به نقل از روابط عمومی شهرداری قم، سید مرتضی سقائیان‌نژاد در دیدار با دبیران و فعالین تشکل‌های اسلامی دانشجویی دانشگاه‌های استان قم، در خصوص پروژه مونوریل قم گفت: در ابتدای قبول مسئولیت در شهر قم به‌صورت جدی و میدانی پیگیری موضوع مونوریل به‌عنوان یکی از پروژه‌های بزرگ غیرفعال شهر در دستور کار شهرداری قم قرار گرفت.
وی با اشاره به مشکلات متعدد پروژه و عدم امکان شهرداری برای تعیین تکلیف و تصمیم در خصوص مونوریل قم ادامه داد: برای ادامه پروژه نخستین موضوع تعیین تکلیف دقیق وضعیت اجرای پروژه و کار‌های انجام‌شده بود که برای پیمانکار و کارفرمای پروژه نامشخص بود و بعد از بررسی‌های کامل و تخصصی، با برگزاری بیش از ۲۰۰ جلسه جمع‌بندی نهایی وضعیت فعلی پروژه انجام و در مجلدی ۳۰۰ صفحه‌ای زوایای مختلف پروژه، قرارداد و تعهدات آماده شد تا به تأیید دستگاه‌های متولی و ناظر برسد.
شهردار قم تاریخچه اجرای پروژه مونوریل در کشور را یادآور شد و اظهار داشت: رئیس‌جمهور وقت پس از عدم اجرای مونوریل در شهر تهران پیشنهاد داد که مونوریل به اصفهان بیاید که از طرف شهرداری اصفهان مورد قبول قرار نگرفت و صرفاً پیشنهادی برای اجرای آن در مجموعه کوه صفه باهدف هدف گردشگری ارائه شد. در شهر قم نیز قبول اجرای پروژه مونوریل توسط مسئولین وقت و پس از بازدید از پروژه مونوریل کشور سنگاپور بیشتر بنا بر وعده دولت برای تأمین تمام هزینه‌ها بوده و گمان می‌کردند دولت تمام هزینه را پرداخت می‌کند.
وی عدم توجه به زیرساخت‌های فنی و مطالعاتی را مورد تأکید قرار داد و گفت: سؤال نخست این است که چرا احداث مونوریل را از ایستگاه فرهنگیان آغاز کردند درحالی‌که اگر این پروژه از پردیسان آغازشده بود شرایط بسیار بهتری داشت، اما از ابتدا مسیریابی اشتباهی برای آن در نظر گرفته‌شده و بر مشکلات آن افزوده است.
سقائیان‌نژاد موضوع بعدی را توجه به نقش مونوریل به‌عنوان یک بستر حمل‌ونقلی دانست و عنوان کرد: مسئله دیگر جانمایی نامناسب مونوریل است، زیرا این مسیر مسافری ندارد و می‌توان نیاز‌های حمل‌ونقلی آن را با چند دستگاه اتوبوس برطرف کرد، همچنین مسئله دیگر عبور مونوریل از مقابل حرم مطهر و خدشه به این فضای معنوی بود که موجب مخالفت تولیت وقت مطهر شد.
وی گفت: در حال حاضر مونوریل سه مشکل اساسی دارد که شامل مسئله تأمین واگن با توجه به محدود بودن تولید و استفاده در سطح جهان و نداشتن معادل در کشور، مسئله عبور از مقابل حرم مطهر و نبود مسافر می‌شود، همچنین این پروژه یک برگه مطالعه ندارد.
شهردار قم ابراز کرد: سال گذشته به استاندار سابق اطلاع دادم که اگر در استان شما به این نتیجه رسیدید که مونوریل را راه‌اندازی کنید من به عقل جمعی احترام می‌گذارم و سکوت می‌کنم و آقای مرتضوی معاون وقت رئیس‌جمهور قول مساعد داد که از محل تهاتر نفت، هزینه تکمیل مونوریل تأمین شود، اما ایشان جابه‌جا شدند و بدون اطلاع مدیریت شهری قم روند دیگری در دولت پیش‌گرفته شد تا نیمی از هزینه از محل اعتبارات شهرداری قم تأمین شود.
وی توجه به تصمیم برای ادامه پروژه مونوریل را از الزامات تعیین تکلیف آن عنوان کرد و گفت: بر اساس بررسی‌های اولیه ادامه مونوریل تا پردیسان ۳۰ هزار میلیارد تومان هزینه دارد که ۱۵ هزار میلیارد تومان را معتقدند باید از عوارض مردم بدهیم که این موضوع به مصوبه شورای شهر نیاز دارد و بسیاری از امور دیگر شهر را متوقف خواهد کرد چراکه در شرایط فعلی تمام هزینه‌های شهرداری از طریق مردم تأمین می‌شود.
سقائیان‌نژاد ادامه داد: از سوی دیگر مسیر عبوری مونوریل با سؤالات بسیاری مواجه است و سناریو‌هایی که برای این پروژه در ورود به بلوار امین و بلوار غدیر مطرح می‌شود با فرهنگ قم سازگار نیست، همچنین مسئله دیگر این است که اگر قرار باشد مونوریل جایگزین خط B متروی قم شود، برای قم خسارت ایجاد می‌کند.
شهردار قم بیان کرد: زنجیره صنعت مونوریل در کشور شکل نگرفته و در تعمیر و نگهداری آن مشکلات بسیاری وجود خواهد داشت، همچنین یک بلیت مونوریل در فاز فعلی ۷۵ هزار تومان هزینه تمام‌شده دارد و شهرداری توان مالی برای ارائه کاهش هزینه بلیت و تأمین آن از منابع دیگر را ندارد.
وی اضافه کرد: زمانی دولت برای حمل‌ونقل عمومی بیش از ۸۰ درصد کمک می‌کرد، اما اکنون صد درصد این هزینه به دوش شهرداری است و در قم باید بودجه کنونی ۸ هزار میلیارد تومانی را از مردم بگیریم و در شهر هزینه کنیم.
شهردار قم با اشاره به اینکه مونوریل قم همچنان مشکلات حقوقی بسیاری دارد ادامه داد: مدیرعامل وقت سازمان قطار شهری بدون گرفتن مصوبه و تغییر قرارداد مونوریل، مساحت ایستگاه‌ها را افزایش داده است. این موضوع در هیچ سندی ثبت‌نشده و امضایی از مدیرعامل وقت وجود ندارد، اما در کارگاه اجراشده است. امروز اگر ما بخواهیم بابت این حجم اضافه ساخته‌شده به پیمانکار رقمی بدهیم، خلاف قانون است و اگر پرداخت نشود، ادعای پیمانکار باقی می‌ماند.
وی افزود: عده‌ای گمان می‌کنند که ما در موضوع مونوریل بی‌تفاوت بودیم درحالی‌که چند ده جلسه فقط در همین موضوع با دستگاه‌های نظارتی برگزار شد تا بتوانیم این مشکل حقوقی را حل کنیم که هنوز هم دیوان محاسبات صورت‌جلسه را امضا نکرده است و مشکل به قوت خود باقی است.
سقائیان‌نژاد، انجام پروژه مطالعات امکان‌سنجی مونوریل را از اقدامات اخیر شهرداری قم در قبال این پروژه دانست که تا آذرماه نتیجه آن مشخص می‌شود و ادامه داد: مشاور پروژه ازجمله مجموعه‌هایی است که علاوه بر توان علمی، به‌صورت تخصصی در امور حمل‌ونقلی در سطح کشور پروژه‌های بزرگی را اجرا کرده و در حال حاضر نیز پروژه‌های مهمی را در دست اقدام دارد، ضمن اینکه تمام ضوابط و فرآیند‌های قانونی برای انتخاب وی انجام پذیرفته است.
شهردار قم اجرای پروژه مونوریل توسط شهرداری را منوط به مصوبه شورای اسلامی شهر قم دانست و تصریح کرد: پس از انجام مطالعات و سناریو‌های مختلف پروژه توسط مشاور و مشخص شدن ابعاد مختلف پروژه و تعهدات دولت، شهرداری و پیمانکار، این موضوع در شورای اسلامی شهر به بررسی خواهد رسید و در صورت تصویب، اجرای آن در شهرداری قم در دستور کار قرار خواهد گرفت.
