ژنوفوبیا چیست؟ ترس از رابطه جنسی چگونه درمان می‌شود؟

ترس از رابطه جنسی یا صمیمیت جنسی را “ژنوفوبیا” یا “اروتوفوبیا” نیز می‌گویند. این وضعیتی است که می تواند باعث ترس یا وحشت شدید در هنگام تلاش برای صمیمیت جنسی شود. برای برخی افراد، حتی فکر کردن به آن می تواند این احساسات را ایجاد کند.

فوبیای دیگری نیز در ارتباط با ژنوفوبیا وجود دارد که ممکن است همزمان رخ دهد:

    بیماری هراسی: ترس از ابتلا به یک بیماری یا ویروس

    ژیمنوفوبیا: ترس از برهنگی (برهنه دیدن دیگران، برهنه دیده شدن یا هر دو)

    هتروفوبیا: ترس از جنس مخالف

    کویتوفوبیا: ترس از رابطه جنسی

    هافوفوبیا: ترس از لمس شدن و همچنین لمس دیگران

    توکوفوبیا: ترس از بارداری یا زایمان

همچنین ممکن است یک فرد از نزدیک بودن عاطفی با شخص دیگر ترس یا اضطراب کلی داشته باشد. سپس این می تواند به ترس از صمیمیت جنسی تبدیل شود.

علائم ژنوفوبیا

فوبیا شامل واکنش مشخص تری نسبت به دوست نداشتن یا ترسیدن از چیزی است. طبق تعریف، فوبیا شامل ترس یا اضطراب شدید است. آنها واکنش های فیزیکی و روانی ایجاد می کنند که معمولاً با عملکرد طبیعی تداخل می کند.

این واکنش ترس توسط رویداد یا موقعیتی که فرد از آن می ترسد، ایجاد می شود.

واکنش های فوبی معمولی عبارتند از:

• •     احساس فوری ترس، اضطراب و هراس هنگام قرار گرفتن در معرض منبع فوبیا یا حتی افکار منبع (در این مورد، یک برخورد جنسی)

• •     درک اینکه ترس غیر معمول و شدید است اما در عین حال ناتوانی در به حداقل رساندن آن است

• •     بدتر شدن علائم در صورت عدم حذف محرک

• •     اجتناب از موقعیتی که باعث واکنش ترس می شود

• •     حالت تهوع، سرگیجه، مشکل تنفسی، تپش قلب، یا تعریق هنگام قرار گرفتن در معرض محرک

علل ژنوفوبیا

همیشه مشخص نیست که چه چیزی باعث فوبیا می شود. اگر علت خاصی وجود دارد، ابتدا درمان آن علت مهم است. علل مختلف ژنوفوبیا ممکن است شامل مسائل فیزیکی یا عاطفی باشد:

•     واژینیسموس زمانی است که ماهیچه های واژن به طور غیرارادی در هنگام تلاش برای دخول واژینال منقبض می شوند. این می تواند مقاربت را دردناک یا حتی غیرممکن کند. همچنین می تواند با گذاشتن تامپون تداخل داشته باشد. چنین درد شدید و مداومی می تواند منجر به ترس از صمیمیت جنسی شود.

•     اختلال در نعوظ. اختلال نعوظ (ED) مشکل در به دست آوردن و حفظ نعوظ است. اگرچه قابل درمان است، اما ممکن است منجر به احساس خجالت، شرم یا استرس شود. ممکن است فردی مبتلا به ED نخواهد آن را با شخص دیگری به اشتراک بگذارد. بسته به شدت احساسات، ممکن است فرد از صمیمیت جنسی بترسد.

•     سوء استفاده جنسی در گذشته یا PTSD. کودک آزاری یا سوء استفاده جنسی می تواند باعث اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) شود و بر نحوه نگاه شما به صمیمیت یا رابطه جنسی تأثیر بگذارد. همچنین می تواند بر عملکرد جنسی تأثیر بگذارد. در حالی که هر بازمانده از سوء استفاده به PTSD یا ترس از رابطه جنسی یا صمیمیت مبتلا نمی شود، این موارد ممکن است بخشی از ترس برخی افراد از رابطه جنسی باشد.

•     ترس از عملکرد جنسی برخی از افراد در مورد اینکه آیا در رختخواب “خوب” هستند یا خیر عصبی هستند. این می تواند باعث ناراحتی شدید روانی شود و باعث شود که آنها به دلیل ترس از تمسخر یا عملکرد ضعیف از صمیمیت جنسی به طور کامل اجتناب کنند.

•     شرم بدن یا بدشکلی. شرم از بدن، و همچنین خودآگاهی بیش از حد نسبت به بدن، می تواند بر رضایت جنسی تأثیر منفی بگذارد و باعث اضطراب شود. برخی از افراد مبتلا به شرم شدید بدن یا بدشکلی (بدن را معیوب می بینند، اگرچه از نظر سایر افراد طبیعی به نظر می رسد) ممکن است به دلیل عدم لذت و شرم شدیدی که برای آنها به ارمغان می آورد، از صمیمیت جنسی کاملاً اجتناب کنند یا از آن ترس داشته باشند.

•     سابقه تجاوز جنسی تجاوز جنسی یا تجاوز جنسی می تواند باعث PTSD و انواع مختلف اختلالات جنسی، از جمله ارتباط منفی با رابطه جنسی شود. این ممکن است باعث ایجاد ترس در فرد از صمیمیت جنسی شود.

•     ترس‌های فرهنگی و مذهبی:در دنیا فرهنگ‌ها و مذاهبی وجود دارند که فعالیت جنسی را مذموم و ناپسند می‌دانند. البته پیروی کردن از این عقاید به معنی فوبیا نیست. اما فوبیا می‌تواند زمانی ایجاد شود که فرد از عقایدی به سمت عقاید و باورهای دیگری می‌رود. احساس گناه، تردید نسبت به خود و یا ترس از سنت شکنی می‌تواند احتمال فوبیا را بیشتر کند.

•     اضطراب عملکرد:خیلی از افراد، خصوصا آن‌هایی که تجربه‌ی جنسی کمی دارند، می‌ترسند که نتوانند شریک جنسی خود را راضی کنند. هرچند این ترس‌ها به طور کلی خفیف و تا حدودی محدود کننده‌اند، اما می‌توانند شدیدتر هم بشوند. در برخی موارد، اضطراب عملکرد می‌تواند به جنوفوبیا تبدیل شود.

•     ترس از بیماری:رابطه جنسی، خطر انتقال بیماری‌های زیادی را با خود می‌تواند داشته باشد، از جمله HIV. بیشتر افراد می‌توانند با موفقیت این ریسک را کنترل کنند، مثلا با شیوه‌های پیشگیری، فقط یک شریک جنسی داشتن، و تست‌های STD برای کاهش احتمال ابتلای فردی به بیماری‌های منتقله از راه جنسی تا سطحی قابل قبول.

اگر فرد دچار یک اختلال روحی و روانی مرتبط با مسائل جنسی باشد ممکن است نتواند به طور منطقی شرایط خود را ارزیابی کرده و احساس کند رابطه جنسی بسیار خطرناک است و هرگز ارزش این را ندارد که حتی درصد کوچکی از احتمال عفونت را تقبل کند. ضمنا برخی از افراد از این می‌ترسند که رابطه جنسی دردناک باشد.

دلایل پزشکی

ترس ناشی از عوارضی که وجود دارند تا زمانی که میزان ترس، متناسب با شرایط باشد، هرگز فوبیا محسوب نمی‌شوند. برخی از عوارض پزشکی، از اختلال نعوظ گرفته تا برخی از اختلالات قلبی، می‌توانند فعالیت جنسی را دشوار، غیرممکن و یا حتی خطرناک کنند. در چنین شرایطی، احتیاط و یا حتی ترس می‌تواند عاقلانه باشد.

برخی از افراد، بیش از اندازه‌ی متناسب با شرایط خود از روابط جنسی می‌ترسند. مثلا اگر بعد از یک حمله‌ی قلبی که پشت سر گذاشتید، پزشک‌تان به شما بگوید که می‌توانید به فعالیت‌های نرمال‌تان برگردید، این طبیعی است که برای اولین رابطه جنسی بعد از حمله قلبی‌تان تا حدودی ترس و اضطراب داشته باشید.

اما اگر تصمیم بگیرید به طور کل رابطه جنسی را کنار بگذارید، این واکنش طبیعی نخواهد بود. همیشه در مورد هر بیماری و عارضه‌ای که دارید به توصیه پزشک‌تان گوش دهید و اگر هر گونه ترس غیرمعمول یا شدیدی دارید که رهای‌تان نمی‌کند از روانپزشک یا روانشناس کمک بخواهید.

درمان ژنوفوبیا

اگر یک جزء فیزیکی مانند واژینیسموس وجود داشته باشد، می توان آن را بر این اساس درمان کرد. درد هنگام مقاربت شایع است. اگر درمان نشود، ممکن است منجر به ترس یا اجتناب از رابطه جنسی شود.

اگر یک علت فیزیکی شناسایی شود، درمان به موضوع خاص بستگی دارد و سپس می توان به هر مولفه عاطفی همراه پرداخت.

درمان فوبیا معمولاً شامل روان درمانی است. نشان داده شده است که انواع مختلف روان درمانی برای فوبیاها مفید هستند، از جمله درمان شناختی رفتاری (CBT) و مواجهه درمانی.

CBT شامل کار بر روی توسعه روش های جایگزین برای تفکر در مورد فوبیا یا موقعیت است و در عین حال تکنیک هایی را برای رسیدگی به واکنش های فیزیکی به محرک یاد می گیرد. می توان آن را با قرار گرفتن در معرض موقعیت ترسناک همراه کرد (مثلاً در “تکلیف خانه”).

یک درمانگر جنسی نیز می تواند برای مقابله با ژنوفوبیا مفید باشد. نوع درمان در جلسات فردی تا حد زیادی به علل زمینه‌ای فوبیا و موقعیت خاص بستگی دارد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

تفاوت بین ترس خفیف و فوبیا در این است که فوبیا تأثیر منفی بر زندگی شما می گذارد و به روش های قابل توجهی بر آن تأثیر می گذارد. ترس از رابطه جنسی می تواند در ایجاد روابط عاشقانه اختلال ایجاد کند. همچنین می تواند به احساس انزوا و افسردگی کمک کند. فوبیا بسته به شرایط با درمان و یا دارو قابل درمان هستند.

یک پزشک می تواند معاینه ای انجام دهد تا ببیند آیا ترس شما از رابطه جنسی دارای مولفه فیزیکی است یا خیر، و اگر چنین است، به درمان آن کمک کند. اگر هیچ جنبه فیزیکی زمینه ای وجود نداشته باشد، پزشک شما می تواند منابع و ارجاع به درمانگران متخصص در فوبیا را در اختیار شما قرار دهد.

این وضعیت قابل درمان است. این چیزی نیست که شما به تنهایی با آن روبرو شوید.