوری شده و در نتیجه طعم و عطر و رنگی قوی دارد. چای سیاه اساساً در چین و هند و سریلانکا و آفریقا تولید میشود.
چای سیاه دم کشیده، قهوهای تیره یا کهربایی مایل به قرمز است. چای سیاه آسام طعمی مالت مانند و عطری علفی دارد و چای سیاه دارجیلینگ ملایمتر و با طعمی میوهای است. چای سیاه سیلان نیز تهمزهای از شکلات و طعمی تند دارد.
چند نکته در مورد چای
– نوع آبی که با آن چای دم میکنید مهم است. اینکه آب املاح زیاد داشته باشد یا املاح کم، بر مزه چای اثر میگذارد. آبی که زیاد املاح دارد باعث میشود چایتان مزه فلز مانند بگیرد و آبی که املاح کمتری دارد باعث تلخی مزه چای میشود.
– زمان ایدهآل برای دمکشیدن چای به نوع چای بستگی دارد. مثلا چای سبز معمولاً در عرض ۲ تا ۴ دقیقه دم میکشد و چای سیاه نیاز به ۶ دقیقه زمان دارد تا دم بکشد.
– با خیساندن چای میتوانید میزان کافئین آن را کنترل کنید. برای اینکه چایتان قویتر باشد باید مدتزمان خیساندن چای را کمتر کنید. چای هر چه بیشتر خیس بخورد ترکیباتی به نام تیاروبیگینها بیشتر از گیاه بیرون کشیده شده و با کافئین جفت میشوند و به همین دلیل کافئین بهسختی میتواند با گیرندههای مغزتان پیوند خورده و شما را بیدار و هشیار کند. برای کافئین کمتر هم میتوانید چای را فقط خیس کرده و دم کنید. با این کار ۸۰ درصد از کافئین چای وارد عمل خواهد شد.
شیوه درست دم کردن چای که نمیدانستید
– افزودن شیر به چای کمک میکند دندانهایتان لک نشوند. کمی شیر به چایتان اضافه کنید تا جلوی اثر چای بر سفیدی دندانهایتان را بگیرید.
– چای سبز ضدسرطان است. مطالعات زیادی نشان دادهاند که چای سبز میتواند سلولهای سرطان دهان را نابود کرده و از ابتلا به سرطان پروستات پیشگیری کند.
منبع: تبیان